18 Geo-Info I 2019-4 a tit,i. S) Tekening voor uitvraag DTM. onder regie van het team Geo-Informatie. De regievoering wordt in dit project ook namens de participerende partijen gedaan. Onderdeel voor en tijdens de uitvoering is de kalibratie van de gebruikte apparatuur. Alle apparatuur in het LIDAR-scansysteem wordt individueel volgens fabrieksspecifica- ties gekalibreerd. Daarna wordt de volledige meetopstelling in z'n geheel getest en gekalibreerd. Dit gebeurt door middel van een uitgebreide kalibratie van het systeem: Horizontale en verticale afstanden van de LIDAR-sensor en bijbehorende GPS-antenne zijn nauwkeurig met behulp van een tachy- meter ten opzichte van een referentiepunt ingemeten. Deze waarden zijn vervolgens ingevoegd als offset-parameters in de soft- warekalibratie. Naast deze kalibratie worden er periodiek testlijnen ingemeten met de tachymeter om de kalibratie te controleren. Daarnaast heeft de raampartij een kwali teitsplan ingediend. Hierin is onder andere opgenomen: Alle gebruikte meetsystemen beschikken over een geldig kalibratierapport van de leverancier. Bij afwijkingen wordt er een nieuwe kalibra tie uitgevoerd op basis van de specificaties vanuit de fabriek/leverancier. Raampartij beschikt over een procesbege leider die de gehele datastroom binnen het project begeleidt. Van de interne server wordt tweemaal per dag een back-up gemaakt op een externe harde schijf. De ruwe data wordt door middel van software opgeschoond tot een geclassifi ceerd model vanwaaruit alle maatvoering gegenereerd kan worden. Oplevering Ten aanzien van de oplevering van het DTM zijn in de vraag een aantal uitgangspunten opgeno men waaraan de oplevering moet voldoen: per participerende partij wordt de point cloud geleverd (.las-formaat); van het gehele tracé wordt de point cloud geleverd; per participerende partij wordt een DTM geleverd conform specificaties Rijkswaterstaat; van het gehele tracé wordt een DTM geleverd conform specificaties Rijkswaterstaat. 3D bestand in .dgn- en .dwg-formaat; stamvoethoogtes van de bomen; hoogte riooldeksels (tevens een aantal putten binnen Tilburg); dorpelhoogtes van panden, gelegen kort tegen het tracé. Voordelen LIDAR LIDAR is een relatief nieuwe techniek, die een aantal voordelen biedt ten opzichte van het traditionele meten. Te denken valt hierbij aan: veiligheid: er is minder fysieke inzet van mens en machine nodig op en rond de openbare weg; minder tijdelijke verkeersmaatregelen; snellere inwinning van data; gelijktijdige 36o°-foto-opnames (alleen bij mobile LIDAR); veelvoud aan data die op een later tijdstip van waarde kan zijn. Alle participerende partijen hebben hun vertrouwen uitgesproken in de innovatieve methodiek van inwinnen en in de samenwer king. Hierbij kan men zichzelf de vraag stellen wat nu eigenlijk de grootste innovatie is: de techniek, of het gegeven dat gemeentes en provincie de bereidheid tonen om samen te acteren binnen een project. In een tijd waarin iedereen roept dat we het vooral samen moeten doen, heeft de gemeente Tilburg de stoute schoenen aangetrokken en het gewoon ook echt gedaan. Samen. En daar mag men best trots op zijn! Sander Bayens is specialist land meten/adviseur geo-informatie bij de gemeente Tilburg. Hij is bereikbaar via: Bï'ï sander.bayens@tilburg.nl.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2019 | | pagina 20