Ontwikkelen van een NSDI -
hoe beginnen we ermee?
FIG
Een blik op uitdagingen en oplossingen
Elke overheid en elke organisatie
verzamelt een scala aan ruimtelijke
data. Dit doen ze hoofdzakelijk om
hun eigen taken en processen te
ondersteunen en/of te controleren.
Op nationaal niveau zien we
verschillende 'data-eilanden'
ontstaan. Er is vaak geen integratie
tussen de diverse databases en
er is sprake van een behoorlijk
data-overlap en dus ook een
gebrek aan het delen van data
en verdere functionaliteiten.
Dit meervoudig verzamelen van
elkaar overlappende data leidt tot
hoge maatschappelijke kosten.
36
Geo-Info I 2020-4
The need to share and integrate data
The present situation is called "The Island situation
No Data Exchange, No Data Sharing. Very little cooperation
Ministry X Ministry Y
Afbeelding 1 - De noodzaak om data te delen en te integreren.
Door André Kwitowski
Het delen van ruimtelijke- en geodata (sharing) en
de samenwerking tussen de diverse organisaties
is meestal minimaal. Zelfs als dit door de organisa-
tietop opgelegd is, is de praktische realisatie vaak
verre van optimaal. Gelukkig is deze situatie in
Nederland, in onze 'poldermodel'-aanpak, beter
geregeld dan in andere landen. Initiatieven zoals
BGT, PDOK (www.pdok.nl), Nationaal Geo-register
(www.nationaalgeoregister.nl) hebben er redelijk
snel voor gezorgd dat de geo-ruimtelijke data
makkelijker te vinden zijn en met elkaar te delen
zijn (NSDI-principe).
De onderstaande afbeelding toont schema
tisch de situatie waarin veel landen zich nog
steeds bevinden of die nog steeds te maken
hebben met zgn. 'data-eilanden'. Theoretisch
lijkt het delen en integreren van de beschik
bare data simpel en logisch, maar dat is naïef.
NSDI als een oplossing
Meestal is NSDI (National Spatial Data Infra
structure) gebaseerd op EU INSPIRE Directive
en als volgt gedefinieerd:
NSDI is een brede term voor systemen die
als doel hebben het op gang brengen van
samenwerking en delen van ruimtelijke/
geodata (sharing) en verdere integratie;
NSDI maakt het mogelijk dat data makkelijk
gevonden kunnen worden (op internet) en
naadloos gebruikt kunnen worden (gedown-
load) zonder hulp van specifiek GIS-product/
brand-softwaregereedschap of wat dan ook.
Het verschil tussen het NSDI en het e-overheids-
concept (beide gebruiken het datadelenprincipe)
betreft de data-inhoud (tekstueel/alfanumeriek
versus ruimtelijk) en de relatie, want de NSDI-data
zijn altijd geo-gerefereerd (verticale relatie).
NSDI-uitdagingen
De moeilijkheidsgraad van de potentiële uitda
gingen hangt af van de bestaande wetgeving, de
data (kwaliteit, digitaal versus papier), maar ook
van factoren zoals bewustwording bij de diverse
'dataspelers' van de noodzaak om data te delen,
het politieke klimaat enzovoort.
Meestal worden er drie uitdagingsgroepen
gedefinieerd:
Data en data-integratie: juridische/institutio
nele onafhankelijkheid van de belanghebben
den, het datamodel, de object-geografische
locatie als een logische relatie tussen de objec
ten (zgn. verticaal/geo-referentierelatie) en een
gemeenschappelijk geodetisch netwerk;
(ICT-) Systemen en connectiviteit Interoperabi-
liteitsprobleem bij integratie van verschillende
ICT-systemen;
Adequaat NSDI-beheermodel. Verschillende
visies op beheer en management van NSDI bij
dataspelers zijn bijvoorbeeld de vragen: wat
zijn de kosten? Wat gaan we besparen? Hoe
wordt het georganiseerd en of gemanaged?
Wie zal het financieren versus wie zal ervan
profiteren? Wat zijn de CSF's voor een suc
cesvolle implementatie?.
Maar er is ook nog een vierde belangrijke uitda
ging: angst om data te delen. Dit is een sterke
en verborgen (psychologische) angst (meestal
bij de datahouders) om de eigendom van hun
data te verliezen. Die angst ontstaat als er een
misverstand is over het begrip van het verschil
tussen de data-uitwisseling (exchange) en het
datadelen (sharing). Elimineren van deze angst
heeft dus een strategische waarde.
