Symposium De Bosatlas -
140 jaar de wereld in kaart
Verslag
60 I
Op 14 juni 2017 werd in de Universiteitsbibliotheek (UB) in Utrecht het 140-jarig bestaan van de Bosatlas
gekoppeld aan het openstellen, door de UB, van een website waarop men alle kaarten uit alle oude drukken
van de Bosatlas (1877-1940) met elkaar kan vergelijken.
Geo-Info I 2017-4
k m H r( h e Rif A-A li p
Pp"
1H1W tf
1 s p
pu TTrR]
Figuur 1- Beeld uit de nieuwe UB-Utrecht website van de Bosatlas, waarop men kaartbeelden uit twee opeenvolgende drukken kan vergelijken: polders
kregen een raster en de streekbebouwing langs de rivieren is toegevoegd.
Het betrof hier een initiatief van Curator
Kaarten en Atlassen Marco van Egmond.
Met steun van het K.F. Hein fonds en het
Fentener van Vlissingen fonds zijn er meer dan
5.000 kaartbladen voor gedigitaliseerd en is er
door de IT-afdeling van de Utrechtse Univer
siteitsbibliotheek een tool voor gebouwd die
ons in staat stelt de kaarten uit verschillende
edities inderdaad tot in het grootste detail met
elkaar te vergelijken. Uitgever Noordhoff bv
van de Bosatlas nam natuurlijk deel aan deze
feestelijke bijeenkomst, zowel als sponsor als
met inhoudelijke bijdragen. Bosatlas-uitgever
Otto Venema gaf de positie van de Bosatlas
in het huidige onderwijs aan, Daphne Ariaens
demonstreerde de functionaliteit van de
digitale atlas, terwijl de gezamenlijk atlasre
dactie (Mathie Hoenjet, Annemieke Altena en
Menno Bolder, Douwe de Jong onder leiding
van Tjeerd Tichelaar) ondersteunend aanwezig
was. Tjeerd Tichelaar gaf in zijn presentatie
aan dat we om een ruimtelijk referentiekader
op te bouwen niet uit de voeten kunnen met
Google Earth of Google Maps, maar een zorg
vuldig uitgedunde kaart nodig hebben, zoals
de Bosatlas, waarop alleen de meest relevante
informatie is overgebleven.
Na de introductie door dagvoorzitster Martine
Pronk van de Universiteitsbibliotheek Utrecht,
gaf Ferjan Ormeling in zijn presentatie over de
redactionele veranderingen in de Bosatlas aan
hoe betrouwbaar, per gegevenscategorie, de
informatie in de atlas was, waarbij naar nauw
keurigheid, juistheid, actualiteit en volledig
heid werd gekeken. Want, willen we conclusies
trekken uit de redactionele veranderingen in
de atlas in de loop van de tijd, dan moeten we
ook weten in welke mate de atlas de veran
derende werkelijkheid ook correct weergaf.
De kaarten uit voorbije edities van de Bosatlas
vormen een stille getuige van het verleden,
die we met deze nieuwe tool weer een stem
hebben gegeven.
Hoe die tool werkte, werd vervolgens door
Marco van Egmond behandeld; de essentie
ervan is dat elke kaart door de verschillende
edities heen gevolgd kan worden, waarbij de
beelden van opeenvolgende edities naast
elkaar kunnen worden gezet (zie figuur 1).
Zoomt men bijvoorbeeld in op de kaart van
Afrika uit 1907, dan zoomt men tegelijk in
op de Afrika-kaart uit de volgende of vorige