Maak waar:
herken de kansen en verzilver deze!
THEMA
Column
2017-4 I Geo-Info
Bij het schrijven van deze column zijn het de laatste
mooie weken voor de vakantie en is het werken aan de
'digitalisering' van de Omgevingswet enerverend te noemen.
Critici roeren zich flink, onder andere naar aanleiding van
het BIT-advies om te stoppen met de vernieuwing van de
Basisregistratie Personen. Logisch dat er ook heel kritisch
wordt gekeken naar de ontwikkeling van het Digitaal Stelsel
Omgevingswet. Al is dat niet altijd motiverend.
Het komt voor dat ik met mensen aan tafel zit die
serieus voorstellen om het voorbeeld van de ontsluiting van
ruimtelijke plannen in het Verenigd Koninkrijk te volgen: een
startpagina met links naar websites van bevoegd gezagen.
In het Verenigd Koninkrijk is het allemaal lokaal georganiseerd
met een enorme versnippering in informatievoorziening tot
gevolg: plannen, regelgeving, vergunningaanvragen; alles
staat lokaal. De gebruiker trekt aan het kortste eind, want zie
daar maar een overzicht van 'wat mag op een locatie'van te
maken. Dit alternatief is natuurlijk een manier om risico's van
grote ICT-projecten van de overheid te reduceren. Dat je daar
mee een toch al vrij groot kind met het badwater weggooit,
zou toch niet de bedoeling moeten zijn?
Maar gelukkig zijn er ook positieve geluiden. De aanbe
velingen uit het rapport: Maak Waar! (http://bit.ly/2on5tpR
dat in april door de Studiegroep Informatiesamenleving en
Overheid is gepresenteerd, versterken juist weer het idee dat
we de goede koers volgen. In het rapport wordt ondermeer
een lans gebroken voor "'Eén overheid' in dienstverlening en
uitvoering naar en voor burgers en bedrijven". Het rapport
beschrijft digitalisering als opdracht aan de overheden geza
menlijk; het is een interbestuurlijke verantwoordelijkheid; de
ontwikkeling en besluitvorming zal door gemeenten, Rijk en
andere overheden hand in hand moeten worden opgepakt.
Precies wat we met de ontwikkeling van het DSO beogen:
niet een centraal ICT-systeem, maar keteninformatisering.
Ook was het heel goed om dit in het Geo-Info thema
nummer over de Omgevingswet (april 2017) nog eens door
te nemen. Het enorme enthousiasme dat uit het brede scala
aan artikelen naar voren komt, is indrukwekkend. Op zoveel
plekken in Nederland worden de kansen die de wet biedt om
dienstverlening en informatievoorziening op het gebied van
ruimtelijke ordening en leefomgeving gezien en opgepakt.
Vandaar ook dat een deel van de titel van deze column
"Herken de kansen en verzilver deze!" een citaat is uit het
interview met Pieter Meijer en Bert Uffen (managers bij het
uitvoeringsprogramma Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)).
De oproep om aan te sluiten op het DSO is gericht aan het
geo-werkveld: het mooie van het DSO is dat voor eindgebrui
kers steeds activiteit en locatie leidend is. Daar komt bij dat het
DSO open koppelvlakken biedt, waardoor het mogelijk is om
toepassingen te ontwikkelen die daarop aansluiten. Het DSO
biedt de basis. Uit de rest van het themanummer blijkt dat het
werkveld inderdaad tal van kansen ziet, het DSO constructief
kritisch volgt en al volop experimenteert.
Zo zegt Heidi van der Vloet van de gemeente Eindhoven
dat "de uitdaging voor de geo-community is om de oren en
ogen open te houden en steeds na te blijven denken over
uitvoerbaarheid en samenhang. Want zonder 'geo lego-
grondplaat' is het lastig informatiehuizen bouwen en pas als
de informatie gaat stromen, wordt de wet een succes"
Ook het bedrijfsleven laat zich niet onbetuigd. Enerzijds is
er kritiek dat er nog te weinig wordt ingezet op samenwerking,
anderzijds zijn er ook bedrijven die al flink anticiperen en niet
wachten op een uitnodiging. Het verhaal van Bart Huijbers,
Simon Handgraaf en Victor van Katwijk van Geodan over de
Vergunningchecker brengt heel mooi de uitdagingen van de
huidige praktijk in kaart: "Geo-data zijn niet altijd toepasbaar
voor een juridisch doel of ontbreken zelfs. Aan de regelge
vende kant moet meer aandacht worden geschonken aan
het correct en eenduidig verwijzen naar geografische locaties.
De standaarden voor omgevingsdocumenten, die het Rijk
op dit moment ontwikkelt, zullen daarin een wezenlijke rol
vervullen. Als het lukt om de standaarden, de regelgeving en
de geo-data allemaal op niveau te krijgen, zal het omgevings-
recht werkelijk Eenvoudig Beter worden." Wim van Pijkeren van
Arcadis stelt dat met de Omgevingswet geo-informatie een
cruciale rol krijgt in de ruimtelijke inrichting. Dat de mega
operatie om een goed functionerend DSO te realiseren een
nieuwe dynamiek met zich meebrengt in het geo-werkveld.
Een beweging van passief informatieverstrekkend naar het
actief ondersteunen van 'decision support.
Stuk voor stuk verhalen die mij uit het hart gegrepen
zijn. Het sterkt me in het idee dat we op de goede weg zijn.
Het stelsel zal niet in een paar jaar rond zijn, maar met de inzet
van zoveel kennis en betrokkenheid vanuit allerlei overheids
lagen, bedrijfsleven en het onderwijs maken we veel kans om
een belangrijke ontwikkeling voor Nederland neer te zetten.
Marjan Bevelander
Beleidsmedewerker Digitalisering Omgevingswet
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Marjan.Bevelander@minienm.nl
