THEMA
2019-5 I Geo-Info
11
Figuur 4b - sD-modei in wording van Herengracht 573, Chiara Piccoii (Universiteit van Amsterdam),
Virtual Interiors project.
waarbij beslissingen voor de toekomst worden
geïnformeerd door lessen en ervaringen uit
het verleden. De locatiegebonden toegang
tot de historische informatie over de stad en
haar bewoners helpt bij beslissingen over de
bebouwde omgeving, zoals het verlenen van
vergunningen voor monumentale gebouwen
of herstelwerkzaamheden aan de kades en
andere stedelijke infrastructuur. Tevens biedt
de tijdmachine een schat aan informatie om
het gebruik en de beleving van de openbare
ruimte te reconstrueren, ter lering en inspi
ratie voor hedendaagse stadsontwikkeling.
Daarbij wordt gebruik gemaakt van slimme
technologie voor informatie extractie en
verwerking (onder meer kunstmatige intel
ligentie voor het lezen van handschriften
en herkennen van plaatsen, personen en
gebeurtenissen), maar ook van de kennis en
interesse van de burgers zelf, via toepassingen
voor crowdsourcing en citizen science.
Figuur 4c - sD-modeiinterieur, Chiara Piccoii (Universiteit van Amsterdam), Virtual Interiors project.
zoomen op specifieke plaatsen, objecten en
gebeurtenissen (zie figuren 4b en 4c).
Een dergelijke methode biedt een ongeëve
naard zicht op de geschiedenis van culturele
consumptie van burgers uit allerlei sectoren
van de maatschappij, een fenomeen dat
voorheen bijzonder moeilijk te vangen was
en slechts anekdotisch, via steekproeven, kon
worden onderzocht. De Amsterdam Time
Machine geeft zo zicht op de geschiedenis
'van onderaf', vanuit het perspectief van de
bewoners en gebruikers van de stad.
Naast het onderzoek biedt de Amsterdam
Time Machine ook nieuwe kansen voor
het onderwijs. Momenteel verkennen we
samenwerking met de stichting In mijn buurt,
die projecten doen op basisscholen waarbij
leerlingen uit groep 7 en 8 worden voorbereid
op interviews met mensen uit de buurt die
vertellen over hun ervaringen met de Tweede
Wereldoorlog, migratie of het koloniale
verleden van Nederland. De tijdmachine kan
helpen om leerlingen voor te bereiden op
deze ontmoetingen, door ze virtueel te laten
ervaren hoe de buurt er in het verleden uitzag
en ze toegang te geven tot de bronnen met
informatie over dit lokale verleden.
De Amsterdam Time Machine, met zijn
locatiegebonden toegang tot de 'big data'
van het verleden, biedt toegang tot het lange
termijngeheugen van de stad. Daarmee is
het ook een belangrijke bron voor effec
tief stedelijk beleid en stadsontwikkeling,
Een tijdmachine voor Europa
Het tijdmachineconcept blijkt zeer aansteke
lijk: naast Venetië en Amsterdam zijn er inmid
dels een kleine twintig andere lokale Time
Machines in de maak, waaronder in Nederland
die van Limburg (geleid door De Domijnen in
Sittard), Utrecht (geleid door de Universiteit
Utrecht), Dordrecht (geleid door de Stichting
Verborgen Stad) en Friesland (geleid door de
Fryske Akademy). Binnen de onlangs opge
richte Time Machine Organization [7] werken
inmiddels ruim 400 partners uit 34 landen aan
de realisatie van een tijdmachine voor heel
Europa, inclusief de dorpen en landschap
pen. Onlangs ontving dit consortium van de
Europese Commissie een miljoen euro om
de plannen nader uit te werken. Zo ontstaat
op termijn een temporeel-geografische
infrastructuur die de droom van het ruimte
tijdreizen een stapje dichterbij brengt.
Referenties
[1] amsterdamtimemachine.nl/category/consortium/
[2] www.goldenagents.org/
[3] amsterdamtimemachine.nl/category/data/maps/
[4] adamlink.nl/data
[5] lab.adamlink.nl/
[6] virtualinteriorsproject.nl/
[7] www.timemachine.eu/
Juiia Noordegraaf is hoog-
ieraar digitaai erfgoed aan
de Universiteit van Amster
dam. Juiia is bereikbaar via
J.J.Noordegraaf@uva.ni.
Fotograaf pasfoto: Bob Bronshoff.
