De Piek van Verwachtingen en het Dal van Desillusie Column Over de Samenhangende ObjectenRegistratie (SOR) Dronten, het middelpunt van Nederland? 22 Geo-Info 2021-1 I Geo-Info 23 te zetten? Uittenbogaart hoeft er niet over na te denken: "Allereerst: afstemming van de SOR op de assetmanagementketen, zodat de SOR echt een fundament wordt. Ten tweede: governance over de informatiemodellen. En ten slotte: marktpartijen beter en eerder betrekken." Mollema voegt er nog een vierde voorwaarde aan toe: "Informatiemodellen moeten laagdrempelig toegankelijk zijn, bijvoorbeeld door ze gratis aan te bieden. Zo stimuleer je het gebruik. Het bedrijfsleven investeert in innovatie om aan de standaarden te voldoen. Dat is ook wat het bedrijfsleven wil. Een grootschalig gebruik van standaarden maakt dat beheersystemen en informatie optimaal kunnen worden benut. Dit komt de kwaliteit van beheer van de openbare ruimte ten goede. En dat is goed voor de BV Nederland." Meer informatie: www.geobusiness.nl/thema-s/sig-bor Onder de vlag DisGeo (Doorontwikkeling in Samenhang van geobasisregistraties) worden enkele geo-basisregistraties op elkaar afgestemd door de daarin gebruikte objecten te uniformeren. Het gaat om objecten die in het terrein zichtbaar zijn, zoals gebouwen, wegen, water, spoorlijnen en bomen, terreindelen, aangevuld met enkele (registratieve) objecten als woonplaatsen, gemeentegrenzen en openbare ruimten. Voor een gebruiker wordt het daardoor gemakkelijker de geo-basisregistraties te gebruiken. In de SOR gaat het in ieder geval om de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Op termijn wordt ook het gedeelte van de WOZ-administratie met object- gegevens opgenomen. Daarnaast zijn er belangrijke raakvlak ken met de Basisregistratie Topografie (BRT) en het Nationaal Wegenbestand. Meer info: https://www.geobasisregistraties.nl/basisregistra- ties/doorontwikkeling-in-samenhang/objectenregistratie Sytske Postma, redacteur Het zal je maar gebeuren dat je al jaren bedreigd wordt omdat jouw adres precies op de geografische coördinaten van het middelpunt van Nederland ligt. In een NOS-artikel vertelt Jacques Huijbregts over zijn zoektocht om het probleem opgelost te krijgen. Wanneer de coördinaten van een IP-adres een onbekende locatie opleveren, dan worden door sommige zoekmachines de coördinaten 52°30 o N, 5°45 o E gegeven. Bij invoer in Google kom je op een kaart bij het adres van Huijbregts. Dat Dronten als middelpunt gezien wordt zullen velen niet correct vinden. Waar het wel ligt en of er een officieel middelpunt is, daar wordt aan getwijfeld. Google heeft deze coördina ten niet bedacht. De coördinaten zijn afkomstig van een website van de CIA: 'The World Factbook'. Deze website geeft naast dit punt een aantal feitjes en kaarten van Nederland. Zo is Nederland net iets kleiner dan twee keer de grootte van New Jersey en ligt het hoogste punt op Saba, Mount Scenery. De Vaalserberg wordt ook genoemd. De gegevens van de locatie zijn de op graden en minuten afgeronde latitude en longitude. Ze komen van de 'Geographic Names Server' die door de 'National Geospatial-Intelligence Agency' (NGA) beheerd wor den. Eerdere pogingen om de locatie aangepast te krijgen lukten niet. Kaan vow 52*30 ON. S^SQE Maar nu de beherende organisatie gevonden is, is het hopelijk mogelijk om het punt naar het Markermeer te laten verschuiven. Meer informatie nos.nl/l/2365293 (kort artikel) nos.nl/artikel/2365293-d ronter-gezin-al-jaren-bedreigd-vanwege-geografische-coordinaten. html (lang artikel) www.cia.gov/the-world-factbook/ 2021-1 Even terug in de tijd.Het is rond eind 2014: onze GIS- community wordt opgeschrikt. De informatietechnologie ontwikkelt zich zo snel dat niemand er meer aan twijfelt dat na lang pionieren de zelfsturende auto werkelijkheid gaat worden. Het is intussen twee jaar geleden dat Eric Schmidt, topman van technologiereus Google, op het Mobile World Congress aangaf dat het niet meer zo lang zal duren voordat auto's niet meer door mensen worden bestuurd. Dit zal leiden tot ongekende disrupties: deur-tot-deur-mobiliteit zal met robottaxi's toeganke lijk worden voor iedereen. En hoezo, 'taxi'? Zelfsturende auto' s vormen een nieuw 'Airbnb-platform' voor mobiliteit, steden worden autoluw aangezien autonome vehikels zichzelf