3D-inputgegevens voor g
gegenereerd uit landsdek
Geluid is een groot probleem
in stedelijk gebied. Om geluids
overlast te verminderen, voeren
vele overheidsorganisaties op
allerlei niveaus geluidstudies
uit. Geluidssimulatie is hierin
een belangrijk onderdeel. De
rekenmethode voor de simulatie
van geluid is in Nederland
gestandaardiseerd. Maar de
benodigde 3D-inputgegevens
worden voor iedere geluidstudie
opnieuw gecreëerd. Dit is niet
efficiënt, maar evenzo belangrijk is
dat verschillen in inputgegevens
kunnen leiden tot verschillen in
de uitkomsten. Daarom bekijken
we in een samenwerking van
RIVM, Rijkswaterstaat, het Kadaster,
IPO en de TU Delft hoe de
benodigde inputgegevens over
de fysieke ruimte automatisch
kunnen worden gegenereerd uit
landsdekkende gegevensbronnen
zoals de BGT, de BAG en het AHN
en voor overheden beschikbaar
kan worden gesteld.
Aanleiding van deze samenwerking
8
Geo-Info I 2018-6
Door Ravi Peters, Tom Commandeur,
Balazs Dukai en Jantien Stoter
Bij geluidssimulatie wordt de geluidsbelasting
berekend op rekenpunten op basis van infor
matie over de 3D-ligging van de geluidbron
enerzijds (voor de simulatie van de geluidse
missie) en de 3D-ligging van terrein en omge
vingsobjecten anderzijds (voor de simulatie
van geluidoverdracht). Deze gegevens worden
momenteel door verschillende partijen gege
nereerd (zie bijvoorbeeld De Kluijver en Van
Tilburg, 2018). Naast de verschillen in opbouw,
kwaliteit en actualiteit van de data en daarmee
resulterende verschillen in uitkomsten, is het
niet efficiënt dat er tijd en geld wordt geïnves
teerd om de 3D-inputgegevens van dezelfde
gebieden meerdere malen te reconstrueren.
Dat is de aanleiding van dit initiatief, zie kader.
In ons project genereren we gegevens over de
fysieke omgeving die nodig zijn om geluidsover-
In het kader van de Wet Milieubeheer en de
Wet Geluidhinder, die beide zullen opgaan
in de nieuwe Omgevingswet, moeten over
heden op verschillende niveaus (Rijkswa
terstaat, maar ook gemeenten, waterschap
pen, provincies en ProRail) regelmatig
geluidstudies uitvoeren bij wijziging of
aanleg van wegen en spoorwegen of ten
behoeve van bouwplannen. Daarnaast voe
ren RWS en ProRail ook nog eens geluid
studies uit voor het monitoren van de
geluidproductie van hoofdinfrastructuur
om, indien nodig, maatregelen te kunnen
nemen ter beperking van geluidbelasting.
Met de komst van de Omgevingswet zal
die systematiek van deze geluidproductie-
plafonds (SWUNGi) worden uitgebreid met
provinciale wegen (SWUNG2). Geluidstu
dies, en daarmee geluidssimulaties, zullen
daarbij steeds talrijker worden.
Het doel van het initiatief (beschreven in dit
artikel) is om de benodigde inputgegevens
voor geluidssimulaties met een adequate
kwaliteit te standaardiseren en op basis
van landsdekkende, beschikbare gegevens
te genereren en beschikbaar te stellen voor
overheden.
De meewerkende partijen hebben hierin
verschillende rollen. Arnaud Kok (RIVM)
participeert als geluidsexpert. RIVM is
in Nederland de overheidsinstantie die
verantwoordelijk is voor het beheer van het
reken- en meetvoorschrift geluid. Daar
naast is RIVM betrokken bij de benodigde
informatieproducten die ontwikkeld
moeten worden voor de Omgevingswet.
Geluidsexperts van RWS (Richard Jonker
en Renez Nota) zijn betrokken in hun rol als
overheidsinstantie die de taak heeft om zelf
geluidstudies uit te voeren en om geluid
productie te monitoren langs rijkswegen.
Maar RWS (Niels Kinneging) kijkt ook mee
als medefinancierder van de AHN, omdat
dit project een belangrijke toepassing van
de AHN-data is en inzicht geeft in gewenste
toekomstige ontwikkelingen ervan.
Frank IJpelaar, van de provincie Groningen,
is ook als geluidsexpert betrokken en verte
genwoordigt daarbij de werkgroep geluid
van het Interprovinciaal Overleg (IPO).
De 3D-Geoinformation-onderzoeksgroep
van de TU Delft (waar de auteurs van dit
artikel werkzaam zijn) ontwikkelt de (open
source) methodes om de inputgegevens
te genereren op basis van advies van de
geluidsexperts van RWS, IPO en RIVM.
Kadaster zal als geo-data voorziener de
ontwikkelde methodes opschalen naar heel
Nederland en de 3D-inputgegevens in een
volgende versie landsdekkend genereren.
Het Kadaster gebruikt deze case ook om
ervaring op te doen met het genereren en
beschikbare stellen van gebruikers speci
fieke 3D-gegevens voor andere domeinen,
denk aan energie, bouw, luchtkwaliteit etc.
Betrokken personen van het Kadaster zijn:
Marc Post, Ben Bruns, Steven Mekking en
Jantien Stoter.
Een eerste resultaat van de gegenereerde
3D-inputgegevens voor geluidssimulaties
zal in samenspraak met het werkveld
worden verbeterd. Aanvullend zal worden
onderzocht op welke manier de voorzie
ning die deze data beschikbaar zal stellen
het beste vormgegeven kan worden.