oogten met vector tiling
THEMA
MAPQUEST
ï- -■
9S
aai;
S
j LLiüsia
tm 1 EajtsaJiiEaflciiaai
2019-5 I Geo-Info
17
de patronen van het rasterbeeld. Ook de
omzetting van het kleurensysteem van CMYK
voor drukwerk naar RGB voor beeldschermen
zorgde voor een extra controle in het pro
ductieproces, maar het kaartbeeld bleef een
product van het handwerk van de kartograaf.
Tegen het einde van de jaren '90 groeide het
web vanuit haar oorspronkelijke militaire en aca
demische context uit naar het grote publiek en
ontstonden kaartenportals als MapQuest in de
Verenigde Staten, Multimap in Groot-Brittannië
en Locatienet in Nederland. Ook GIS-program-
ma's werden doorontwikkeld en kregen de
mogelijkheid om direct op het web te publiceren
zoals Esri ArclMS, MapInfo MapXtreme, Autodesk
MapGuide en GeoMedia Webmap van Inter
graph (Plewe, 1997). De kaartenportals presen
teerden rasterbestanden, maar sommige van de
bovengenoemde GIS-programma's maakten in
plaats van rasterbestanden gebruik van plug-ins
om vectorbestanden in Web-browsers te tonen.
De deelnemers aan het Open Geospatial
Consortium (OGC) standaardiseerden de
uitwisseling van rasterbestanden als Web
Mapping Service (WMS) en formaliseerden de
kartografische vormgeving in de Styled Layer
Descriptor-aanbeveling (SLD). Het uiterlijk van
de kaart werd zo gedicteerd door de geometrie
en de eigenschappen werden vastgelegd in de
digitale data. Om met behulp van een SLD een
effectieve en aantrekkelijke kaart te realiseren,
werd van de kartograaf veel kennis van digitale
data, handigheid met ruimtelijke bewerkingen
en kennis van de grafische mogelijkheden van
de geografische software verwacht. Kortom:
een tijdsintensief proces.
Bovendien was op de gebruikservaring van
de publieksgerichte kaartenplatforms (aan het
begin van de 2ie eeuw) en de WMS-diensten
(die tot nu toe nog altijd worden aangebo
den) veel af te dingen. Enerzijds moesten de
rasterbestanden voor iedere verandering in
de kaartuitsnede opnieuw op de webserver
worden aangemaakt: als gebruikers wilden
zoomen of pannen werden de achterliggende
geografische data opnieuw vormgegeven met
de door de kartograaf ontworpen stijl.
De opbouw van een nieuw kaartbeeld zou dus
wel even kunnen duren, zeker als er meerdere
gebruikers waren. Maar niet alleen de kaart zelf
moest opnieuw worden gegenereerd bij iedere
P ft 1 C fs
fcr OuMCï, VA
Find Gbi Prices
üïiiu
Wltvni^
::;rS D*i c-x*
hr»
ju*
ÜuJ
Hndii» Uwiiiir
StiPon-.1 A ÏJO'P
DrttdrrtcK lirtvc DuVrv
VA
E£ü i.vi-vi
J JAt ftfiJISS!
J
J KikLimwan
JlWUMLL
lailMuHOOTM
J
J-iyt f
'JllJUlb
il«
IU4
lm
ii.id
ii.id
ijip
fï-tj
Q OUtlll SHti'L
I i:
irTwi ■•-«J
p:
on Hidfi HrfJl ft# C*ntvt O ïomi *nd At
Figuur3 - MapQuest in haar jonge jaren.
verandering van de kaartuitsnede, ook de hele
webpagina werd opnieuw op de webserver
samengesteld met de nieuwe kaartuitsnede en
werd vervolgens in de webbrowser ingeladen.
Anderzijds werd de tijdsinspanning voor het
maken van een effectieve kartografische
vormgeving niet altijd geïnvesteerd, waardoor
de communicatievekracht van WMS-diensten
vaak beperkt was. Deze veelal gemankeerde
gebruikservaring kenmerkte niet alleen de
WMS-diensten, maar ook de publieksgerichte
kaartenplatforms aan het begin van de 2ie eeuw.
In februari 2005 presenteerde Google Maps
haar oplossing om de gebruikservaring te ver
beteren: het kaartbeeld werd met behulp van
met de Asynchronous JavaScript (AJAX)- en
XML-technologie opgebouwd uit meerdere,
kleine rasterbeelden (zogenaamde 'raster
tiles'). De AJAX-technologie maakte het moge
lijk om bij het veranderen van de kaartuit
snede nieuwe raster tiles in de pagina te tonen
zonder de hele webpagina te vernieuwen.
'Tiles' zijn van tevoren aangemaakte rasterbe
standen met een vaste stijl en samenstelling
van geografische data, één projectie en vaste
schaalniveaus en een vaste hoogte en breedte
van de rasterbestanden. Deze technologie
zorgde voor een verbeterde gebruikservaring,
doordat de nieuwe kaartuitsnede sneller op
het beeldscherm zichtbaar werd.
Deze oplossing van Google werd snel over
genomen door andere kaartenportalen en de
leden van de Open Source Geospatial (OSGeo)-
gemeenschap definieerden samen de Tiled
Map Service (TMS)-standaard, gevolgd door het
Open Geospatial Consortium (OGC) met de Web
Mapping Tiling Service (WMTS)-standaard. Voor
kartografen vereiste de toepassing van raster tiling
een uitbreiding van hun kennis om visuele onre
gelmatigheden op de grenzen van de raster tiles
te voorkomen. Puntsymbolen of kaartbeschrifting
werden op de randen van een raster-tile afgeknipt,
wat een leger kaartbeeld dan gewenst opleverde.
Wegen- en gebiedsnamen kunnen juist onbe
doeld op iedere raster tile worden herhaald, wat
een te druk kaartbeeld opleverde.
Ten slotte: het van tevoren aanmaken van
raster tiles kost veel tijd en opslagruimte. Kom
je daarna een foutje tegen in je stijl, dan moet
de hele voorraad raster tiles opnieuw worden
