LandGoed: supporter
van opensource-GIS
Organisatie in beeld
De afgelopen tien jaar zijn
oprichters Marco Duiker en
Erik Meerburg bezig geweest met
allerhande activiteiten op geo-
informatiegebied. Marco zorgt dat
werkprocessen beter ondersteund
worden met geo-informatie
en Erik maakt zich met name
druk over het opleiden van
geo-medewerkers in het land.
In de praktijk werken ze beiden
bijzonder graag met open source-
GIS. In hun beleving miste er
één stukje van de puzzel om een
definitieve doorbraak van open
source-GIS in Nederland mogelijk
te maken: er was geen leverancier.
Wat doe je in zo'n geval? Je wordt
zelf leverancier.
32
Geo-Info I 2019-4
Door Erik Meerburg en Marco Duiker
Open source-software is, net als de gesloten
software, hoogwaardige software met een
wereldwijde basis en prima op maat te snijden
voor Nederlandse gebruikers. Het gebruik
van open source-GIS in Nederland is stevig te
noemen. Echt harde cijfers zijn er overigens
niet: het aantal verstrekte licenties wordt niet
bijgehouden. En van QGIS, toch een beetje
het vlaggenschip van de OSGeo-vloot, wordt
het aantal downloads ook niet geregistreerd.
Wat je bijvoorbeeld wel ziet is het aantal
downloads van QGIS-plug-ins, waarmee je
goed in de gaten kan houden hoeveel mensen
er echt actief mee bezig zijn. En als je dan weet
dat de Nederlandse PDOK-plug-in (gemaakt
door Richard Duivenvoorde) nu al meer dan
94.000 downloads over de verschillende
versies heeft en een recent door Marco Duiker
geschreven BGT-import plug-in ook al meer
dan 10.000 downloads heeft, dan bewijst dit dat
het in Nederland bijzonder leeft. Toch lees je er
minder over in de media dan je zou verwachten
met deze cijfers. Dat is ook niet zo raar natuur
lijk. Elk bedrijf dat zulke aantallen gebruikers van
haar software kent zou dat vol trots naar buiten
gooien. Open source-software is alleen niet van
een bedrijf. Het is van ons allemaal.
Wat betekent open?
Nu is het gezond om een beetje achterdochtig
te worden op het moment dat dingen gratis
zijn. 'Als je niet betaalt voor een product, dan
bén je het product' is daarbij een veelgehoorde
kreet. Dat is natuurlijk ook zo. Zeker in deze tijd
van grote commerciële Amerikaanse internetbe
drijven is dat bijzonder relevant. Alleen bij FOSS
(Free and Open Source Software) werkt dat toch
anders. Dat zit ten eerste in de vertaling van het
woordje 'free'. 'Gratis' wordt er dan gelijk geroe
pen als het om software gaat. Dat is waar, maar
de andere vertaling, 'vrij', is wat echt belangrijk is.
Vrij betekent dat je ermee kan doen wat je wilt,
met wie je wilt en zonder voorbehoud. Je mag
de software gebruiken, aanpassen en met
anderen delen. Verbeteringen en uitbreidingen
stel je niet voor aan een leverancier (die dan drie
jaar later eindelijk eens een keer komt met dat
gene wat je nét niet je nodig hebt), maar kun je
gewoon zelf (laten) uitvoeren. Het resultaat lever
je weer terug aan het softwareproject. Zo groeit
de software, wordt het beter en blijft het 'free'.
Zijn er geen nadelen?
Open source-GIS wordt ontwikkeld door
gebruikers en heeft daardoor in de basis geen
leverancier. En geen leverancier hebben is om
meerdere redenen lastig. Om te beginnen
in het denken van organisaties. Als persoon
zou je denken: wie koopt er nou software als
je het ook 'free' kunt downloaden? Nou, best
veel partijen, want met software koop je niet
alleen licenties, je koopt er ook zekerheid
bij. De zekerheid van een leverancier met
een helpdesk die je kan bellen, een account
manager of consultant die af en toe langskomt
om te kijken of alles nog naar behoren draait
en of er nog wensen zijn en ook gewoon een
partij die je aansprakelijk kunt stellen als er iets
volledig misloopt. Het is voor iemand die de
software heeft ingekocht een hele geruststel
ling dat je niet hoeft te zeggen: "Die software
waar het mee mis is gegaan? Ehm, die heb
ik ergens van internet gedownload." Iemand
anders de schuld kunnen geven is altijd fijner.
Wat doet een softwareleverancier
die geen software verkoopt?
Naast de ondersteuning doen we ook
maatwerk, zoals trainingen en het maken van
maatwerksoftware zoals plug-ins. Een klas
siek nadeel is dat die bijgehouden moet
worden en het wiel in meerdere organisaties
opnieuw moet worden uitgevonden. In open
sourcesoftware werkt dat anders: de plug-in
wordt gedeeld met andere partijen, die er
op hun beurt ook weer op door kunnen
ontwikkelen. Een van de zaken die we serieus
willen oppakken, is de krachten bundelen van
verschillende gebruikers en zo samen zaken
ontwikkelen. Hoeveel gemeenten willen een
bepaalde functie? Alleen kun je er financieel
Begeleiding bij trainingen.
