Kartografie
Datafusie neemt
in belang toe
14
Geo-Info I 2019-5
8EREIK8ARÈ BANEN VANUIT GEBIEDEN IN GRONINGEN <ÜV)
Figuur3 - Bereikbare banen met het openbaar vervoer in de ochtendspits (45 minuten).
Mobiliteitsdata in het publieke domein
worden steeds belangrijker voor het
ontwerpen, monitoren en evalueren van
beleidsmaatregelen. Vrijwel elke vorm van
mobiliteitsdata heeft echter zijn voor- en
nadelen. Mobiele telefoniedata (MTD) zijn
bijvoorbeeld vanwege de zeer grote steek
proef (1/3 van de Nederlandse bevolking)
goed in staat om accuraat herkomsten en
bestemmingen door heel Nederland in
kaart te brengen. Maar kortere binnenste
delijke verplaatsingen en gereden snelhe
den meet je er niet mee. Floating car data
(FCD) kennen een kleinere steekproef en
meten herkomsten en bestemmingen min
der accuraat, maar zijn juist heel geschikt
om gereden snelheden op wegvakken
te detecteren. OV-chipcarddata geven in
hoog detail informatie over reisgedrag van
halte tot halte, maar zeggen niets over de
daadwerkelijke herkomst- of bestemming
en het gebruikte voor- en natransport.
Kortom, de heilige graal in mobiliteitsdata
bestaat niet.
Een ander groeiend werkveld in de
analyse van mobiliteitsdata is dan ook
datafusie. Verkeersmodellering en data-
science komen steeds meer bij elkaar
om meerdere databronnen te fuseren en
lacunes modelmatig in te vullen. Naast
de visualisatie en analyse van bestaande
bronnen werk ik samen met diverse
collega's aan wat we het 'Mobiliteitsspec
trum Nederland' noemen. De nieuwste
technieken in data cleaning, verkeers
modellering, map matching, kalibratie
en meer brengen we samen om een
landsdekkend beeld van de Nederlandse
mobiliteit te genereren, zoveel mogelijk
op basis van gemeten data.
Hiermee verwerken we de meest recente
verplaatsingsgegevens op landelijke
schaal tot verkeersintensiteiten voor alle
modaliteiten op ieder wegvak. Dit levert
verkeersintensiteiten op voor elk uur
van de dag, inclusief de herkomst- en
bestemming en achtergrondkenmerken
van de passanten. Dit biedt tevens de
mogelijkheid om monitoring in aantallen
verplaatsingen uit te voeren maar ook
als basis om betrouwbaardere verkeers-
prognoses te maken. Het belang van
datafusie zal in de komende jaren alleen
maar toenemen.
Bereikbaarheidskaarten
Voor veel strategische mobiliteitsstudies is het
van belang om de bereikbaarheid van en naar
locaties in kaart te brengen. Hoe goed zijn
gebieden bereikbaar per auto, fiets of open
baar vervoer? En hoeveel banen kan ik vanuit
een woonlocatie bereiken? Veel gebruikte
bereikbaarheidsmaten zijn de bezoekerspoten
tie, bereikbare arbeidsplaatsen en bereikbare
voorzieningen binnen een bepaalde reistijd. In
figuur 3 is per postcode gevisualiseerd hoeveel
banen er in de ochtendspits bereikbaar zijn
met het openbaar vervoer. Voor deze analyse is
gebruik gemaakt van een voetgangersnetwerk
op basis van OpenStreetMap en de OV-dienst-
regeling uit GTFS. Vergelijkbare berekeningen
worden ook uitgevoerd voor de fiets en de
auto, waarbij gebruik wordt gemaakt van
daadwerkelijk gereden snelheden op basis van
FCD-data zoals TomTom of Flitsmeister.
Van traditionele kaart naar
interactieve webmaps
Traditionele statische kaarten worden steeds
vaker ingewisseld voor online toepassingen.
De grote voordelen van een online tool zijn het
gemak van delen, de koppeling met dynami
sche databronnen en de eenvoud ten opzichte
van traditionele GIS-applicaties en verkeerskun
dige software. Voor web-ontsluiting hebben
we onze eigen tooling ontwikkeld waarmee
het eenvoudig is om verkeerskundige data
te ontsluiten, te bestuderen en te bevragen.
Een screenshot is zichtbaar in figuur 4. De appli
catie toont hier de verkeersintensiteit per
wegvak op een gemiddelde werkdag, waarbij
de intensiteiten met mobiele telefoniedata zijn
bepaald. Door gebruik te maken van vector
tiling is het mogelijk om grote hoeveelheden
vectordata op een vlotte wijze te ontsluiten.
Online toepassingen lenen zich uitstekend
voor interactiviteit via kaarten en dashboards.
In figuur 5 is een locatie aan de A20 geselec
teerd. De stromen op de kaart tonen vanuit
welke richtingen het verkeer komt dat deze
locatie passeert. In de grafieken naast de kaart
is verdiepende informatie zichtbaar over het
aantal en type passanten.
Nederland bereikbaar houden
door data-analyse
Stedelijke dichtheid en infrastructurele com
plexiteit nemen alsmaar toe. Onze activiteiten
patronen worden ingewikkelder. En daarmee
ook de verplaatsingsketens. Hoe en waarheen
reizen we en hoe verandert dat? Welke loca-
REISTIJDEN OP BASIS VAN W* DIENSTREGELING GTES (OCHTENDSPITS)
REISTIJDEN OP BASIS
lnfr4$triK(ijur
Hein
Mftre Fr llMTl
Wegefi
ire insertions
o iMeedtï
SpüÉnier
Banen {45 min)
P SOOCO
5000Q 10000Q
H lOOOOO 150QQ0
Hl iSDOOÜ - JUÖ&UQ
mi 200000
