Doe het zelf
Column
2019-6 I Geo-Info
Een week of wat geleden moest ik bij het NEN in Delft
zijn. Dat is per OV het beste te bereiken vanaf station Delft
Zuid. Op Google Maps had ik al gezien dat ik van daar heel
eenvoudig naar het NEN-kantoor kon lopen. Toen ik eenmaal
was uitgestapt, liet ik mij door diezelfde app snel naar mijn
bestemming loodsen. Het regende namelijk pijpenstelen, dus
hoe sneller onderdak, hoe beter. Alleen ging het zo niet
Zo gaat het bijna nooit. Om die ene handige app te kun
nen gebruiken moet je je eerst nog wel even registreren en
als dat bijna gebeurd is, is er iets met een databaseverbinding
('Probeert u het later nog eens'). Netflix is ook zo handig, maar
die film die jij net wilt zien, hebben ze niet. En na een week
blijkt dat Outlook die belangrijke mail die je verzonden had,
om onnaspeurbare redenen, nooit verstuurd heeft.
Nu bleek het kompas niet goed te werken door de hoes
om mijn telefoon. Dat had ik kunnen weten en eigenlijk wist
ik het ook wel, dus had ik er rekening mee kunnen houden.
Maar hoe gaat dat? Je hebt een handige app en je vaart er
blind op. Je hebt Buienradar op je mobiel en dus kijk je niet
meer naar buiten als je wilt weten ofje een regenjas moet
aantrekken. Je hebt Facebook en je denkt dat dat de wereld
is. Je gebruikt Siri en neemt aan dat Apple niet meeluistert.
Zo liep ik dus aan de hand van Google Maps de verkeerde
kant op, totdat ik dat in de gaten kreeg en op mijn schreden
terugkeerde voor een nieuwe poging. Toen besefte ik ook dat
ik al veel vaker naar het NEN-kantoor had gelopen. Ik kende
de buurt daar! Als ik eerst zelf had nagedacht voordat ik mij
door mijn mobiel liet leiden, dan had ik die app niet eens
nodig gehad en was ik helemaal op eigen kracht naar mijn
bestemming gelopen.
We vertrouwen langzamerhand steeds minder op onze
eigen kracht en verlaten ons steeds vaker op digitale hulpjes -
die vaak afkomstig zijn van bedrijven die niet per se het beste
met óns, maar vooral met zichzelf voor hebben.
Daarom is het stimulerend om te zien dat op lokaal niveau
mensen het heft in eigen hand nemen en zichzelf organiseren
rondom de zaken die zij belangrijk vinden. Zoontstaan er
kleine organisaties in buurten die de verantwoordelijkheid
nemen voor hun eigen energieopwekking, of het onder
houd van het groen, of hun mobiliteit en dat op hun eigen
voorwaarden. Daarvoor zetten ze ook hun eigen informatie
voorziening op. Ze maken zich minder afhankelijk van de grote
overheid en het grote bedrijfsleven. Niet individueel, maar als
groep buurtgenoten. De lokale schaal als maat.
Met de Omgevingswet in aantocht bereiden buurten zich
voor op de mogelijkheden die de wet biedt om het initiatief
te nemen. Een mooi voorbeeld levert de wijk Bezuidenhout in
Den Haag. In die wijk gaan de komende jaren veel woningen
bijgebouwd worden. Dat heeft grote consequenties voor de
inwoners en voor de inrichting van de wijk. Welke conse
quenties, dat wilden de bewoners niet van de gemeente, of
van een onderzoeksbureau horen, dat onderzochten ze zelf.
Daarvoor hebben ze een leefbaarheidsmonitor ontwikkeld,
waarmee ze een leefbaarheidseffectrapportage kunnen
maken. Een GIS waarin gegevens en normen over luchtkwali
teit, geluidsbelasting, groen, wegen, parkeerplaatsen, scholen,
speelplekken en nog veel meer zaken zijn ondergebracht.
De monitor laat zien hoe de resultaten veranderen als de
geplande woningen worden gebouwd.
We zijn vandaag de dag allemaal bezig met datagedreven
werken en we verwachten veel van big data en artificial
intelligence. Dat zijn absoluut belangrijke zaken waar we grote
vraagstukken mee kunnen aanpakken, maar daar kan ook iets
enorm irritants aan zitten. Het komt uit een kastje en het geeft
je aanwijzingen, maar vertelt er niet bij waarom.
Dat merkte ik laatst weer eens toen ik met vrouw en auto
op weg was naar Zwitserland voor een paar dagen vakantie.
Dat doen we vaker en ik kan die route via België, Luxemburg
en Frankrijk bijna met m'n ogen dicht rijden. Maar we waren
de grens met België nog niet over of TomTom vertelde dat
we van de weg af moesten (inderdaad: waarom TomTom
als je de weg kunt dromen? Macht der gewoonte, denk ik).
Nieuwsgierig naar de alternatieve route die TomTom had
bedacht volgden we de aanwijzing. Die leidde ons terug
naar Nederland om ons vervolgens via Brabant en Limburg
naar Duitsland te sturen. Daar voelde ik niets voor, dus we zijn
via Limburg naar België afgedaald. Tot aan Luik probeerde
TomTom ons bij elke afslag naar Duitsland te sturen. Waarom?
Had onze navigator een enorme ravage bij Antwerpen
ontdekt? Krijgt TomTom commissie van het Duitse toeris
tenbureau? Je komt er niet achter. Maar ook hier was de les:
vertrouw ze niet blindelings, die hulpjes.
Toen ik mij daar in Delft-Zuid eenmaal had gerealiseerd
waar ik was, had ik in een paar passen mijn bestemming
bereikt. Verregend, dat wel.
Johan van Arragon
Senior IT-adviseur
Provincie Zuid-Holland
jf.van.arragcjn@pzh.nl
