Atlas van een bezette stad
BEZETTE STAD
Boek
Auteur Bianca Stigter. Uitgeverij Atlas
Contact. 560 pagina's. Gebonden.
Harde kaft. ISBN 978 90 450 2957 3-
Verkoopprijs 59,95-
44 Geo-lnfo I 2020-1
BIANCA STIGTER
AMSTERDAM 1940-1945
Overal in Amsterdam bevinden zich,zichtbare en
onzichtbare sporen van de oorlog. NRC-redacteur
Bianca Stigter bundelde bekende en onbekende
verbalen in een kloeke uitgave van bijna 600 pagi
na's, Een atlas in de klassieke betekenis van het
woord is het niet, daarvoor is hét aandoet aan
kaarten en grafieken te gering.Toch speelt de geo
grafie-ren vooral de vraag 'waar gebeurde het?'
- eenbêlangrijke rol, omdat alle oorlogsrelevante
gebeurtenissen in de hoofdstad gerangschikt
zijn op adres. De atlas leent zich dan ook goed
als naslagwerk voor nadere verkenningen, al is.de
omvang en vooral het gewicht van bijna 3 kilo wat
aan de hoge kant om als reisgids door te gaa n
Als eerste ingang voor de ordening is de wijkinde-
ling van Amsterdam aangehouden, die op zijn
beurt Weer is onderverdeeld in postcodegeb'ie-
den, Niet dat die tUSsen iffo en f945 al bestonden,
maar het maakt de toegankelijkheid van de
atlas er wel groter door. Per wijk is een pagina
grote overzichtskaart opgenomen waarop met
puntsymbolen de betékenis isaangegeven van de
betreffende locatie. Dat kunnen gebouwen zijn die
de Duitse zaakdienen als politiebureaus,.gevan
genissen en marine-établissementen. Daartegen
over staan objeétén die voor het vêfZft werden
gebruikt zoals steunpunten van de-Binnenlandse
Strijdkrachten, onderduikadressen oflocaties waar
persoonsbewijzen-óf voedselbonnen werden
vervalstof buitgëmaakt. Ookde Jodenvervolging
wordt zichtbaar met het karteren van deportatie-
centra, joodse Wijkenen markten en locaties waar
geroofd Joods bezit werd opgeslagen en verkocht,
Welkom
lEen ongemakkelijk gevoel geven de fotö'swaatop
sde bezetter op 15 mei 1940'door delen van de
bevolking hartelijk welkom wordt geheten. (Vlet
•enthousiasme en de Hitlergroet worden de Duitse
[jeeps bij de Berlagebrug.toegejuicht. Nog:dezelfde
idag wordt voor het stadhuis in alle openheid de
stadskaatt van Amsterdam aangeboden aan de
Duitse commandant Major Brückner, opdat de
Duitsers zich tot snel thuis zouden voelen en de
"Weg zouden vinden in de stad. Datzelfde onge
mak bekruipt je ook bij het zien van de detailkaar
ten van de Dienst Publieke Werken, waarop pijnlijk
nauwkeurig per bouwblok de verhouding tussen
Joodse en niet-Joodse bewoners is gekarteerd.
Voedselpositierond de Tweedé: Wëreld&orl&g, uitgedrukt in calorieën perdag. Diagram: Gerd Arntz, 1946
(bron:Atlas van een bezette stad).
ATLAS