£§f hor K 1 6 I 1 Figuur 3 - Eén fysieke verandering leidt tot de aanpassing meerdere registraties: de taal verschilt en wordt bepaald door de aard van de verandering en de bestaande kennis van het bronobject. Anoniem landmeten in ArcheoHotspot Geo-Info I 2019-3 Bron Bekende Mutatie Mutatie Instructie Wordt Controle data jnformatie brono&jKt {in tool) signaal (lijn) belijning/ object Breid Gewijzigd getouw t 1 -m Lijn mei attributen FplokarlerOr Gewrjugd pand (delen mei Controle' vragen BGT Pand BAG id BAG) (oeomefzjeJ (fGrondvJpJi?) BAG Pand EGT id Gewijzigd pand J Fotekadercn {zie boven) Controle- vragen WOZ Deelotrjoct 1130 WOZ id Gewijzigde vrijstaande woning Grootte/ (aan lijn objett gekoppeld) taxeren waarde, grootte Controle- vragen mutatie in meerdere registraties leiden: de aanbouw verdient registratie in de BAG, de WOZ-waarde van de woning stijgt, maar mis schien is er ook een bouwvergunning afgege ven die controle vraagt, de brandverzekering moet worden aangepast, enzovoort. Om 'enkelvoudig signaleren, meervoudig gebruik' direct toe te kunnen passen dient de semantiek, de taal, van het mutatiesignaal te zijn aangepast op de registratie. De oplossing van deze vertaling is te vinden in de kennis van de wijziging en de bestaande kennis van het object, onder meer in die registratie. De paarse kolom in figuur 2 wordt voorafgegaan door een analyse waarin deze kennis wordt gecombineerd. In figuur 3 wordt de systematiek van deze vertaling geïllustreerd. Over Nederland verspreide ArcheoHotspots zijn plekken waar je zelf kennis kan maken met archeologie. Je kan er gratis binnenlo pen en meehelpen met de uitwerking van archeologisch onderzoek. De Utrechtse ArcheoHotspot bevindt zich in Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn (De Meern). Op de vloer valt een tapijt met een archeolo gische kaart op. Aan een wand worden de ver schillende fasen van archeologisch werk daar leuk uitgelegd. Adri den Boer, redacteur Het meervoudige gebruik van hetzelfde mutatiesig naal leidt in principe tot onafhankelijke verwerking. Voor registraties die niet afhankelijk van elkaar zijn is dat prima. Echter registraties zoals BAG, BGT, WOZ en AAN zijn gedeeltelijk aan elkaar verbonden. Ook de BRT is deels op de BGT gebaseerd. Natuurlijk is het dan efficiënt voor bijvoorbeeld een gemeente, die meerdere registraties bijhoudt, daartoe een informatiemodel in te richten. Dat is inmiddels gebeurd door diverse leveranciers en bronhouders: ieder zijn eigen oplossing om met afhankelijkheden om te gaan. Het ligt voor de hand dat wanneer het mutatiesignaal als uitgangspunt wordt genomen, daar meer eenvormigheid in ontstaat. Ook is een oplossing dat de gemeente alle muta ties in de geo-registraties verwerkt. De andere partijen kunnen middels de mutatiesignalen controle en regie houden op de verwerking van de gegevens die voor hen belangrijk zijn. Grote en kleine geo-wasmachines Het beschreven werkproces leent zich in hoge mate voor de toepassing van AI. Dat geldt voor de beeldanalyse met 'deep learning'-metho- den, maar ook voor instructie en controle: er komt een grote efficiencyslag in de geodata- bijhouding. In deze transitie is eerst aandacht noodzakelijk voor iedere afzonderlijke regis tratie. Hoe maak ik van de handwas een kleine geodata-wasmachine, die vaker en sneller wast en daardoor geleidelijk kwaliteit en actualiteit verbetert? Het efficiënt gebruiken van mutatie signalen is daarin een sleutel, samen met het vakmanschap van de bijhouder. De input voor het proces, de mutatiesignalen, zullen worden geleverd door een of meerdere grote 'wasmachines'. Die machines moeten namelijk enorm veel beelddata en object informatie verwerken om fysieke veranderin gen te vinden en specifiek te maken. Daarover meer in het volgende artikel. Bronnen W. Vullings et al. 2015, Spatial Data Quality: What do you mean, Agile 2015. VNG Realisatie 2015, Common ground - argumentenboekje Rob Beck is directeur van NEO BV. Hij is bereikbaar via rob.beck@neo.nl. iw aw jj I £di£ /ft I L-WDn;IL(|

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2019 | | pagina 8