Van Amsterdams Peil naar
Europees referentievlak
Boek
Petra J.E.M. van Dam, Van Amster
dams Peil naar Europees referentie-
vlak. De geschiedenis van het NAP
tot 2018, 96 pagina's (20x17 cm),
uitgave Verloren Hilversum 2018,
prijs €10, ISBN 978-90-8704-697-2
2018-2 I Geo-Info
Met korting te bestellen bij
Geo-Informatie Nederland
1 43
Omdat het op 18 februari 2018 200 jaar
geleden was dat de 'kanalenkoning' Willem
I het Amsterdams Peil (AP) voor de grote
rivieren aanwees, verscheen dit voor een
breed publiek bedoelde boekje. Het verjaar
dagsfeit wordt daarin onder- noch overschat:
het is één van de vele mijlpalen, genoemd
in de NAP-tijdslijn achterin. De titel van dit
blijvende werkje is al heel correct. De voor
kant bevat trouwens, naast de bekende
burgemeester Hudde en de onbekende
rijkspeilschaal bij Schoterzijl, een waterpas
instrument Zeiss NI-2 met planplaat uit de
jaren 60, gefotografeerd door de stichting
De Hollandse Cirkel. Deze stichting komt
ook aan de orde bij een (mijn!) foto van het
hoofdmerk en het latere ANWB-bord op
Oude Delft 95 in Delft.
uit een bout met de drie Amsterdamse kruis
jes in de kop! Als geodeten al foto's van de
Hudde-peilstenen kennen, weten ze dan ook
van die van de Krayenhoffstenen (met niet
alleen een streep, maar ook nog een rondje
daarover)? En wie van de gebruikers van
bakens met barcodes kan de 'Huygeniaanse
waterpas' uit het hoofd tekenen?
een educatieve ruimte en biedt het diverse
programma's aan voor scholen. De tentoon
stelling werd geopend op 12 oktober 2010
door Z.K.H. prins Willem-Alexander. Natuur
lijk moest hij een ceremoniële waterpassing
uitvoeren.' Mooi slot!
De uitgave is mede tot stand gekomen
dankzij financiële bijdragen van wat tegen
woordig heet 'de dienst Rijkswaterstaat', de
hoogheemraadschappen Rijnland en Delf
land, het waterschap Amstel, Gooi en Vecht
(in natura), het professor Van Winterfonds, de
stichting NAP én GIN.
Mijn complimenten aan de historica Petra
van Dam en aan alle overige betrokkenen,
van harte aanbevolen, deze publieksuitgave!
Adri den Boer
Lezers van dit vaktijdschrift zullen veel reeds
weten, maar vast weer genieten van deze
zin uit de inleiding: 'Het NAP is heel belang
rijk voor de landmeetkunde (geodesie).'
Dit boekje legt de relatie breder. Na 'van
lokaal naar regionaal' komen 'van regionaal
naar nationaal' en 'verwetenschappelijking
en globalisering' aan de orde. Gezien het
huidige mega-aanbod van digitale kranten
heeft de auteur zich met knipsels meer
moeten beperken dan haar voorgangers.
Ze maakte een prachtkeus, waarin De Tijd-
De Maasbode zichzelf in 1962 corrigeerde
voor het gebruik van de foute naam 'Nieuw
Amsterdams Peil'.
En hoeveel landmeters weten (nog) af van
het ooit door Van der Weele beschreven
conflict van rond 1550 tussen het Amster
damse stadsbestuur en de bewoners van het
havengebied Lastage? Het werd opgelost
met een peilmerk in een poort, bestaande
Slechts bij één detail dacht ik aan een
geschiedschrijving van overwinnaar Amster
dam. Er is historisch correct sprake van Delf-
landse en Schielandse peilen, maar zonder
de namen daarvan te noemen. Zeker het
Rottepeil van Schieland leek zo een verliezer:
men benutte het toch ook nog tot ver in de
twintigste eeuw.Waar sommige afgeleide
fenomenen, zoals hoogste en laagste punten
en de strijd daarom, ontbreken, kreeg het
NAP-monument in Amsterdam het hele laat
ste hoofdstuk. (Als Zuidplasser heb ik toch
niets te klagen: mijn foto uit 1987 van een
door Schieland vernielde hardstenen rijks
peilschaal van de Snellesluis uit 1829 kwam
zelfs in een kadertekst terecht.) Vol vertrou
wen in heropening blijft de vermelding van
de huidige Amsterdamse sluiting vanwege
de verbouwing van de Stoperapassage ach
terwege. Dit zijn de laatste zinnen van dat
hoofdstuk en van de romptekst van het hele
boekje: 'Ook bevat het bezoekerscentrum
Het boekje 'Van Amsterdams peil naar
Europees referentievlak' van Petra van
Dam is nu met korting te bestellen bij
Geo-Informatie Nederland.
Geïnteresseerd? Stuur een e-mail naar
info@geo-info.nl. Na betaling van uw
bestelling (€10,00 inclusief porto),
ontvangt u het boekje per post.
We bieden het boekje ook aan bij onze
themabijeenkomsten (voor 6,00).
Wees er snel bij; er zijn slechts 50 exem
plaren beschikbaar!
