Laat los dat informatie
huizen alleen onder de
Omgevingswet moeten
worden ontwikkeld
Denk en Werk
integraal, 80*20
in plaats van 80/20
Vraag en aanbod
verbinden levert
domeinbreed
synergiewinst op
2018-5 I Geo-Info
9
Geef de productie en exploitatie van
informatie producten maar weer terug aan
de domeinen
Bijvoorbeeld door een bestaande voorziening
geschikt te maken voor aansluiten op het
digitale stelsel. Of door een nieuw product te
maken binnen een domein dat (ook) een (deel
van de) behoefte invult. Een informatiehuis kan
daarbij dan een kwaliteitsborgingsrol inne
men zoals het definiëren en controleren van
acceptatie criteria van nieuwe producten, een
aanjagende rol nemen bij het implementeren
van standaarden, het periodiek toetsen van de
gegevenskwaliteit en het kunnen aanspreken
van bronhouders en exploitanten op kwaliteit.
De scope van de informatie beperkt zich niet
tot de Omgevingswet
Dat is altijd een heikel punt geweest. Vanuit de
Omgevingswet denken leek vanuit financie
ringsperspectief oogpunt handig. Maar als
we de keten van data tot informatie tot informa
tieproduct bekijken is het dan niet efficiënter en
goedkoper om vragen te laten bundelen en te
komen tot een meervoudig aanbod op basis van
één infrastructuur met beschikbare gegevens?
Gegevenskwaliteit en informatiemodellen en uit
wisselstandaarden blijven de sleutel naar succes
Zonder een hefboom die zorgt voor beweging
komen we niet verder dan waar we nu staan.
Al jaren lopen we als overheden tegen dezelfde
problemen aan: gegevens en informatievoor
zieningen genoeg, maar door het sectoraal met
een enge scope ontwikkelen en het project
matig investeren blijft meervoudig gebruik en
duurzame kwaliteitsborging een heikel punt.
Veranderen kost tijd, geld en een aanjager met
mandaat. Investeren kan dus niet uitblijven.
Er zijn standaarden en modellen in meerdere
domeinen in omloop. Een deel daarvan
behoeft niet of nauwelijks uitbreiding en
aanpassing, een deel ervan is er nog niet.
Het blijft wel essentieel om te blijven zorgen
dat de standaarden blijven voldoen aan de
door ontwikkelende behoeften van gebruikers
en aanbieders. Een informatiehuis kan prima
het modem zijn die dit proces op gang houdt.
Gegevenskwaliteit is niet vanzelfsprekend
In de cyclus van het ontstaan van een gegeven
naar het vastleggen en opnieuw gebruiken van
een gegeven tot het bijstellen van een gegeven
komen vaak verstoringen. Wanneer het kun
nen bijhouden van gegevens praktisch moeilijk
is, droogt de bron vanzelf op. Een gegeven dat
niet bij gehouden wordt verliest zijn waarde,
en waardeloze gegevens zijn niet geschikt voor
hergebruik. Dus niemand heeft er wat aan.
Waarom dan nog bijhouden?
Het doorbreken van deze negatieve cyclus is
mogelijk, maar vergt energie. Door kwaliteit van
de gegevens periodiek te monitoren, vooral
wanneer dit gebeurt op basis van criteria van
de afnemer is een eerste stap. De DSO-LV is dan
ook een afnemer met een eisenpakket: met de
aansluitvoorwaarden. Het verbeteren en vereen
voudigen van het vastleggen en bijhouden kan de
cirkel weer positief sluiten. Deze cyclus blijft - uit
ervaring- niet vanzelf in beweging. Een onaf
hankelijke aanjagende rol die de beweging
stimuleert en monitort op kwaliteit blijft nodig.
Denk en Werk integraal, 80*20
in plaats van 80/20
Veel investeringskracht is verloren gegaan
aan informatievoorzieningen die op ad-hoc
basis zijn ingericht. Vaak gebeurt dat vanuit
sectoraal denken en simpelweg onbekend
heid met soortgelijke informatiebehoeften of
zelfs ontwikkelingen. Door vraag en aanbod
in een domein breder met elkaar te verbinden
kan er domeinbreed synergiewinst worden
geboekt. Door op informatiedomein-niveau
daar een platform voor te bieden voorkomen
we dubbele investeringen en kunnen partijen
ook van elkaar leren.
Wil tot samenwerken is er
Het goede nieuws is dat er door de analyse-
en definitiefase rond de informatiehuizen
al een netwerk was ontstaan rond de
kwartiermakers. In interbestuurlijke bege
leidingscommissies waren diverse verte
genwoordigers aangehaakt, zijn er stappen
gemaakt in op het gebied van standaarden,
is er een kwaliteitsraamwerk en een architec
tuur ontwikkeld. Het huidig aanbod en de
Omgevingswet-behoefte in kaart gebracht,
zijn er kwaliteitsraamwerken en aansluitvoor
waarden opgesteld. De focus op inhoud en
de wil tot samenwerking tussen de grote
partijen die zich met omgevingsinformatie
bezig houden was groot en leidde tot inspira
tie. Waar we eerder soms zelfs concurrenten
waren was nu een platform voor gezamen
lijke belangen en opgaven.
Kortom: een informatiehuis maakt en
exploiteert in dit 'light-model' weliswaar geen
informatieproducten, maar zorgt wel voor
doelmatige ontwikkeling in de informatie
domeinen door vragers en aanbieders
met elkaar te verbinden, te zorgen voor de
standaarden en modellen en als aanjager de
kwaliteitscyclus op gang te houden. En daar
kunnen we morgen al mee beginnen.
En dat vergt een beetje lef. Want we moeten
dan ook met elkaar beslissen dat sommige
afspraken niet meer passen bij de omstandig
heden die er nu zijn.
Carla Nikkels is werkzaam bij
Provincie Gelderland en was
kwartiermaker voor de Infor
matiehuizen Natuur en Externe
Veiligheid namens de provincies.
Zij schrijft dit artikel op persoon
lijke titel. Carla is bereikbaar via
cnikkels.werk@gmail.com.
