INFOGRAPHICS
DE TWEEDE
WERELDOORLOG IN
Boek
JEAN NICOLAS VINCENT NICOLAS
LOPEZ AUBIN BERNARD GUILLERAT
NVADAM
26
Geo-Info 2020-6
'Eon must hove voov ledereen die In de Tweede Woroldoortog Is geïnteresseerd Histonsch Nieuwsblad
met el-Al am ei n, de slag om Stalingrad en
de invasie in Norma ndië worden wel inde
Bosatlas behandeld, maar de aandacht is hier
toch veel minder op de militaire gevechtshan
delingen gericht dan op de consequenties
voor de burgerij, met als voornaamste issue
het verlies van vrijheid. De Bosatlas is in
10 delen verdeeld, waarvan slechts twee
('Oorlog op wereldschaal' en 'Einde van de
Tweede Wereldoorlog') vergelijkbaar zijn
met het boek van de Swanstons. De andere
onderdelen zijn: 'Botsing van ideologieën'
(democratie versus fascisme en communisme),
'Einde van de rechtstaat door de bezetting',
'Uitsluiting, genocide en terreur', 'Herschikking
van de wereldkaart na 1945', 'Nederland na
1945', 'Internationale samenwerking (VN en
EU)', 'Herdenken en vieren' (over de zin van
de herdenkingen) en 'Vrijheid wereldwijd?',
waarin de democratische meetlat langs de
huidige samenlevingen wordt gelegd.
Elk deel kent gemiddeld 10 hoofdstukjes en elk
hoofdstukje bestaat naast teksten en kaarten
uit diagrammen, foto's en een timeline.
De tekst is duidelijk en kundig gericht op de
hoogste klassen van het voortgezet onderwijs.
De kaarten zijn voortreffelijk vormgegeven
(alleen bij de kaarten van Stalingrad is het
onduidelijk welke kant voor welke kleur staat;
de aanleg van de Pakanbaroe-spoorlijn is
alleen begrijpelijk wanneer de afvoer van de
kolen via de rivier de Siak wordt verduidelijkt).
Elk deel wordt besloten door een serie van zes
iconische foto's op grootformaat, daarnaast
zijn er nog vijf spreads met iconische objecten
uit oorlogstijd (ik miste de knijpkat, maar dat is
een persoonlijke oorlogsherinnering).
De helft van de atlas gaat uitgebreid in op de
nawerkingen van WON: het ijzeren gordijn,
de dekolonisatie, de koude oorlog, Korea en
Vietnam, de vrijheidsstrijd van Indonesië (maar
niet de Indonesische acties om Nieuw-Guinea
te veroveren) en ge eft verder aan hoe de
Nederlandse samenleving zich ontwikkelt
in de 70 jaar na het beëindigen van WOII, en
hoezeer toenemende internationale samen
werking daar een onderdeel van is. Het thema
vrijheid krijgt een extra dimensie door de
Nederlandse deelname aan internationale
vredesacties te belichten (zoals ook Bosnië en
Afghanistan). Alleen het hoofdstuk 'Herdenken
en vieren' past naar mijn mening niet in de
Bosatlas-opzet die toch in wezen bestaatuit
het leveren en toegankelijk maken van feite
lijke ruimtelijke informatie. Het laatste hoofd
stuk 'Vrede en Veiligheid', laat aan de hand
van bo wereldkaarten (van de legalisering van
wiet en euthanasie via armoede, corruptie tot
persvrijheid) zien hoe het op het ogenblik met
de vrijheid wereldwijd is gesteld: een goede
afsluiting. Het is een gedegen product, zoals
we dat van Noordh off gewend zijn.
De Tweede Wereldoorlog in infographics
Door Nicolas Aubin en Vincent Bernard,
onder redactie van Jean Lopez. Datadesign
door Nicolas Guillerat. Vertaling, redactie en
bewerking door bureau RJ&TC. Uitgegeven
door Nieuw Amsterdam, 2019.191 pagina's.
Formaat29x23,5 cm met357 kaarten en
infographics. ISBN 9789046824948. Prijs €32,99.
Doel van dit werk is het presenteren van een
kwantitatieve analyse van de oorlogvoering,
inzichtelijk gemaakt aan de hand van een
stortvloed van diagrammen. En men verwacht
dat de lezer nieuwe inzichten zal krijgen,
waardoor veel van het drama van de oorlog
ontkracht wordt: gezien de getalsverhou
dingen van aantallen piloten en vliegtuigen
heeft Engelands lotin de Battle of Britain nooit
aan een zijden draadje gehangen; gezien de
beperkte toegang tot economische hulpbron
nen was het succes van de asmogendheden
geheel afhankelijk van een verrassingsaanval,
en was de uitkomst, als die aanval eenmaal
tot staan was gebracht, alleen een kwestie
van tijd. Bovendien vragen de auteurs meer
aandachtvoor de belangrijke rol van de
Amerikaanse onderzeeërs in de Pacific-oorlog
waardoor de grondstoffenvoorziening van
Japan ontregeld werd en geven ze aan dat Ita
lië een nauwelijks serieus te nemen deelnemer
was aan de oorlog.
De vier hoofdstukken waarover de 53 secties
zijn verdeeld, zijn: 'Het materiële en mense-
