SIG BOGG: een opmerkelijke
samenwerking
Half juli interviewde ik Camille
van der Harten en Ferry van den
Oever over de activiteiten van de
Special Interest Group Geofysica
en Grondradar (SIG BOGG) van
GeoBusiness Nederland. Het doel
van dit interview was: een beeld
krijgen van de mogelijkheden
van deze relatief jonge wijze
van inwinnen, verwerken en
interpreteren van 'het onzichtbare'
- informatie die verborgen ligt in
de ondergrond. Wat maakt deze
groep zo bijzonder? Hoe komt
het dat de tien bedrijven die
verbonden zijn in deze SIG zoveel
met elkaar op hebben? Wat maakt
hun samenwerking opmerkelijk en
uniek? En welke samenbindende
rol speelt GeoBusiness Nederland
hierin?
24 I Geo-Info I 2021-3
Samenwerking op inhoud, techniek en
innovatie, dat kenmerkt ons!
2021-3 1 Geo-Info
25
Door Roelof Keppel
De missie van de SIG BOGG is om de moge
lijkheden van geofysisch onderzoek breed
bekend te maken en om de kwaliteit van
geofysisch onderzoek continu te verbeteren.
Dit doen de bedrijven die bij SIG BOGG zijn
aangesloten met een gezamenlijke aanpak
op het gebied van kennisoverdracht en een
gestructureerde onderzoeksaanpak. Door de
leden van deze SIG BOGG is een gezamenlijke
verklaring ondertekend. Zij volgen twee
sporen om invulling te geven aan hun ambitie.
Keuze-gereedschap
Het eerste spoor is erop gericht om duidelijk
heid te verschaffen over de mogelijkheden
van dit relatief jonge vakgebied. Omdat er
relatief veel onbekendheid bestaat over de
werkwijze, de gebruikte technieken en de
toepassingen van het werkgebied, heeft de
SIG BOGG een keuze-gereedschap gemaakt.
Daarmee kunnen potentiële opdrachtgevers
hun opdracht nader definiëren. Deze Keuze
Assistent Geofysisch Onderzoek (KAGO zie
bit.ly/keuzehulpKAGO) is een uniek product
voor een brancheorganisatie. Met behulp
van deze applicatie kunnen leveranciers voor
een deel in elkaars keuken kijken. Het doel: de
keuze voor opdrachtgevers vereenvoudigen.
Hiermee kunnen afhankelijk van het type
onderzoek, technieken worden opgesomd
tezamen met de bedrijven die deze technie
ken kunnen uitvoeren.
Het tweede spoor richt zich op de werkwijze
van de bedrijven bij het geofysisch onderzoek.
Daarvoor is onder andere intensief gekeken
naar de in het Verenigd Koninkrijk ontstane
standaard, de PAS128. Hierin worden protocol
len beschreven die een inspiratie vormen voor
bodemonderzoek in het algemeen.
Hoewel de bij de SIG BOGG aangesloten
bedrijven een nichemarkt bedienen, is er de
laatste tijd opmerkelijk veel aandacht voor
geodata van de ondergrond. Alle bedrijven
hebben individueel hun eigen vakgebieden
en hierbij behorende specialismen: van
inwinning tot interpretatie en gebruik van
de ingewonnen informatie. De technieken
die ingezet worden, maken gebruik van de
geofysische eigenschappen van de in de
ondergrond aanwezige contrastverschillen
en het interpreteren daarvan. Men werkt nu
vanuit de SIG BOGG aan het verkrijgen van
meer bekendheid van de mogelijkheden
onder een breder publiek, waarbij de tech
nische knowhow (een combinatie van inzet
van apparatuur en competenties) leidt tot een
eerlijk en gedegen advies.
