atie rondom bouwwerken
2017-5 I Geo-Info
9
past wordt op de verschillende levensfasen
van een bouwwerk. In de plan-, ontwerp-,
realisatie- en beheerfasen van het bouwwerk
is er behoefte aan gedetailleerde, project
specifieke informatie. Voornamelijk in 3D biedt
GeoBIM een geïntegreerde benadering voor
besluit- en planvorming die zowel visuele als
analytische potentie heeft.
Het samenbrengen van data
Wat een GeoBIM-model zo waardevol maakt
is het samenbrengen van data. Helaas is het
samenbrengen van BIM en GIS-informatie
(nog) niet vanzelfsprekend. De IT-werelden
van de bouw en de geografie hebben zich
apart van elkaar ontwikkeld, wat het combine
ren van data een lastige klus maakt.
Sinds kort zijn er binnen verschillende geves
tigde CAD-softwareprogramma's mogelijk
heden om PDOK-services, zoals de BGT en
de kadastrale kaart, aan een BIM te koppelen.
Het is dus mogelijk gegevens vanuit GIS naar
BIM te exporteren. Het gaat dan om statische
BIM in GIS (RaBee et. al. 2014) [1]
omgevings-gegevens. Daarnaast zijn er inmid
dels CAD-tools zoals Bentley Map en AutoCAD
Map 3D op de markt waar GIS-data kan
worden ingeladen om eenvoudige ruimtelijke
analyses te doen.
Om geavanceerde ruimtelijke analyses uit
te kunnen voeren op het bouwwerk, is een
vertaalslag van het 3D BIM-model naar een
GIS-vriendelijk bestand nodig. Een BIM imple
menteren in GIS gebeurt helaas niet zonder
kwaliteitsverlies: een flinke afname in het
detailniveau van de geometrie (naar LoD2 of
LoDi) is noodzakelijk om de integratie soepel
te laten verlopen. Ook gaat hierbij semantiek
verloren. Desondanks maakt het importeren
van de versimpelde geometrie van het bouw
werk naar een GIS-omgeving al waardevolle
analyses mogelijk die integrale besluitvorming
ondersteunen, zoals hieronder wordt toege
licht. Het GeoBIM-concept gebruikt op die
wijze dus de 3D-geometrie van een BIM - niet
het gehele managementsysteem.
Toetsen van plan- en ontwerp
De haalbaarheid van ruimtelijke plannen
kan worden getoetst door de geometrische
weergave van het plan in een GIS-omgeving
te combineren met andere kaartlagen, zoals
beschermde monumenten en natuur of
restricties met betrekking tot veiligheid. In de
ontwerpfase kan een analyse van schaduw en
zonuren voor het plaatsen van zonnepanelen
vroegtijdig worden meegenomen in het
ontwerp van het gebouw. Ook het uitzicht op
de omgeving kan op deze wijze geïntegreerd
worden meegenomen.
Kijkje in de ondergrond
Met de inwerkingtreding van de Basisregis
tratie Ondergrond (BRO) behoren ook de
ondergrondgegevens tot een basisregis
tratie, waarbij verplichte raadpleging voor
overheidsinstanties een feit wordt. Het gaat
daarbij in eerste instantie om sonderingen,
grondwatermonitoringsputten en bodemkun-
dige boormonsterprofielen. Bovendien zal de
verplichte aanlevering de informatievoorzie
ning van de ondergrond voeden. Door nieuwe
visualisatietechnieken kan de ondergrond
steeds eenvoudiger in 3D gevisualiseerd
worden. Aan de hand van het GeoTOP-model
van de Geologische Dienst Nederland (GDN,
onderdeel van TNO) kan de geïnterpoleerde
opbouw van de ondergrond tot 50 meter diep
worden meegenomen in het 3D-model.
Op dit moment worden aspecten uit de
ondergrond bijna uitsluitend meegenomen
tijdens de realisatiefase (COST Sub-Urban, 2017)
[2]; deze kan immers niet worden voorbereid
en uitgevoerd zonder informatie over de
directe ondergrond. Boringen, sonderingen,
en grondwaterstanden zijn onmisbare infor
matie voor de realisatie van een bouwwerk.
Maar juist in de eerdere fasen van plan en
x Irlln
Fijn £*nd
Maf ijf gicA zand
öief iiftd
GJiftd
