- 7 - II. 1. 5. De zijden van het vereffende ellipsoidische driehoeksnet zijn naar het platte kaartvlak overgehracht door tweeledige overbren ging, door zgn. dubbelprojectie. De eerste overbrenging is de conforme overbrenging van het net van de ellipsoide naar een in het midden van Wederland rakende hol. Berekeningen van Prof. Heuvelink hebben nl. ge- leerd dat door de bijzondere omstandigheid dat ons land zieh slechts over een zeer klein deel van het aardoppervlak uitstrekt, het vereffen de Wederlandse ellipsoidische driehoeksnet behandeld kan worden - wat de hoeken en zijden betreft - alsof het gelegen was op een hol waarvan de straal gelijk is aan de gemiddelde kromtestraal (4) voor dat punt van de ellipsoide dat samenvalt met het centrale punt van de kaart (het punt Amersfoort). De conforme afbeelding van de ellipsoide op de bol houdt in, dat de op aarde gemeten hoeken onveranderd als hoeken van het driehoeksnet op de bol overgaan. Het boloppervlak is niet zonder meer in het platte kaartvlak af te beeiden. De onvermijdelijke fouten (in het algemeen vervorming genoemd (5) en gevolg van het feit dat het vlak van de ellipsoide, en 00k van de bol, niet ontwikkelbaar is op een plat vlak) kunnen echter met be- hulp van een geschikte kaartprojectie binnen bepaalde grenzen gehouden worden. Zie verder het hoofdstuk 17 over De Topografische kaart van Wederland, dat in een van de körnende Kaartbulletins zal verschienen. Wat nu deze tweede overbrenging betreft, voor de berekening van de afbeelding van het sferische driehoeksnet in het platte vlak, anders gezegds voor de omrekening van de geografische coördinaten op het platte vlak (zie 1.4.4.heeft men gebruikt de stereografische of (scheve) conforme azimutale projectie. Vergelijks "Wederlandsche Rijks- driehoeksmeting. De stereografische kaartprojectie in hare toepassing bij de rijksdriehoeksmeting", door Hk. J. Heuvelink, Delft 1918. De rechthoekige coördinaten zijn gepubliceerd in "Nederlandsehe rijks- driehoeksmeting. Rechthoekige coördinaten I, hoofddriehoeksneteen uitgave van de Rijkscommissie voor Graadmeting en Waterpassing, "met een kaart van de hoofd- en tussenpunten met hunne verbindingen, schaal 1:600 000", Delft 1909. Zie verder laatste alinea van II.4.1. en hoofdstuk IV, de Topografische kant van Wederland, in een der volgende bulletins.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kaartbulletin | 1964 | | pagina 9