3D Verrommeling
Column
t Reageren?
2020-2 Geo-info
In het deurpaneel van mijn Volvo 343 uit 1980 heb ik
een wegenkaart van Europa liggen van hetzelfde bouwjaar.
Een prachtig grafisch stijlvolle kaart met simpele lijnen en gege
neraliseerde richtingen. Plaatsen zijn aangeduid als vierkantjes en
de wegen ertussen als rechte lijnen. Als we tegenwoordig naar de
computergegenereerde kaart kijken, wordt elke kronkel, bocht
en hoek in de weg meegenomen in de visualisatie. De kaart is
precies en bevat véél méér informatie dan voorheen. Met de toe
nemende technische mogelijkheden wordt er steeds meer data
getoond. Ook de vraag naar 3D-visualisaties groeit We kunnen
nog meer informatie laten zien in 3D. Dus waarom niet? Wie kan
nu nog verdwalen in een hightech 3D-omgeving met streetview
en aanvullende satellietbeelden?
De wereld is complex. In een tentoonstelling in het MU
Artspace Eindhoven,zag ik een visualisatie over de kaarten de
complexiteit van onze wereld. Het onstabiele universum en de
natuur die altijd in beweging is en hoe wij die proberen te bevat
ten. Helpt meer informatie ons beterde wereld te begrijpen?
Nee. Mensen houden van organiseren en structureren. Onze
hersenen doen dit automatisch. We vereenvoudigen onze com
plexe wereld. Dit geeft overzicht, inzichten laat nieuwe verban
den zien die eerst ondergesneeuwd waren door de complexiteit
van de natuur. Onze eigen visuele wereld bevat al meer informa
tie dan dat we kunnen opnemen in een enkele blik. Hoe kunnen
we dan de nuttige informatie filteren uit een 3D-visualisatie?
3D is een overkill aan informatie
3D is per definitie een overkill aan onnodige informatie. Om een
3D-visualisatie te maken moeten we een manier verzinnen om
diepte aan te brengen in de data. Dit doe je door meer visuele
informatie toe te voegen aan het beeld: perspectief, shading, inter
position (het overlappen van objecten), accommodation ofwel de
focus in het beeld (zoals convergence, het effect dat optreedt als je
je ogen fixeert, het beeld vervaagt en vervormt naar de randen toe).
Dit is alleen maar informatie die we toevoegen aan het visueel
model dat nog steeds niks nuttigs heeft laten zien over de concrete
informatie die je wil communiceren.Tenzij je natuurlijk wil laten
zien welk gebouw voor welk gebouw-staat en hoe het uitzicht van
je nieuwe appartement wordt. Maar de 3D-kaartinformatie heeft
voor mij nog maar weinig echte toepassingsgebieden gevonden.
Versimpeling
Dus terug naar de versimpeling. Een visuele versimpeling van
de werkelijkheid noemen we een model. Modellen bevatten niet
alles van de werkelijkheid, slechts de elementen die interessant
zijn om te laten zien. Zo kunnen we beter communiceren over
het meest nuttige. De kaart is een dergelijk model. Ik herinner
me nog de eerste les van mijn studie GIS: de kaart is een model
waarin we de objecten uit de wereld versimpelen tot punten,
lijnen en vlakken. Een pragmatische, nuttige en visuele manier om
efficiënt informatie over te dragen.
Waarom bevatten moderne computerkaarten dan tegen
woordig meer data? Want het verschil tussen essentiële informa
tie en niet-essentiële informatie is moeilijker te maken voor de
lezer. Mensen hebben nog steeds moeite met het begrijpen van
deovervolle 3D-visualisaties.
We laten ons nog te veel verleiden door de toegenomen
mogelijkheden van de technologie en de hoeveelheid data die
beschikbaar is. Ik noem dit datacluttering, ofwel verrommeling.
We zouden veel meer kunnen weglaten uit onze moderne kaart.
Oök3D-verrommeiing zien westeeds meer. Even een 3D-effectje
over de kaart heen leggen en de klant is overrompeld dooreen
fancy (maar slechte)'visualisatie.
Laat de dingen weg die niet bijdragen aan de informatie
die je wilt overdragen. Voegt 3D niks toe aan de over te brengen
nuttige informatie? Laat het dan weg. Scheelt de lezer weer een
heleboel visueel werk.
Kaart is niet de werkelijkheid
Toch wees het kunstwerk in hetMU mijookop het vol
gende: door de complexe chaos van de wereld te ordenen en
te structureren kunnen we het overzien, maar het verleidt ons
ook om gestandaardiseerd te gaan denken. We delen alles in in
hokjes, maar het gaat eigenlijk tegen onze natuur in om alles in
categorieën te forceren.
We moeten blijven stilstaan bij het feit dat modellen niet de
werkelijkheid weerspiegelen maar slechts een stukje ervan tonen.
Zo öök bij onze geliefde kaart. Het is niet de werkelijkheid maar
een kleine versimpeling ervan. Dus moet men bij het maken
vaneen visualisatie voorzichtig te werk gaan. Versimpeling is
een sterke manier van communiceren, maar geeft een eenzijdig
beeld. De werkelijkheid nabootsen in 3D is een overbelasting van
informatie maar komt dichterbij de werkelijkheid.
Toon genoeg maar niet te veel. De balans is moeilijken fragiel.
De kaart is een model om efficiënt en effectief de relevante
informatie over te dragen.
Een kaart:
is vereenvoudigd;
is pragmatisch;
richt zich op het nuttige;
vat samen;
is visueel.
Niene Boeijen
Freelance Web Cartograaf
niene,boeijen@gmail,com
Referenties
Marjolijn Dijkman - Navigating polarities, MU Eindhoven
50 succesmodellen -Mikeal Krogerus RomanTschappeler
Rendering Effective Route Maps: Improving Usability Th rough Generalization -
g ra phics,stanford,edu/pa pers/route maps/
Perceptually Motivated Co nstraintson 3D Visualizations
uu,diva-portaLorg/smash/get/diva2:ió955i/FULLTEXToi
Is 3D een verrijking of verrommeling?
Laat het ons weten via gi@geo~info.nl.
