vol werk?
2019-2 I Geo-Info
tafel gaan. Dit is een lastig besluit. In alle geval
len dat ik dit besluit nam, heb ik er wakker van
gelegen. Je zit in de fase dat je voelt dat het
fout gaat en dat er iets moet gebeuren. Het is
voor iedereen confronterend.
Hoe dan wel?
Als we werken in geo-informatieketens is het
voor betrokkenen nuttig/nodig om te weten
hoe de keten in elkaar zit en wie de collega's
in de keten zijn. Een kick-off, georganiseerd
door de verbindingsofficier, maakt dat alle
betrokkenen weten wat hun bijdrage moet
zijn. Dat motiveert enorm, de 'E' van Engage
ment in het PERMA-model. En het creëert dat
iedereen zijn intelligentie en energie gebruikt
om mee te denken. Met als gevolg dat je met
elkaar resultaten haalt, de 'R' in het model.
Geo-informatie heeft door zijn betrokken
heid in informatieketens een groot potentieel
voor betekenis. Dit is een andere visie dan die
je soms hoort: mensen gekluisterd aan een
beeldscherm in de kelder van de organisatie.
Dit potentieel ligt niet voor het oprapen, je
moet er het nodige voor doen. Het begint
met het opleiden en begeleiden van verbin
dingsofficieren.
Voorbeelden
Casuïstiek verduidelijkt dit. Kijk eens naar de
volgende signalen:
De opdrachtgever krijgt iets anders dan is
afgesproken.
De opdrachtnemer levert iets anders dan
wat de opdrachtnemer heeft aangeboden.
Hier is de interne keten van de opdrachtne
mer niet op orde (dat kan ook).
De BAG- of BGT-beheerder ontvangt de
gegevens niet die door hem verwerkt
moeten worden.
De uitvoerende afdeling levert producten
op en hoort er niets meer over, weet niet of
het product gebruikt wordt.
Het team ervaart de samenwerking als los
zand.
Serieuze meldingen (bijvoorbeeld dezelfde
query levert verschillende resultaten)
komen op het bord van de problem mana
ger, maar de melder krijgt geen response of
oplossing.
In een samenwerkingsverband laat één
partij het afweten, andere onderwerpen
hebben hogere prioriteit. De keten loopt
vertraging op.
Medewerkers zijn vergeten waar het
project 'ook alweer over ging'.
Medewerkers nemen vakantiedagen op
zonder af te stemmen of het past.
Gegevens en software worden bijgehou
den, maar het is onbekend of ze worden
gebruikt.
Deze voorbeelden duiden op ketenproble
men. Opdrachten zijn verstrekt zonder de
expliciete rol 'verbindingsofficier' bij opdracht
gever en/of opdrachtnemer. De voorkant en
de achterkant zijn niet meer verbonden.
Tips
Hier een paar tips die helpen om deze casuïs
tiek te voorkomen en om te zetten naar zinvol
werk:
Benoem per opdracht een verbindings
officier, al dan niet ondersteund door
een projectleider. Dit kan zowel bij de
opdrachtgever als bij de opdrachtnemer.
Leer ketenrisico's te benoemen. Bijvoor
beeld hoe afhankelijk elke schakel is van
het resultaat. Zonder afhankelijkheid is
commitment een open vraag.
Breng de keten in beeld en benoem een
representant van elke schakel.
Start elke opdracht met een kick-off met
expliciete aandacht voor de rol van de
verbindingsofficier.
De verbindingsofficier informeert regel
matig de hele keten en is de eerste die
actie neemt.
Werk bij voorkeur op basis van de agile-
methode, zodat regelmatig terugkoppe
ling plaatsvindt tussen opdrachtgever,
opdrachtnemer en gebruikers.
Benoem vanaf het begin het lifecycle
management. Beheer en beheerders
van producten en diensten zijn daarmee
benoemd en betrokken.
Organiseer ketensessies waarbij verbin
dingsofficieren uitleggen hoe ze hun rol
invullen. Het biedt intervisie voor de verbin
dingsofficieren en vernieuwt en versterkt
betekenis voor alle betrokkenen.
Het bovenstaande is van toepassing op het
managen van technische infrastructuur,
beheer van basisregistraties, geo-informatie-
projecten, omgevingswet, enzovoort.
Samengevat
Werken in ketens kan voor alle betrokkenen
motiverend zijn, mits de verbindingsofficier
aan de betrokkenen blijft uitleggen waar
de keten over gaat, wat de status is, wat
ontwikkelingen zijn.
Het I&A-vakgebied en geo-informatie
zijn bij uitstek geschikt om medewerkers
betekenisvol werk te bieden.
Keteninformatisering kent veel schakels en
daardoor zijn medewerkers betrokken bij
interessante trajecten.
De rol 'verbindingsofficier' is cruciaal en
vergt investering van management en
medewerkers.
Agile werken en lifecycle management
zijn twee andere componenten die het
bovenstaande versterken.
In een volgend artikel wordt dit onderwerp
gekoppeld aan productlijnen en innovatie.
Daarna volgt een artikel over de binnenkant
van verandermanagement: de intenties van de
medewerker.
Referenties
[1] en .wi ki ped ia.org/wi ki/Ma rtin_Selig ma n
[2] 'Keteninformatisering in kort bestek' van J.H.A.M. Grijpink
Harrie van der Werf is directeur
bij InformatieWerf BV. Hij is bereik
baar via hfwerf@gmail.com.