Eenduidige symbologie in
nieuwe natuurbrandkaarten
Veiligheidsregio's, waaronder de
brandweer, maken gebruik van kaarten
met allerlei informatie die van belang
is bij het bestrijden van een incident
in een natuurgebied. Op deze kaarten
staan locaties in natuurgebieden
waar veel mensen aanwezig kunnen
zijn, zoals op een camping of een
evenement. Ook staan er posities voor
de bestrijding van een incident op de
kaart aangegeven, zoals waar men
bijvoorbeeld bluswater kan vinden.
•«(3
li'
:s
Z io=
2020-6 Geo-lnfo 35
DoorMannus Etten
Naast deze data beheert de brandweer een
virtueel wegennetwerk van ieder natuurgebied
in Nederland. Iedere kruising van een bospad
heeft een nummer toegewezen. Een virtueel
nummer, want er staan geen fysieke palen met
een bord en nummer in hetbos of natuurge
bied. De (bos)paden die gebruikt worden zijn
geschikt voor een grote brandweerwagen.
Door allerlei omstandigheden verandert dit
wegennetwerk regelmatig. Sommige bos
paden worden afgesloten, andere geschikt
gemaakt voor voertuigen. In het geval van een
incident wordt er een ad hoc plan gemaakt
hoe de verschillende voertuigen door het bos
moeten rijden. De routes worden opgesteld
in één richting. De bospaden zijn tenslotte te
smal voor twee grote brandweerwagens en
omdraaien in het bos is onwenselijk. Navigatie
in het bos gebeurt op basis van inrijnummers.
Minder symbolen
In de afgelopen maanden ben ik voor de
Veiligheidsregio IJsselland bezig geweest met
het vernieuwen van deze kaarten voor natuur-
brandbestrijding. De laatste set was van 2013
en nieuwe kaarten zijn gewenst. De nieuwe
kaarten maken gebruik van vernieuwde data
en achtergrondkaarten. Belangrijke aandachts
punten zijn de inrijnummers. Die moeten goed
leesbaar zijn. Daarnaast is er voor gekozen om
minder symbolen te gebruiken. De symbolen
die gebruikt moeten worden zijn ontworpen
door het Instituut voor Fysieke Veiligheid (IFV)
[1]. Alleen voor de open water locaties komen
andere iconen. Binnen de Veiligheidsregio
IJsselland is men er aan gewend dat in dit
icoon een 2 of 3 staat afgebeeld. De 2 staat
voor secundair (S) en de 3 voor tertiair (T); deze
termen hangen samen met de hoeveelheid
water die gebruikt kan worden op deze locatie.
Aangezien de Veiligheidsregio IJsselland ook
de kaarten maakt voor Veiligheidsregio Twente,
worden de 2 en 3 te vervangen voor S en T.
De kaarten worden voor beide Veiligheids
regio's ook op papier afgedrukt en geplasti
ficeerd. In totaal gaat het om 69 kaarten op
A3-forma at per voertuig; drie kaarten worden
gebruikt als index-bladen. Het drukken van de
kaarten en daarna verdelen over de verschil
lende voertuigen is de laatste afrondende
logistieke, grote klus voor dit project. Het ver
nieuwen van twee datasets, namelijk de open
waterlocaties en bospaden, was een voorbe
reidend project. Het inventariseren van deze
data kostte veel inspanning; een medewerker
van de Veiligheidsregio IJsselland heeft met
een 4X4-voertuig over alle bospaden gereden.
Slechte ontvangst in het bos
Voor het inventariseren van deze datasets is er
gebruik gemaakt van de Collector App van Esri.
De app ondersteunt het gebruik van data in
offline-modus. Dat bleek zeer nuttig bij slecht
ontvangst in het bos. De workflow voor Collector
App is als volgt: een webmap maken en geschikt
maken voor offline-gebruik. Daarnaast zijn de
basemaps ook op de tablet gezet zodat men
volledig zonder internetverbinding kan werken.
Voor deze webmaps is er gekozen om niet de
productiedata te ontsluiten in de Collector
App. Door inconsistenties in datasets zijn er
specifieke datasets voor de inspectie samen
gesteld. Na afronding van de inspecties zijn de
datasets met FME (Feature Manipulation Engine)
gecombineerd tot een nieuwe dataset. Deze is
dan vervolgens gebruikt in de nieuwe kaarten.
Alle kaarten zijn gemaakt met ArcGIS Pro.
De kaarten worden in drie stappen gemaakt.
Eerst worden twee kaarten gemaakt voor de
kaart per gebied en de indexpagina's. Hier zit de
grootste uitdaging in de kartografie. De route
code en nummers bij de inrijpunten waren zeer
lastig. Er zijn veel paden op een klein gebied en
elke kruising is ook nog eens voorzien van een
nummer. Die nummers zijn nu heel belangrijk
voor de navigatie. Een 'halo' is een goede manier
om tekst goed leesbaar te maken op een kaart.
Ziefiguun.
Q ind<xpa«
m»p:«
fa
1
fa
fa
P
fa
p
fa
fa
P
Bi
P
fa
P
fa
r
fa
p
fa
Figuur 1 - Indexpagina proportioneel lettertype.