Oude wijn
in nieuwe zakken
Column
2020-1 Geo-lnfo
In november was ik uiteraard te vinden op GeoBuzz,
dé jaarlijks hoogmis van onze geo-community. Het geeft
een goed beeld wat ons bezighoudt in de sector, waar het
onderzoek zich op richten hoe overheid en bedrijven opzoek
zijn naar nieuwe waarden.
Wat mij meteen opviel: je struikelde op de beursvloer
bijna letterlijk over de digital twin'-concepten. Dat maakte
me nieuwsgierig: het is belangrijk dat onze sector aansluit bij
ontwikkelingen in aanpalende sectoren (in dit geval Industry
4.0, BIM, asset management en ICT), want de mooiste ontwik
kelingen en innovaties ontstaan door cross-overs van verschil
lende domeinen. Kortom, als we het zo bezien gaat onze
sector blijkbaar mee met de innovatieve vaart der volkeren.
Voor wie onder een steen heeft geleefd: een digital twin
verwijst naar een virtuele representatie (digitaal model) van
een fysiek object dat kan worden gebruikt om te doorgron
den wat de (live)toestand van dat object is, wat de respons
is op veranderingen en wat moet gebeuren om de perfor
mancevan het object te verbeteren.'Object'mag je hier ruim
interpreteren: dat kan een gebouw of zelfs een stad zijn, of
een 'proces'(bijvoorbeeld logistiek).
In feite bestaat een digital twin uit een computermo
del, gegevens (uit sensoren), algoritmen om analyses en
optimalisaties uit te voeren en vi s u a I i sa ti e-/d a s h boa rd fu n ctio-
naliteiten. Hiermee kunnen bijvoorbeeld complexe fabrieken
'live'gemonitord worden en kunnen ook'what if'-scenario's:
worden getest zonder de fabriek stil te leggen. Het is zelfs zo
dat de fysieke ontwikkeling (bouw) van zo'n fabriek steeds
meer plaatsvindt op basis van een virtueel model, oftewel het
fysieke model (de fabriek) is dan het resultaat van zijn virtuele
tweeling en niet omgekeerd.
Welbeschouwd is het concept van een digital twin in de
kern niet helemaai nieuw. Peter Burrough beschreef in 1985 in
hét GIS-standaardwerk'Principles of geographical information
systems'al de eerste concepten hoe we 'de wereld' konden
vatten in een digitaal model en hoe we deze wereld met algo
ritmes konden analyseren.
Waarom digital twins thans zo in zwang zijn, heeft direct
te maken met de opkomst van met name ioT big data (ana
lytics), Al en augmented reality. Hierdoor zijn we veel beter in
staat om (real time) te meten en te analyseren. Het succes van
digital twins wordt hierbij vooral gedreven door aantoonbare
business waarde, zeker nu in allerlei domeinen loT-/datastra-
tegieën worden uitgerold en we meer en meer overtuigd
raken van de waarde van een krachtige digitale strategieën in
businessprocessen.
Weer even terug naar de beursvloer van de GeoBuzz: ik
maakte een rondje langs al deze digital twin-concepten om
te zien hoe we als sector hierin vooruitkomen. Mijn verwach
tingen waren blijkbaarveel te hoog gespannen. Digital twin
was in nagenoeg alle gepresenteerde voorbeelden min of
meer synoniem voor'3D-model! Veelal het resultaat van een
(overigens wel innovatief) 3D-inwinningsproces. Óf het betrof
een nieuw labeltje dat werd geplakt op het aloude fenomeen
'ruimtelijke analyse! Geen echte innovaties en nieuwe busi-
nessconcepten waar ik op gehoopt had. Oftewel: oude wijn in
nieuwe zakken.
Het gevoel bekruipt me dat we graag en gemakkelijk
meeliften met een hype zonder echt bezig te zijn met
de werkelijke betekenis en mogelijkheden van dit con
cept. Een ander, wat onaangenamer gevoel bekruipt me dan
ook: zijn we als sector wel in staat om écht aan te haken met
deze nieuwe concepten? Hebben we wel voldoende kennis
van IoT, big data, data analytics, Al? Hebben we voldoende
zicht op businessprocessen die we kunnen ondersteunen
met deze concepten? Creëren we als sector echte waarde of
komen we niet veel verder dan het hypen van een fenomeen?
Ik geloof in de businesswaarde van dit concept. Gartner
voorspelt dat over een jaar de helft van de grote industriële
bedrijven digital twins gebruiken voor het aansturen en opti
maliseren van hun businessprocessen. Misschien is het een
idee, willen we als sector echt meedoen met dit fenomeen en
innoveren, om eerst te leren van andere domeinen voordat
we zelf het wiel gaan uitvinden. Misschien moeten we het
ook maar eens omdraaien: hoe kunnen wealsgeo-sector bij
dragen aan het bouwen van digital twins in andere sectoren?
Ikdenkdatonsdatwat beter afgaat!
TheoThewessen
Directeur Geodan
theo.thewessen@geodan.nl