buiten de stad parkeren, verzekeringsmaatschappijen krijgen geen schades meer te verwerken, fles verdwijnen als sneeuw voor de zon en ga zo maar door. Misschien nog wel de grootste disruptie in deze: de data die deze vervoermiddelen verzamelen gaan via nieuwe cloud- platforms enorme waarde vertegenwoordigen - we hebben immers net geleerd dat Big Data de nieuwe olie is - en de zelf- rijdende auto is de virtuele ja-knikker. Ik ga nog even door, want het wordt nu pas interessant voor onze geo-community. De vraag naar geo-informatie zal exploderen: geodata zijn onmiskenbaar de brandstof van de zelfrijdende auto. De BGT als 'High Defnition'-kaart voor precisienavigatie vindt een nieuwe markt. Of nee... juist andersom: de supersone 'lidars' van de autonome voertuigen zullen real time hoogwaardige 3D-data inwinnen. Dit zal leiden tot een nooit meer aflatende stroom van hoogwaardige 3D-geodata die, aangeleverd aan de cloud, de BGT overbodig zal maken (ehhh...). Hoe dan ook, onze geo-informatie-infrastructuur onder gaat een disruptie van jewelste. Zaak dus dat alle zichzelf respecterende 'geo-instituten' zich op deze innovatie storten: Geobusiness, Kadaster, Geonovum Rijkswaterstaat fleren het fenomeen - niets meer zou hetzelfde blijven. De relatie markt-overheid wordt weer in een nieuw perspectief geplaatst. Zowel de overheid als geo-informatie-business moeten positie kiezen op dit nieuwe schaakbord. Maar hoe dan ook, we zien toch vooral kansen in plaats van bedreigingen. Eindelijk zullen wij, geo-adepten, mee kunnen doen in het hart van een span nende ontwikkeling. We worden hierbij gesteund door minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu die zojuist (inderdaad, we leven nog steeds in het jaar 2014) heeft beloofd er alles aan te willen doen om internationaal voorop te lopen in deze innovatieve ontwikkeling. Ruim baan voor experimenten! Het is begin 2021 - Watskeburt in 7 jaar? Heel veel, maar nog niet alles. Er zijn intussen vele auto's in de markt die volgens 'Level 2' zelfsturend zijn. Dat betekent dat taken als remmen, sturen en afstand houden automatisch worden uitgevoerd, maar wel onder gecontroleerde omstandigheden (met handen aan het stuur; direct stand-by). Intussen wordt de kloof naar level 3 (autonoom rijden, maar wel met directe overname als dat nodig is) kleiner. We zien inmiddels modellen die automatisch over meerdere rijstroken kunnen wisselen, hands-off kunnen rijden van oprit naar afrit, beschikken over geavanceerde parkeerhulp en meer. Bij de levels 1 t/m 3 wordt echter nog weinig gebruikge maakt van geo-informatie ter ondersteuning van de zelfsturing. Er wordt vooral gebruikgemaakt van geavanceerde sensoriek (Lidar, Radar en multicamera's), gekoppeld aan AI en sensor- fusion-technologie. Voor level 4 (autonoom, maar mét bestuurder) en 5 (autonoom, ook zonder bestuurder) is de verwachting dat geo- informatie, maar ook connectiviteit/data onmisbaar wordt. Nu vraag ik me af: wat is er gebeurd met de aanvankelijke energie, het geloof in verandering voor de geo-sector? Zijn we afgehaakt nu we aan de vooravond staan van het echte werk en onderdeel kunnen worden van deze innovatie? Dit is wat Gart ner de Hype Cycle noemt. Deze cyclus omschrijft de fasen van een innovatie: vanaf de 'Innovatie Trigger, naar de 'Piek van de Opgeblazen Verwachtingen, en het 'Dal van Desillusie' tot aan het 'Plateau van Productiviteit' - als het zover komt natuurlijk. Autonomous Driving bevond zich rond 2015 op de piek, in 2020 in het Dal van de Desillusie, maar wél aan de vooravond van het Plateau van de Productiviteit! Als we autonoom rijden durven te bezien in relatie tot shared mobility, connectiviteit/ data-uitwisseling, geo-informatie en elektrifcatie zijn er grote kansen om dit Plateau van Productiviteit te betreden. De sterk toegenomen waarde van een bedrijf als Tesla zal voor een deel speculatief zijn, maar anderzijds kun je dit ook zien als een voorschot op dit plateau, gezien de vooraanstaande positie op het gebied van elektrifcatie, AI en autonoom rijden. Wat doen wij'? Blijven we hangen in het Dal van de Desillu sie of maken we de sprong naar het Plateau van Productiviteit? Theo Thewessen Directeur Geodan theo.thewessen@geodan.nl

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2021 | | pagina 13