Kaart van Nederland in 2300
onder extreme zeespiegelstijging
OPEN
kaart
In Vrij Nederland van februari
2019 schreef Rolf Schuttenhelm
het artikel 'De zeespiegelstijging
is een groter probleem dan we
denken. En Nederland heeft
geen plan B'. Nederlandse
zeespiegelspecialisten berekenen
en beschrijven in dit artikel diverse
doemscenario's. Daarbij denken
zij ook hardop over wat de
gevolgen zijn indien het huidige
internationale klimaatbeleid
niet verder komt dan goede
voornemens. In de strijd tegen
de zee kunnen we ons nog wel
een tijdlang verder ingraven,
maar misschien zullen we over
honderd jaar een groot deel van
de Nederlandse delta in een
'gecontroleerde terugtrekking' toch
moeten opgeven.
Vier OpenKaarters?
28
Geo-Info I 2019-2
De Amerikanen Naomi Oreskes en Erik
Conway schetsen in hun boek The Collapse
of Western Civilisation: A View from the Future
(2014) hoe de wereld er over ruim 300
jaar uit kan zien bij ongewijzigd beleid [1].
Als eerste afschrikwekkende voorbeeld
tonen ze de mogelijke toestand van Neder
land in het jaar 2300 in hun kaartje 'The
nation formerly known as the Netherlands'.
Dat is een zeer simpel kaartje van de ver
schoven kustlijn (hun toekomstige kustlijn
is geen verrassing voor iedereen die is
opgegroeid met kaartje 'Nederland zonder
dijken', kaart 18A uit de 55e Bosatlas).
Vrij Nederland wilde een wat meer gede
tailleerde en realistische illustratie in hun
artikel. Op hun verzoek schetste fysisch geo
graaf Kim Cohen van de Universiteit Utrecht
de 'Kaart van Nederland in 2300 onder
extreme zeespiegelstijging'. We bespreken
hier deze verbeterde sciencefiction-kaart.
Marijn Bosma
(BosmaGrafiek, marijn@MarijnBosma.nl)
Mooi beredeneerde sciencefiction, inclusief
de voorspelling dat er in de zeebodem
littekens komen van vergeefse kortetermijn-
oplossingen die op dit moment nog niet
eens zijn aangericht. Heel realistisch.
De kaart is met viltstift getekend en dat
geeft de juiste speelse en schetsmatige
indruk.
Wel jammer dat de gebruikte viltstift zo dik
was dat de tekening onnodig klodderig en
moeilijk leesbaar is. Het zal al enorm helpen
als de handgeschreven teksten worden
vervangen door zetwerk.
De leesbaarheid kan verder worden
verbeterd als er meer onderscheid wordt
gemaakt in enerzijds een gedimde achter
grond (de oude kustlijn én de stadskernen)
en anderzijds het krachtig getekende thema
(de nieuwe kustlijn, de toekomstige zand
winputten en de neopolders/wisselpolders).
Al met al een heerlijk document voor
doemdenkers. Gelukkig wonen de meeste
auteurs van deze rubriek hoog en droog op
zand!
Deze keer vier OpenKaarters. Winif
red Broeder stopt er na vijf jaar mee.
Mathie Hoenjet is gevraagd Winifred op
te volgen.
Winifred: "Stoppen is ruimte maken
voor nieuwe dingen en mensen. Ik ben
vanaf nummer 2 in 2014 mee gaan
schrijven. Het contact met de andere
OpenKaarters, het zoeken naar een
pareltje of juist een draak van een kaart
en je er ook echt even in verdiepen
vond ik altijd enorm leuk om te doen."
Mathie: "Mijn naam is Mathie Hoenjet.
Ik heb sociale geografie gestudeerd
in Utrecht en ben afgestudeerd als
kartograaf bij professor Ferjan Orme-
ling. Na een kort intermezzo bij ITC
in Enschede ben ik al bijna 30 jaar
werkzaam bij Noordhoff Uitgevers in
Groningen. Door mijn werkzaamhe
den als redacteur kartografie van de
Bosatlas ben ik dagelijks in de weer met
kaarten en diagrammen. Dat laatste
is waarschijnlijk de reden waarom ik
gevraagd ben om de lege plaats, die
ontstaat door het aanstaande vertrek
van Winifred, op te vangen."
Jan-Willem van Aalst
(imergis.nlen opentopo.nl, geo@lmergis.nl)
Het met viltstift geschetste kaartje van Kim
Cohen over Nederland in 2300 is bedoeld als
eye-opener voor de dreiging die 'zeespie
gelstijging' heet, maar het hangt helaas
van aannames en fantasieën aan elkaar.
Daardoor is de kaart eigenlijk nauwelijks
serieus te nemen, wat de afschrikwekkende
bedoeling goeddeels teniet doet, nog los
van de observatie dat het jaar 2300 zo ver
weg lijkt (zelfs mijn achterkleinkinderen
maken dat niet mee) dat enige urgentie niet
echt nodig is.
Dat het een schets met viltstift is, helpt ook
al niet. We kunnen veel preciezer zijn dan
dat: we hebben immers het Actuele Hoog-
