geschiedenis van de kartografie,
THEMA
2019-5 I Geo-Info
25
Figuur 2 - De Map Fair in de monumentale hal van het KIT (foto: Paula van Gestel).
Zaterdag 13 juli was in de UB Leiden een
bijeenkomst van de beheerders van (oude)
kaarten in kaartcollecties, en ook speciaal
hiervoor was een kaartententoonstelling
samengesteld, van een aantal topstukken
en nieuwe aanwinsten. De instructieve
Nederlandse voordrachten deze dag gaven
aan hoe je juist niet kaarten beheren moet,
verwijzend naar vergissingen in het verleden.
Een aardige opwarmer voor de middag was
een voorafgaande, kartografisch geïnspireerde
wandeling door het centrum van Leiden.
Juist die dag werd door middel van historisch
uitgedoste figuren en sketches herdacht dat
'Leienaar' Rembrandt van Rijn in 1669 overleed
-dit jaar 350 jaar geleden- compleet met
contemporaine muziek en een live-vertolking
van bijvoorbeeld 'De Staalmeesters'. Hierdoor
ontstond al op voorhand al een uitbundige en
geanimeerde stemming.
Zondag begon het eigenlijke congres, met
een openingsbijeenkomst in de aula van de
UvA (zie figuur 1), waarbij emeritus hoogleraar
historische kartografie Günter Schilder aangaf
hoezeer het veld veranderd was, sedert de
vorige keer dat het congres in Nederland
plaatsvond, namelijk in 1989, ook in Amster
dam. Uiteraard werd hierbij ook met enige
trots vermeld, dat dit de eerste keer was dat
ICHC 'terugkeert' in de stad waar de conferen
tie al eens eerder plaatsvond.
Er werden bovendien twee keynotes gehouden,
door Peter Barber, voorheen van de British Library,
over de context waarin historische kaarten
bekeken moeten worden (onder invloed van
Brian Harley), en door Djoeke van Netten (UvA), die
probeerde na te gaan hoe kaarten in de i7e eeuw
werden gebruikt. Daarna werden de deelnemers
verwacht in het nabijgelegen Allard Pierson
museum waar Peter van der Krogt voor die avond
een pop-up tentoonstelling had ingericht en waar
een welkomstreceptie gehouden werd. De ten
toonstelling kan ook nog digitaal worden bekeken
(www.explokart.eu/muller/index.html).
Maandag begon de eigenlijke conferentie in
het KIT, het Koninklijk Instituut voor de Tropen
aan de Mauritskade in Amsterdam: gezien zijn
geschiedenis, zijn prachtige hal en ruime aula
een perfecte omgeving voor een conferentie
over oude kaarten. In de hal was ook plaats
genoeg voor de map fair, de bijeenkomst van
antiquaren die hun mooiste kaarten, atlassen
en globes woensdag 17 juli meenamen om
aan de conferentiedeelnemers te laten zien
(zie figuur 2). Op dezelfde plek was in 1938 het
Internationale Geografische Congres gehou
den waar bijvoorbeeld aan de deelnemers de
Atlas van Tropisch Nederland werd gepresen
teerd, de eerste nationale atlas van een gebied
tussen de keerkringen.
De conferentie was zo opgezet dat plenaire
en parallelsessies elkaar afwisselden. De eerste
parallelsessie, Maps and Water, zette als het
ware het thema van de vorige vrijdag voort,
en deze begon heel adequaat met een lezing
van Bruno Almeida over Edward Wright, die
met zijn boek Certaine errors in navigation in
De verdere parallelzittingen hadden
als thema:
a 'Colour and decoration;
historiography;
'Nineteenth-century map publishers'
'Mapping the Northern Pacific'
'Colonial cartography'
'Imaging the world'
'New views, new interpretations'
'Seizing the Islamicate world'
'Between the map and the landscape'
'Urban cartography',
'Maps and education',
'Atlases',
'Country maps'
'From the captain's cabin to the scientist's
desk, genealogies of cartographic
knowledge about the oceans;
'Maps and health'
'Maps and surveys'
'Medieval maps'
'Maps and war',
'World maps'
'Road maps'
'Missionary cartography'
'Historic route maps on East Asia'
'Maps in the digital world'
'British maps through the times'
'Maps and texts' en
'New techniques for old maps en
Twenty-century U.S. cartography'
De meeste papers werden gepresenteerd
onder het hoofd Maps and water (10),
daarna kwamen Colonial cartography (8)
en World maps (5).
