GEO-expert?
1
Column
2
<u
c
Z
2018-6 I Geo-Info
Op 19 oktober was ik aanwezig op de ESRI-conferentie in
Rotterdam. Deze bestaat 25 jaar en wat mij opviel was dat ik
de mokken heb van een aantal van de allereerste conferenties
en dan nu die van 25 jaar later. Het zette me aan het denken
over wat er veranderd is en wat er toch eigenlijk hetzelfde is
gebleven. Technisch is er erg veel veranderd, de mogelijkhe
den van de software en de rekencapaciteit van computers is
enorm vergroot. Wat niet vergroot is - of lijkt - is het aandeel
vrouwelijke geo-experts, in ieder geval niet op de beursvloer.
Hoe kan dat? Zou het een met het ander te maken heb
ben? En wat is dat eigenlijk een geo-expert?
Mezelf heb ik eigenlijk nooit als geo-expert gezien. En dat
is eigenlijk wel heel raar voor iemand die al meer dan 30 jaar
bezig is met geografische zaken. Iemand die een studie Fysi
sche Geografie heeft afgerond met als specialisatie duurzame
landgebruiksplanning en geografische informatiesystemen
(GIS). Volgens mij is GIS iets vanzelfsprekend, iets dat er is en
dat je gebruikt waar nodig. Net als een auto, die gebruik ik
ook waar nodig, maar daarmee ben ik nog geen auto-expert.
Ik weet overigens wel waar belangrijke onderdelen zitten en
kan ook een wiel vervangen, maar dat terzijde.
GIS zet je dus, net als de auto, waar nodig in. Bij mij
was dat in eerste instantie voor de promotie van duurzaam
landgebruik in Costa Rica. Er was een landgebruikszonering
gemaakt voor het gebied waarin ik werkte. Alleen waren de
criteria, op basis waarvan de grenzen tussen bijvoorbeeld
"la zona restringida" en "la zona de conservation" werden
getrokken, niet objectief of meetbaar gemaakt. Dat maakte
het lastig ze te verdedigen bij de lokale bevolking die geacht
werd deze grenzen te respecteren. Die duidelijkheid kon ik
wel geven na het digitaliseren en analyseren van de basiskaar-
ten. Jaren later heb ik ook de verandering in landgebruik kun
nen kwantificeren met behulp van GIS. In de periode ertussen
heb ik me ingezet om GIS te introduceren; niet alleen bij het
instituut waar ik voor werkte - een landelijke overheidsorga
nisatie - maar ook bij lokale belangenorganisaties. Want de
oplossing voor de één - overheid - hoeft niet de oplossing te
zijn voor de ander, bijvoorbeeld een lokale natuur- en milieu
organisatie. Beide partijen hebben dezelfde kennis nodig om
samen tot een duurzame oplossing te komen. Je kunnen ver
plaatsen in de gebruiker en wat deze nodig heeft en waarom,
zijn belangrijke eigenschappen van een expert.
Terug in Nederland nam ik deel aan de Conference on
geo-information for sustainable land management bij het ITC
in Enschede. Er werd door honderden onderzoekers werk
gepresenteerd over de inzet van GIS en Remote Sensing (RS)
voor duurzaam landgebruik. Dat versterkte het beeld van GIS
en RS als een vanzelfsprekendheid. Nu ik, jaren later, zelf bij
het ITC werk, weet ik dat dit instituut wereldberoemd is op
het gebied van GIS en RS, en dat ik toen bij de voorlopers van
ta
ty
XI
CL
0
3
O
het gebruik ervan op bezoek was. Toch concludeerde ik dat ik
meer een gebruiker ben dan een expert.
Computers en auto's zijn leuk, maar de mens erachter is
veel leuker. De gebruiker of het maatschappelijke probleem
waarvoor je een oplossing zoekt. Dat is dan ook het doel
waarvoor ik de middelen GIS en RS wil inzetten. Zoals met
de co-creatie van de nieuwe Masteropleiding Spatial
Engineering. In deze master zijn GIS en RS de basismid
delen om kennis van diverse vakgebieden te integreren.
Studenten wordt gevraagd om aan de slag te gaan met
zogenaamde wicked problems en dan vooral met de vragen:
Waarom is een natuurlijk proces een probleem? Voor wie is
het een probleem? Wat is de omvang van het probleem?
Welke wetenschappelijke onderbouwde methoden zijn er om
te meten en te analyseren? En als je een interventie voorstelt,
welk nieuw probleem ontstaat er dan? En voor wie? Als ikzelf
opnieuw een opleiding zou mogen kiezen dan wist ik het wel!
Enerzijds heel dicht bij de realiteit en heel concreet op zoek
naar oplossingen en anderzijds wetenschappelijk, objectief en
betrouwbaar.
En nog steeds zie ik mezelf niet als de technologische
geo-expert, maar als een geo-gebruiker die weet waar en
wanneer geo helpt bij het vinden van oplossingen voor men
sen met een (wicked) probleem. Misschien kunnen we meer
diversiteit, waaronder meer vrouwen, laten bijdragen aan de
geo-sector door de mensen en de problemen die we kunnen
oplossen, centraal te stellen naast de technologie. Op weg
naar een nieuwe generatie geo-experts die leert problemen
te analyseren en daarbij geo-technologie gebruikt. En dan
ben ik het dus ook, geo-expert.
Tiny Luiten
Education Programmamanager Master Programme Spatial Engineering
t.r.luiten@utwente.nl
