Waar bleven de
RWS-instrumenten?
Bijhoudingsfrequentie achteraf aangepast?
2018-3 I Geo-Info
Afsluitdijk Wadden Center
www.afsluitdijkwaddencenter.nl
19
is, waaruit bleek dat het oude model (uitslui
tend gebouwen) was verouderd en er behoefte
was aan een uitbreiding met zaken als bomen
en lantaarnpalen. Future Insight begeleidde
Rotterdam ook bij het aanbestedingsproces,
dat uiteindelijke leidde tot de keuze voor
Avineon. Daarnaast heeft ze de begeleiding
gedaan, de controle geregeld en richt ze zich
nu vooral op het opleiden van de medewerkers
en het inrichten van het applicatielandschap
rondom het 3D-model.
Validatie van de resultaten
Deze is gedaan door het Duitse bedrijf Virtual-
City systems, door Future Insight aangedragen
en al ruim 10 jaar actief in de CityGML-
business. Daarbij is gebruik gemaakt van een
open source tool van de TU Delft, Val3Dity
genaamd, omdat er nog geen gecertificeerde
validatie tool bestaat. Na enkele aanpassingen
(sommige checks even uitgeschakeld) bleek
dit goed te functioneren (99 procent werd
geaccepteerd). Validatie van het geleverde is
vaak een hot item, er zijn in het verleden grote
projecten in de geo-info geweest, waarbij
de kosten van de controle en validatie hoger
bleken dan het vervaardigen van de data zelf.
Er zijn grofweg twee soorten controles: het
grondvlak van een gebouw moet matchen
met BGT, en het grondvlak sluit goed aan bij
terrein. Er zijn specifieke CityGML eisen, zoals
dat het waterdicht moet zijn en vlakken de
goede kant op wijzen. Met andere voorlopers
op dit gebied, zoals Helsinki en Singapore, is
overleg geweest over de manier van contro
leren. Soms leveren de controles bijzondere
conclusies op: sommige eisen zijn strijdig met
elkaar, zoals gedoe over grondvlakken versus
BGT. Dat levert dan een nieuwe beslisregel op.
Bijzonder in de controle was, dat aan de eis dat
niet alleen de omtrek, maar ook onderdoor
gangen in beeld gebracht moesten worden,
glansrijk voldaan is.
In Geo-Info 2018-1 stond op pagina 39
de bijdrage over het veilen van oude
RWS-instrumenten door Mieke van Zelst op
www.catawiki.nl, RWS-instrumenten afkom
stig van haar ouders.
Dat de instrumenten in de databank van de
stichting De Hollandse Cirkel (DHC) nog steeds
op naam van RWS/MD/AGI/DID stonden, werd
ook vermeld (en is nog zo).
Intussen is bekend dat minstens twee DHC-
donateurs instrumenten uit het aanbod koch
ten. In DHC 2017-4 werd al vermeld dat verza
melaar Nicolas de Hilster uit Castricum genoeg
bood voor de Nivellier III van Zeiss. In DHC
2018-1 meldde Theo van de Broek uit Didam
vervolgens: "De Carl Zeiss Jena level II met
reversieniveau en nummer 22598 bevindt zich
nu in mijn collectie en is in oktober via Catawiki
aangeschaft (verkoper M. van Zelst). Het instru
ment staat hier bovenop mijn Carl Zeissvitrine."
De andere instrumenten zijn ook in Nederland
verkocht. Deels ook aan GIN-leden?
Adri den Boer, redactie DHC
'Hoe het Groene Hart en de Randstad zich feitelijk hebben ontwikkeld is prachtig van jaar tot
jaar en van plaats tot plaats te volgen op www.topotijdreis.nl van het Kadaster.'
Bron: Ben de Pater, Holland 1968-2018, in: Historisch Tijdschrift Holland, 2018-1, p. 22
Afsluitende conclusie
De eensluidende conclusie van de drie
geïnterviewden luidt, dat het voor iedere
lokale overheid mogelijk is om 3D-modellen
te realiseren. Het is aan te bevelen je daarbij te
laten helpen, omdat de benodigde expertise
vaak niet aanwezig is in de organisatie zelf.
Iedereen roept wel CityGML, maar het is nogal
complex om hiermee te werken. De gemeente
Rotterdam heeft laten zien dat praten op
een gegeven moment klaar is en je gewoon
aan de slag moet gaan. Het voor de hand lig
gende Rotterdamse cliché zullen we de lezer
besparen, inspirerend is het resultaat zeker te
noemen.
A Eric Hagemans is
adviseur proces- produc t-
innovatie/geodetisch expert
bij het Kadaster.
Hij is bereikbaar via
d eric.hagerrians@kadaster.nl.
Achter een bureau verschijnt een virtuele Lely op een
gazen scherm en daarachter staat ook - en slecht te
zien - een driepoot met een waterpasinstrument.
In het dit voorjaar geopende Afsluitdijk
Wadden Center bevindt zich een interac
tieve beleefexpositie.
Hoofdthema is het (over-)leven van de
Nederlanders in de Delta, door de eeuwen
heen en met het oog op de toekomst van kli
maatverandering en zeespiegelstijging. Rijks
waterstaat is één van de partners erin.
Adri den Boer
