- 8 -
voor methoden en technieken die de mens ontwikkeld heeft voor het
in kaart brengen van zijn woonplaats, de aarde.
De tekst die ik U aanbied bevat geen nieuwsj het is allemaal
bekend, maar verspreid in boeken en tijdschriften. Ik heb slechts
bijeengelezen wat de weetgierige ook zelf zou kunnen vinden als
hij zieh de tijd hiervoor gunt. Alle opmerkingen en aanmerkingen
zijn, echt, van harte welkom? ik zal er in volgende artikelen
eventueel graag rekening mee houden."
HET IN KAART BEENGEN VAN EEN GEBIED
door JSchokkenkamp
I „1 Vorm en grootte van _de_ aarde
De in 1779 door J.L. de la Grange (1736 - 1813) (l) gegeven
definitie van een kaart is nog steeds van kracht; "Une carte geo-
graphique n'est autre chose qu'une figure plane qui represente la
surface de la Terre, ou une de ses parties."
De wijze waarop dat afbeelden zal geschieden hangt in het al-
gemeen af van de grootte en vorm van het te kaarteren gebied en
het doel waartoe de kaart zal dienen. Bovendien houdt het verband
met de grootte en vorm van onze planeet.
In de Griekse Oudheid meende men, dat de aarde een platte
schijf was, omspoeld door de oerzee, Okeanos. Heeds in de Vierde
eeuw voor Christus brak zieh echter de overtuiging baan, dat dit
niet juist kon wezen, dat de vorm van de aarde die van een bol
moest zijn (Aristoteles 384 - 3225 de graadmeting van Eratosthenes
in 250 v. Christus)Eerst een negentienhonderd jaar later begon
ook hieromtrent twijfel te rijzen; Jean Richer, 1672, uit slinger-
waarnemingen in Cayenne^ Newton 1643 - 1727)? en Christiaan
Hu.ygens 1629 - 1695) door theoretische beschouwingen aangaande
middelpuntvliedende kracht en de zwaartekracht van de aarde. Sedert
heeft men van astronomische, geodetische en geofysische zijde ge-
tracht het vraagstuk van de vorm van de aarde op te lossen en nog
voortdurend wordt daaraan gewerkt.
De cijfers tussen verwijzen naar de Aantekeningen achter
dit hoofdstuk.
