Namen op de kaart
Dat een kaart zonder geografische namen of toponiemen de oriëntatie
bemoeilijkt, zo niet onmogelijk maakt, is genoegzaam bekend. Om te voorkomen
dat kartografen zich het hoofd moeten breken over de spelling, is het van belang
dat die namen qua spelling gestandaardiseerd zijn. Om dat laatste te bevorderen,
organiseert de VN overal ter wereld cursussen (deze column is geschreven in Manila,
tijdens zo'n cursus waar kartografen uit een zestal landen in Zuidoost-Azië zich
bekwaamden in de procedures die moeten leiden tot standaardisatie van de spelling
van toponiemen).
Het geven van namen aan mariene objecten heeft op het ogenblik prioriteit in
deze regio, met het oog op de expansieve Chinese benadering van dit zeegebied.
Het aan de cursus verbonden veldwerk werd dan ook deels op zee gehouden, waar
vissers en andere vertegenwoordigers van de kustbevolking werden geïnterviewd
over de geografische namen die ze gebruikten. De Filippijnen missen, net als
Nederland, nog een 'national names bureau' dat in dubieuze gevallen uitspraken
kan doen. Zo'n cursus helpt om de expertise voor zo'n nationaal bureau voor
geografische namen op te bouwen. Op de Filippijnen is het gevaar dat men door
commerciële belangen de voorkeur geeft aan Engelse namen (die nog niet leven
bij de plaatselijke bevolking) in plaats van aan plaatselijke namen levensgroot, en
dat laatste zou weer ten koste gaan van een effectieve reactie op rampen zoals
tsunami's, taifoons, vulkaanuitbarstingen en modderstromen.
Afgezien van deze 'capacity building' is zo'n cursus ook uitermate geschikt om
kartografen uit verschillende landen in contact te brengen met elkaar: het was
opvallend hoe weinig bijvoorbeeld de Indonesische en Filippijnse cursusdeelnemers
van elkaar en elkaars landen wisten.
Ook in Nederland doen we weer pogingen om een nationaal bureau voor
geografische namen op te zetten, dat kan adviseren of zelfs beslissingen nemen
aangaande de geschiktheid of bruikbaarheid van nieuwe geografische namen (zoals
bij het ontstaan bij nieuwe kunstwerken of bij gemeentefusies). En dat een partij is
in de bespreking van veranderingen in de spellingvoorschriften voor het Nederlands
(alleen al het invoeren in 2002 van een verbindingsstreepje, zoals tussen Zuid- en
Chinese bij de Zuid-Chinese Zee leidde tot meer dan 500 veranderingen in de
Nederlandse geografische namen inclusief de Nederlandse exoniemen). Het zou zich
tevens hard maken om de spelling van de Nederlandse geografische namen meer
conform de spellingvoorschriften voor het Nederlands te laten verlopen, zoals dat in
Vlaanderen al jaar en dag het geval is. In de toekomst zullen dan mogelijk archaïsch
geschreven geografische namen zoals Texel, Arcen en Acquoy weer geschreven
worden op een manier waarop iedereen ze correct uitspreekt.
Tot slot nog iets heel anders: om het contact tussen het GIN-bestuur en de
leden te versterken, beginnen we in dit Geo-Info-nummer met een nieuwe rubriek:
'Van de bestuurstafel'. Door een e-mailadres aan die rubriek toe te voegen, hoopt
het bestuur ook dat leden direct willen reageren op de te melden voorgenomen
bestuursbesluiten en daar niet mee wachten tot de ledenvergaderingen.
2018-2 I Geo-Info