Onderzoeksgebied
Vrijwel alles wat verborgen ligt in de onder
grond kan onderwerp van onderzoek zijn:
funderingen, explosieven, kabels en leidingen,
geologische patronen, obstakelonderzoek,
archeologische structuren. Deze items kunnen
vaak op non-destructieve wijze worden gede
tecteerd. De toepassingsmogelijkheden zijn
zeer breed, en komen al snel in aanraking - of
vertonen verwantschap - met het domein
van de traditionele inwinningstechnieken,
waarvan we in ons vakgebied al jaren allerlei
samenwerkingen kennen. Een voorbeeld is
onder andere de SIG Inwinning van GeoBusi
ness Nederland. Deze werkgroep richt zich
op de uitwisseling van kennis op het gebied
van de bekende geodetische technieken. De
verwantschap tussen beide 'stromingen' is
dan ook opvallend en er zijn veel parallellen in
de werkmethodieken: inwinning, interpretatie,
combinatie, advisering van en over deze heel
specifieke geodata.
Nut en noodzaak gebruik PAS128
Eén van de werkvelden van geofysisch
onderzoek is 'kabels en leidingen'. Zoals eerder
gezegd laat de SIG BOGG zich inspireren door
de PAS128. De PAS128 is een gestructureerde
manier om het kwaliteitsniveau van een zoge
naamde utility survey (kabels en leidingen)
vast te leggen. Opdrachtgevers zijn over het
algemeen onbekend met de mogelijkheden
en onmogelijkheden van grondradartechno
logie. Daardoor zijn de verwachtingen van
deze technologie vaak hooggespannen. De
kwaliteit van de uitkomsten van non-invasieve
of geofysische meetmethoden zijn afhan
kelijk van de locatie, de grondsoort en type
object(en) die gelokaliseerd moeten worden.
Daarnaast zijn de radar, frequentie en de erva
ring van de specialist van groot belang. Maar
ook andere geofysische technieken kunnen
worden ingezet. Daarom is het belangrijk dat
bedrijven die gespecialiseerd zijn in non-
invasieve of geofysische meetmethoden op
een gestructureerde manier advies geven aan
opdrachtgevers.
Met een aanpak, op basis van de PAS128, wordt
het voor een opdrachtgever duidelijk hoe
het onderzoek gestructureerd kan worden
uitgevoerd. Dit heeft zowel voordelen voor
de opdrachtnemer als voor de opdrachtge
ver, omdat werkaanvragen en oplevering
aan elkaar getoetst kunnen worden. De
opdrachtgever krijgt ook duidelijkheid over de
onderzoeksstrategie en een zekere verant
woording in de kwaliteit van het onderzoek.
Wat kan worden verwacht en welke risico's
blijven bestaan?
Om deze aanpak goed te faciliteren heeft
de SIG BOGG de PAS128 laten vertalen vanuit
het Engels naar het Nederlands. De SIG
BOGG is zich ervan bewust dat deze verta
ling is gebaseerd op Engelse regelgeving, te
weten: wetgeving, richtlijnen en protocollen.
In de vertaalde versie wordt daar vaak naar
verwezen. Daarom is de vertaalde versie
voorzien van een bijlage waarin uitleg wordt
gegeven en waar mogelijk wordt verwezen
naar het Nederlandse equivalent. Deze exer
citie zal op den duur leiden tot een kwaliteits
keurmerk voor de deelnemende bedrijven.
Deze procedure, ondersteund door de
vertaalde versie van de PAS128, geeft de bij de
SIG BOGG aangesloten bedrijven de mogelijk
heid om: opdrachtgevers te verwijzen naar
een gestructureerde en breed geaccepteerde
methode, waarmee duidelijk onderbouwd
wordt dat het werk volgens een bepaalde
(standaard) systematiek wordt uitgevoerd;
de kwaliteit van de geleverde resultaten verder
te verbeteren en door te ontwikkelen;
opdrachtgevers meer vertrouwen in de
techniek te geven; de markt voor non-
invasieve of geofysische meetmethoden
te vergroten, waardoor er voldoende
kansen komen voor alle aanbieders van
detectiediensten die hun werkzaamheden
conformeren aan de PAS128.
Unieke samenwerking
De Special Interest Groep Geofysica en
Grondradar (SIG BOGG) is een verzameling
bedrijven die non- invasieve of geofysische
meetmethoden toepast voor de kartering van
de ondiepe ondergrond en deze methoden
ontwikkelt en vermarkt. De SIG BOGG is onder
deel van branchevereniging GeoBusiness
Nederland.