6 I
Laat je het mensen op
een kaart zien, dan lok
je een reactie uit
Geo-Info I 2017-5
Naast de atlas in boekvorm, kunnen de Atlaswebsites prima op school worden ingezet. Docent Jelle Kabbes: "Als we overstromingskaarten en hoogtekaarten
combineren, gaan ze bij elkaar kijken wie het eerst water in huis heeft." Foto door Jelle Kabbes.
"Laat je het mensen op een kaart zien, dan
lok je een reactie uit. Dan zie je dus echt dat
het niet vanzelfsprekend is dat we hier met
droge voeten wonen." Maar, kaarten alleen
zijn niet genoeg. Zeker niet als je alle mensen
wilt betrekken bij je doelstellingen. Volgens
Margot zul je voor wat betreft bewustwording
altijd met elkaar moeten praten. Kennisover
dracht, maar ook laten zien dat er winst te
behalen is met besparingen. Zij ziet dan ook
de meerwaarde van de praktijkvoorbeelden
die op de Atlas Natuurlijk Kapitaal staan. Je
moet blijven uitleggen waarom je bepaalde
acties onderneemt.
De gemeente
Anderhalf jaar geleden plaatste de provincie
Brabant gezondheidskaarten op de Atlas Leef
omgeving. Hoewel we her en der wel horen
en begrijpen dat het vrijgeven van data eng is,
was het voor de gedeputeerde van Brabant,
Johan van den Hout, een uitgemaakte zaak. In
het bestuursakkoord van het college stond dat
gezondheid een belangrijke rol moet spelen.
"Als we een gezondere provincie willen, zullen
we eerst moeten weten hoe het er nu voor
staat," aldus Johan. Voor hen is er dus een
duidelijk doel aan de openbaarmaking gekop
peld: een schoner en prettiger leefklimaat.
Inmiddels proberen we gemeenten te onder
steunen bij hun omgevingsvisies. Want ook
daarin kunnen de Atlassen behulpzaam zijn.
Zo heeft de gemeente Ede haar Stadsvisie Ede
vormgegeven aan de hand van vijf leidende
principes. Vanuit de Atlas hebben we meege
dacht welk kaartmateriaal vanuit de Atlassen
ondersteunend kan zijn bij het uitdragen van
die visie. Daarbij namen we ook een aantal
kaarten mee uit de Nationale EnergieAtlas [8],
waarin het gaat over de potentie van gebieden
voor verduurzaming van energie. Momenteel
is men bij Ede begonnen met het bouwen
van een online magazine, waarmee zij de
omgevingsvisie gaan uitdragen. Dave Alberts,
projectleider: Het mooie van een online
magazine is dat het verhaal erbij kan. Het ver
haal kan verteld worden en de links naar de
Atlas worden onderdeel van het magazine.
Hoe dieper je in de info gaat, hoe meer extra
informatie je krijgt."
De docent
We hebben contacten met allerlei hogescho
len, onder andere om de Atlas gebruiksvrien
delijker te maken bij een aantal doelgroepen.
Maar de Atlassen zelf worden ook ingezet in
het onderwijs. Er worden minor-projecten
uitgevoerd met HBO-studenten rondom
stikstof in natuurgebieden en het inzetten van
natuurlijk kapitaal in gemeenten. In het middel
baar onderwijs vormt de Atlas een middel voor
lessen aardrijkskunde. Zo is Jelle Kabbes een
fervent gebruiker van de Atlas Leefomgeving.
"Het mooie is dat je leerlingen bijbrengt hoe je
zaken aanschouwelijk kunt maken. Het gaat om
de interpretatie van kaarten en het ontwikkelen
van inzicht. Vooral het zelf aan de knoppen
zitten is een belangrijk element. Daardoor is het
een autonoom proces, waarbij je zelf op zoek
kunt gaan naar uitkomsten. Vaak gaan leer
lingen op zoek naar uitersten, naar extremen.
Ze speuren naar waar een bepaald fenomeen
heel sterk voorkomt. De hoogste, de natste, de
plek met de meeste lichthinder. Vervolgens kun
je gaan vergelijken én conclusies trekken."
Tot slot
Vanuit de Atlassen hopen we dat het aantal
actieve gebruikers alleen maar gaat toenemen.
Daarvoor blijven we volop bezig met het uit
breiden, actueel en toegankelijk houden van
beide portalen. Ook voor wat betreft functies
en mogelijkheden staan ons nog genoeg uit
dagingen te wachten. Maar dat kaartmateriaal
een steeds prominentere plek gaat innemen
in ons leven, dat lijkt onmiskenbaar. Aldus ook
een aanmoediging en dankbetuiging aan
geo-informatici.
Referenties
[1] www.atlasleefomgeving.nl/home
[2] www.atlasnatuurlijkkapitaal.nl/home
[3] bit.ly/2y3Nisc
[4] bit.ly/2wASdOj
[5] bit.ly/2fWRAeZ
[6] bit.ly/2xXl2r4
[7] bit.ly/2y3Ü8hn
[8] www.nationaleenergieatlas.nl/
Grieta Spannenburg is
Contentmedewerker Atlas
Leefomgeving bij het RIVM.
Zij is bereikbaar via
Grieta.spannenburg@rivm.nl.