Geodata-visualisatie: een r
Kartografie
Sinds een aantal jaren verzorgen wij
de cursus 'GIS for society'. In deze
cursus komen drie uitdagende
onderwerpen aan bod: geodata-
visualisatie, netwerkanalyse en open
geodata. Deze drie onderwerpen
zijn uitgekozen, omdat de
hedendaagse burger via de
smartphone deze onderwerpen op
een geïntegreerde manier dagelijks
inzet. Daar zijn talloze voorbeelden
van te noemen. Denk aan de
diverse apps om te navigeren,
duursportprestaties die gemonitord
kunnen worden en locaties van
vrienden en bekenden die je in
de gaten kunt houden. De meest
ultieme apps hiervan bieden een
spelervaring in de werkelijke wereld
aan zoals het augmented reality
spel Pokémon Go. In onze cursus
proberen we de essenties van
ieder van de drie onderwerpen te
behandelen en van daaruit ook hun
onderlinge samenhang.
Geodata visualisation
1. Visuali ag geodat;
'One'
visual
'Multiple'
visuals
4
Geo-Info I 2019-5
Door Ron van Lammeren
De opzet van de cursus is sterk beïnvloed
door het verhaal van Sui [i], waarin wordt
voorgesorteerd op een volgende generatie
geo-informatietoepassingen met bijbeho
rende technologie via de 'emerging themes':
affective GIS, geo-games, critical GIS, datatype
synthesis, mapstories en geo-design. Als we
nu kijken naar de verschillende geodata-
gedreven apps en naar de diverse applicaties,
die door de geo-business ontwikkeld en
toegeleverd zijn, dan krijgen we die volgende
generatie concreet in beeld.
Door deze rijkdom aan ontwikkelingen is het
aanbieden van essenties binnen een cursus er
niet eenvoudiger op geworden. In het kader
van deze speciale GIN-uitgave duid ik het
kader waarmee wij de essenties van geodata-
visualisatie binnen deze cursus behandelen.
Dit kader biedt daarmee een mogelijkheid de
ontwikkelingen (die de afgelopen decennia in
dit veld hebben plaatsgevonden) te positione
ren, bruikbare concepten daaraan te verbin
den en de gewenste geodata-visualisatie te
preciseren.
Omzetten en weergeven
Uitgangspunt van dit kader betreft het
nadrukkelijk onderscheid binnen een geo-
informatiesysteem (GIS) tussen de geodata en
de visualisatie daarvan. Oorspronkelijk kende
een GIS de mogelijkheden om een kartogra-
fisch product digitaal te vervaardigen.
Het kader is eenvoudig: er zijn geodata-
bronnen (waaruit geodata worden geput),
die worden verwerkt en vervolgens gevisu
aliseerd. Die visualisatie bestaat daarbij uit
twee stappen: het omzetten van de geodata
('visualizing' - zie nummer i in figuur i) in een
bruikbare visualisatie (thematisch en/of ruim
telijke referentie) en het weergeven ('rende
ring' - zie nummer 6 in figuur i) daarvan. In de
wetenschappelijke literatuur vinden we over
het vervaardigen van dergelijke kartografische
producten prachtige studies waarin de discus
sies over de weergave van vele variabelen
via meerdere univariate kaarten dan wel één
multivariate thematische kaart krachtig kan
knetteren (zie nummer 2 in figuur 2).
Chernoffs politieke kleur van Groot Brittannië
in 1973 is één van de toppers in die discussie.
Kennis van kleursystemen, kleurharmonie en
de 'gestalt'-theorie is daarbij onvermijdelijk.
Tevens is begrip van kaartlay-out en diverse
grafiekconcepten een noodzaak om een
leesbaar kartografische product te realiseren.
Naast deze concepten is de hoofdrol in die
vertaling van geodata naar een grafisch
weergave weggelegd voor de theorie van
Bertin [2] [3].
Input Visualisation
Output
6. Render Visualized geodata
Figuur 1 - Omzetten van geodata.