Nacht van de Infographic
m
P»
Verslag
Data en de verkiezingen
a 4
Sinds 2008 vindt jaarlijks een
congres plaats dat in het teken
staat van de infographic. Vanwege
corona ging het congres vorig
jaar niet door. Voor 2021 is er een
nieuwe vorm bedacht: De Nacht
van de Infographic (NVDI). De NVDi
vond plaats op 5 maart als digitaal
mini-congres met aansluitend
-voor de echte die-hards - een
hackathon die doorging tot in de
kleine uurtjes. Net als het congres
heeft de Nacht van de Infographic
een thema. Voor deze eerste editie
was dat; data en de verkiezingen.
oocoo
om CX> oog 0 O
2021-2 Geo-lnfo
35
Door Inge La Rivière
De eerste presentator is Josse de Voogd, elec
toraal geograaf Inmiddels zal menigeen hem
wel op televisie langs hebben zien komen bij
het bespreken van de verkiezingsuitslagen.
Josse geeft aan dat hij een aanhanger van
'langzaam onderzoek' is, omdat het langzame
tempo je bewust maakt. Verder heeft hij de
prikkelende uitspraak dat 'elke kaart liegt';
denk alleen al aan de projectie. Verder maak
je als kaartmaker keuzes in welke combinatie,
met welke correcties en hoe de dichtheid van
de informatie wordt weergegeven.
De standaardverkiezingskaart, met de grootste
partij per gemeente ingekleurd (zie figuur i),
geeft niet de juiste beleving van de verkie
zingsuitslag. In deze kaart kleurt een groot
deel van Nederland blauw (VVD) terwijl dit
een kleine 22% van de stemmen vertegen
woordigt. Bij referenda krijg je mooiere en
betere kaarten, omdat de keuze beperkt is tot
'Ja'of'Nee'. Josse werkt aan typologieën die
het stemgedrag beter weergeven.
Keuzes in Kaart 2022-2025
Ebrien Brinkman en Meinou de Vries van het
Centraal Planbureau (CPB) geven uitleg bij de
interactieve datavisualisatie bij de doorreke
ning van de verkiezingsprogramma's, Keuzes
in Kaart 2022-2025. Het CPB rekent voor elke
Tweede Kamerverkiezingen de programma's
van de grootste partijen door. Ebrien en
Meinou vertellen afwisselend hierover. Na
iedere editie (2012,2017) worden verbeterpun-
ten doorgevoerd. De visualisatie is geen kaart,
maar een balk met bolletjes of balkjes (zie
figuur 2).
Belangrijk voor het CPB is om met de
gemaakte visuele keuzes een zo groot
mogelijke objectiviteit te bereiken. Zo worden
partijen in een vaste volgorde weergegeven
en wordt er geen 'default'-partij aangezet
bij het starten van de visualisatie. Pijnpunten
blijven. Debij getallen is nietaltijd positief
qua ontwikkeling en soms is het lastig om
geen waardeoordeel te geven.
Local focus
In de derde presentatie vertelt Yordi Dam
(Localfocus) over de uitslagentooi waarmee
Localfocus tijdens de verkiezingsavond
miljoenen Nederlanders bedient met de
meest up-to-date verkiezingsuitslagen. Yordi
Grootste partij
WD DG6 «PW CDA SGP CU
Figuur 1. Verkiezingskaart grootste partij (bron: NOS).
34 Geo-lnfo 2021-2
Cflcti op totok ovtrhcitfsui tgavcn rn mMr*rot
•40
I OBiin jvvtii.r*
w*er
+3.6
t' ffccl Op totale beleidsmatige lasten a.i mij ttml
-10 Jf.o naftt
-7.2
OOO
hlïccl beleidspakket Immh/nmu «u«f*i
paiui beaieJi auoki J - pxuj bcnevdi meel
...W. -i
whtM
kiaWn mdksi
mm->»
-H 10 4
Figuur 2. InfograHek Keuzes in Kaart (bron: CP8).
vertelt dat het begint met potlood en papier.
Hij streeft naar simpele visualisaties met een
beperkt aantal stappen. Dit heeft geleid tot
een tool die op veertig punten (teksten en
kleuren) te configureren is.
Lightning talks
Als afsluiter zijn er drie lightning talks. Rick
Storm vertelt het verhaal achter de verkie-
zingsuitlegvideo's van NOS op3. Explainer
richt zich op jongeren en heeft in een video
de dertien grootste partijen inde Tweede
Kamer toegelicht, drie minuten per partij en
op alfabetische volgorde. Sjoerd Mouissie
(Nederlands Dagblad) maakt verkiezingen-
site.nl. Een van de visuele uitdagingen is om
een ander perspectief te laten zien. Hierbij
heeft hij een alternatief voor de 'grootste
partij-kaart' gemaakt waar bolletjes naar
grootte van het aantal kiesgerechtigden
ingekleurd worden met de kleur van de
grootste partij.
Geografie van de partijprogramma's
Als laatste presenteren Wouter Wijbrands
en Sylvia de Boer van de Geodienst van de
Rijksuniversiteit Groningen de geografie van
de partijprogramma's. Ze kijken hierbij hoe
vaak plaatsnamen en andere geografische
verwijzingen voorkomen en geven deze weer
in de kaart met taartdiagrammen (zie afbeel
ding 3) en als hexagonenkaart (zie afbeelding
4). Van deze laatste is een interactieve viewer:
geo di ens t.xyz/tkv202i hex/
Het online mini-congres was interessant om
te volgen. Aan de hackathon heb ik niet deel
genomen. Zo'n twintig enthousiastelingen
hadden dat wel gedaan en zijn in vier groepen
een experiment aangegaan om oplossingen
te bedenken voor 'verkiezingsproblemen'.
De resultaten staan op de website:
www. infog ra phi cscongres.eu /nvdi -ha cka th on.
Bronnen
- nos. nl/co I lectie/i 3860/art i kel/2373 03 7- bek ij k-h ier-de-
u it slagen-van -de-ver kiezi ngen
- www.cpb.n l/i nfografiek- keuzes-i n- kaa rt-2 022 -2 02 5
- ww w.rug.n l/rew s/2 021 /03/de -gecg rafie-van -verk iez i ngen -
ontleed
Inge La Rivière, redacteur
De geografie van
partijprogramma's
-
De geografie van
partijprogramma's
«WW
De geografie van
partijprogramma's
rtlrprai
Qanavir d
hMf ptflijrtyi
co* SCP
I DM FvO
IVtfi X*
OEM se
O) BUI
1 a
I PW
1 vw
I JA2I
üHwöjfcm
Figuur 3. De geografie van partijprogramma's (bron: RUG/Geodienst).
