is niet alleen voor landmeters
THEMA
Tabel 2 - Verschillen tussen PPP en Netwerk RTK augmentatie]
2018-4 I Geo-Info
29
types, bodemgesteldheid (vochtigheid,
stikstofgehaltes), meten aan de gewas
gesteldheid (vocht, voeding, dichtheid,
ziektes en uiteindelijk opbrengst).
3. Reactietechnieken.
Voertuigen, hard- en software die er samen
voor zorgen dat de input van middelen uit
eindelijk heel gericht gestuurd kan worden.
Denk hierbij aan variabele afgifte van zaad,
water, mest en gewasbeschermingsmidde
len en het gericht wieden van onkruid.
De stuurtechnieken worden het breedst
toegepast. Hiermee wordt overlap voorkomen
en daarmee zaaigoed, mest en dergelijke
bespaard. Doordat er ook automatisch gas
wordt gegeven, bespaart men, net als in de
auto, brandstof. Heel belangrijk is het ver
krijgen van vaste rijpaden. Alle bewerkingen
doen vanaf vaste en kaarsrechte sporen, jaar in
jaar uit herhaalbaar, biedt vele voordelen.
De opnametechnieken zijn vitaal voor het
volgen van het hele proces van voorbereiding,
groei en oogsten en tegelijkertijd leveren zij de
input voor bedrijfsmanagement systemen die
na processing de data kunnen leveren voor de
reactietechnieken. De databases en systemen
worden gebruikt voor planning en voorbereiding
van zogenaamde AB-lijnen (richting van werken),
werktuigen, personeel en middelen. Er kunnen
rapporten en opbrengst- en achtergrondkaarten
voor bijvoorbeeld variabele afgifte worden
gegenereerd en zo zorgt men uiteindelijk voor
een hogere oogst van goede kwaliteit met een
minimaal gebruik van middelen en minimale
impact voor het milieu en de omgeving.
Het is duidelijk dat alle drie de PL deeltechnie-
ken GNSS nodig hebben. Alles wat men doet
of registreert op een akker is plaatsgebonden,
en het combineren van technieken vraagt om
dezelfde positie-uitgangspunten (zie figuur 1).
GNSS technieken en nauwkeurigheden
GNSS is samen met precisielandbouwtechnie-
ken de landbouw in een hoge versnelling aan
het moderniseren. Men spreekt nu van mecha
nisering of automatisering, maar robotisering is
de volgende, reeds aangekondigde stap.
De benodigde nauwkeurigheid en daarmee
samenhangende technieken worden bepaald
door de behoeftes in het veld. In landen
met wijdse graan- of maïsakkers, zoals de
Verenigde Staten en Australië, is submeter
nauwkeurigheid vaak genoeg en rijdt men
op zogenaamde Wide Area Augmentation
Systems (WAAS, in Europa EGNOS), die
ervoor zorgen dat de normale Stand Alone
nauwkeurigheid van enkele meters wordt
verbeterd tot submeter-nauwkeurigheid.
Van rij tot rij binnen 10-20 minuten is dit nog
beter: vaak enkele decimeters. De laatste
10 jaar is de trend echter richting decimeter-
en centimeternauwkeurigheid verschoven.
Dat komt zowel doordat nauwkeurige GNSS
steeds betaalbaarder wordt, maar ook omdat
de beschikbaarheid van correctiesystemen
hoog is. Technieken die (sub-) decimeter
nauwkeurigheid leveren zijn vaak wereldwijd
beschikbaar en vallen onder de noemer
PPP (Precisie Point Positioning). Een netwerk
van circa 100 stations wereldwijd zorgt hier
voor een modellering van GNSS fouten in
satellietbanen, -klokken en atmosferische
effecten. Door deze kennis in correcties te
verpakken en te versturen via (geostatio
naire) satellieten kunnen daarvoor geschikte
ontvangers onder normale omstandigheden
binnen enkele minuten convergeren naar
sub-decimeternauwkeurigheid.
Superieure nauwkeurigheid en convergentie
snelheid wordt geboden door de RTK (Real
Time Kinematic) techniek, alom bekend in de
geodesie. Hierbij is vrijwel instantaan 2 cm of
beter te behalen. Wel vraagt dit om een dicht
netwerk van GNSS referentiestations van circa
20-30 km onderlinge afstand bij losse stations
en 70 km bij Netwerk RTK. Ook is er vergun-
ningsplichtige radiocommunicatie (losse
stations) of bi-directionele communicatie van
mobiel internet (Netwerk RTK) nodig.
Technieken en Nauwkeurigheden
GNSS correctietechnieken
Absoluut
Jaar in Jaar uit
Relatief
Rij tot Rij
Stand Alone
5 - 10 m
2 m
DGPS EGNOS WAAS
0.5 - 2 m
10 - 30 cm
PPP (Omnistar/Starfire/Terrastar/Atlas/
Trimble Center Point RTX)
4 - 10 cm
4 cm
(Netwerk) RTK
2 cm
2 cm
Tabel 1 - GNSS technieken en nauwkeurigheden.
PPP
Netwerk RTK
Werelddekking
Regionale Dekking (landelijk of ruimer)
Uni directionele correctie data
Bi-directionele geïndividualiseerd
SBAS (Satellite Based Augmentation)
GBAS (Ground Based Augmentation)
IJl netwerk van Referentiestations
Dicht Netwerk van Referentie Stations
Internationale coördinaten
(dynamisch binnen Europa)
Lokale coördinaten (ETRS89 of RD)
Convergentietijd voor nauwkeurigheid
Bijna Instantane nauwkeurigheid
Subdecimeter centimeter (2D)
Centimeternauwkeurigheid 3D
Geostationaire satellieten Internet
Mobiel Internet voor communicatie
Meer geschikt voor massa markten
Meer geschikt voor specialisten (3D)
Verbetering door meer GNSS frequenties
(Galileo, Beidou).
Verbetering door meer GNSS frequenties
(Galileo, Beidou).