THEMA
Vector Tiles BRT en
BGT
PDOK
2019-5 I Geo-Info
19
Vector tiles: maken, vormgeven
en bekijken
Bestaande GIS-software zoals Esri ArcGIS,
Mapnik, GeoServer en MapServer (die eerder
alleen rasterbestanden konden maken) zijn
inmiddels uitgebreid met de functionaliteit
om vector tiles te produceren. Daarnaast zijn
er talloze softwarepakketten die specifiek voor
het maken van vector tiles zijn ontwikkeld zoals
MapTiler, Martin, Tegola, Tippecanoe en T-rex.
In tegenstelling tot raster tiles ontbreekt in
vector tiles de vormgeving zelf. Deze wordt in
de webbrowser pas toegepast op de vector
tiles door middel van JavaScript. Dit kan aan
de hand van een vooraf bepaalde vormgeving
voor de hele kaart, maar ook in JavaScript
kunnen regels interactief worden toegepast
op bepaalde objecten in de kaart. Voor het
vastleggen van de vormgeving van vector tiles
zijn er momenteel verschillende opties. Mapbox
heeft naast de MVT-specificatie voor de vector
tiles een Style-specificatie voor de vormgeving
uitgebracht. Deze specificatie beschrijft de
opzet van een JavaScript Object Notation
(JSON)-bestand waarin de kartografische vorm
geving staat beschreven voor alle kaartlagen.
Bedrijven zoals Carto, MapTiler als Esri hebben
deze specificatie inmiddels omarmd.
Esri ArcGIS en QGIS in combinatie met de Vector
Tiles Reader QGIS Plug-in zijn voorbeelden van
desktopprogramma's bedoeld om vector tiles
vorm te geven. Mapbox Studio, Maputnik, Carto
en MapTiler Cloud zijn online programma's.
Al deze programma's stellen kartografen in staat
om een Mapbox Style-document (een JSON-
bestand) te maken, dat voldoet aan de Mapbox
Style-specficatie. Natuurlijk kan dit JSON-bestand
ook in een interactieve ontwikkelomgeving zoals
Visual Code worden gemaakt en aangepast.
Er zijn meerdere J a va Scr i pt- bibliotheken
interactieve kaarten op basis van vector tiles in
de webbrowser te tonen. Bekende bibliotheken
als OpenLayers en Leaflet bieden zelf beperkte
functionaliteit, maar in combinatie met Mapbox
GL JS zijn schaalafhankelijke visualisaties mogelijk:
met het veranderen van de kaartschaal verandert
de visualisatie van de geografische objecten.
Met Mapbox GL JS, Deck GL [1] van Uber en Harp.
gl [2] van HERE komen vector-tiles tot leven in
een 25D viewer in de webbrowser. Dit stelt kar-
tografen in staat om kaartgebruikers een virtuele
tour door de kaart te laten maken.
Vector tiles voor Nederland
Op basis van data uit de Basisregistratie Topo
grafie (BRT) en de Basisregistratie Grootscha
lige Topografie (BGT) zijn in 2017 en 2018 bij
Publieke Dienstverlening op de Kaart (PDOK)
Figuur 6 - De BRT-Achtergrondkaart op basis van vector tiles.
verschillende proefprojecten [3] ontwikkeld
voor de inzet van vector tiling (PDOK, 2018).
Eind 2017 presenteerde ook Esri haar topografi
sche basiskaart op basis van vector tiling-tech
nologie (Vierbergen, 2017). Waar PDOK de tiles
aanbiedt in de Web Mercator-projectie zijn de
vector tiles van ESRI naar het Rijksd riehoekstelsel
omgezet, wat mogelijk was doordat Esri de vec
tor tile-specificatie van Mapbox had uitgebreid.
Een voorbeeld van een recent product op basis
van verctor tiles is Cartiqo [4], dat het bedrijf
Webmapper in maart 2019 op de markt bracht.
Naast de BRT en BGT zoals in de diensten van
PDOK en Esri bevat Cartiqo ook gegevens van
OpenStreetMap (Mac Gillavry, 2019). Sinds okto
ber is Cartiqo beschikbaar via Maptiler.nl.
Conclusie
Vector tile-technologie wordt al bijna 10 jaar
ingezet in mobiele apps om kaarten op een
vlotte manier aan gebruikers te tonen. De
geringe bestandsomvang zorgt ervoor dat
vector tiles razendsnel worden verstuurd en
lang in de browser cache blijven voor een
nog snellere opbouw van het kaartbeeld. Ook
op het web is vector tile-technologie de de
facto-standaard aan het worden. Het geeft
kartografen veel vrijheid in het ontwikkelen van
kartografische vormgeving en biedt gebruikers
veel mogelijkheden voor interactie en visuele
terugkoppeling in de kaart. Met veel aanbieders
van vector tiles en met een breed scala van
softwareprogramma's voor de verwerking en
vormgeving van vector tiles hebben kartogra
fen alle faciliteiten om zich te concentreren op
het ontwerpen van effectieve en esthetisch
verantwoorde kartografische stijlen die kaarten
tot leven kunnen brengen.
Bronnen
CERN (2019) The world's first browser/editor, website and server
go live at CERN timeline.web.cern.ch/worlds-first-browsereditor-
website-and-server-go-live-cern (laatst bezocht op 5 okto
ber 2019)
Mac Gillavry. E. (2019) Webmapper kondigt Cartiqo aan web-
mapper.net/2019/03/11/webmapper-kondigt-cartiqo-aan/
(laatst bezocht op 30 september 2019)
Matthews, S. (2016) The new Mapbox Vector Tile Specifica
tion guide. blog.mapbox.com/the-new-mapbox-vector-tile-
specification-guide-80f799f68502 (laatst bezocht op 30 sep
tember 2019)
PDOK (2018)VectorTilesBRTen BGT via PDOKwww.pdok.nl/-/
vector-tiles-brt-en-bgt-via-pdok (laatst bezocht op 30 sep
tember 2019)
Plewe, B. (1997) GIS Online: Information Retrieval, Mapping,
and the Internet. Santa Fe: OnWord Press
Ricker, B., Roth, R. E. (2018). Mobile Maps and Responsive
Design. The Geographic Information Science Technology
Body of Knowledge (2nd Quarter 2018 Edition), John P. Wilson
(Ed). DOI:10.22224/gistbok/2018.2.5
Sandle, S. (2012) Apple's vector maps save memory, go fur
ther when you're offline www.engadget.com/2012/10/05/
apples-vector-maps-go-further-offline (laatst bezocht op 30
september 2019)
Vierbergen, W.J. (2017) De Topografische basiskaart: een
vertrouwd beeld met nieuwe technologie blogs.esri.nl/de-
topografische-basiskaart-een-vertrouwd-beeld-met-nieuwe-
technologie/ (laatst bezocht op 30 september 2019)
Referenties
[1] deck.gl/
[2] www.harp.gl/
[3] geodata.nationaalgeoregister.nl/beta/
topotiles-viewer/
[4] cartiqo.nl
Edward Mac Gillavry is
kartograaf en geo-ICT-ontwik-
kelaar. Edward is bereikbaar via
edward@webmapper.net.
