IV.3. De hoofdeigenschappen van de. projectie zijn a. Zij is conform. b.. Alle grote cirkels door .'het punt Amersfoort (de hulp- meridianen- of hoofdcirkelszijn op de kaart rechte lijnen; daarom behoort de projectie tot de azimutale, d.w.z. dat de richtingen .van uit het centrale punt (Amersfoort) dezelfde hoek, hetzelfde azimut met de noordrichting vormen als op de. bol. In verband met de eigenschap onder a. wordt de -s-tereogra- fische projectie ook wel conforme azimutale projectie ge- noemd, waaraan in ons geval, de kaart van Nederland, nog het bijvoeglijknaamwoord scheve kan worden toegevoegd. c. Alle rondom het punt Amersfoort beschreven kleine cirkels(hulpparallellen of horizontaalcirkels) wor- den als cirkels met Amersfoort als middelpunt afgebeeld. d. Alle overige cirkels zijn op de kaart cirkels. IV.De conformiteit houdt in, dat de hoek, waaronder de afbeel- dingen van twee grote cirkels op de kaart elkander in een punt snijden, gelijk is aan de hoek tussen de grote cirkels op de bol. Op de kaart is de afbeelding van een net van boldriehoeken een figuur, welke samengesteld is uit stukken van grote cirkels, welke elkaar ontmoeten onder hoeken, ge lijk aan de overeenkomstige hoeken op de bol. Om hoeken op de Topografische kaart te meten construeert men in de prak- tijk niet eerst de grote cirkels tussen de betreffende punten, maar men meet op de kaart hoeken door rechte lij nen te trekken tussen het meetpunt en de aan te- meten pun ten. Dit- is toelaatbaar zolang deze rechten samenvallen met de afbeelding van de grote cirkels door die punten ge- dacht, of een te verwaarlozen afwijking geven. Voqr .Neder land is berekend, dat op een afstand- van 51 km, de groot- ste driehoekszijde Ubagsberg - Nederweert van ons drie- hoeksnet, de rechte lijn als raaklijn getrokken aan de af beelding van de grote cirkel tussen die beide punten op de bol, 'slechts 3)5 m längs het aangemeten punt gaat. In verband met de schaal van de Topografische kaart 1;50 000 is dat van geen betekenis; 355 m is op die schaal slechts 0,07 mm. Vöor de punten Maastricht - Groningen zou dat bedrag zijn 58 m. en op 1 :50 000 1 ,16 mm op 5^1, cm. Alleen voor het punt Amersfoort valt, in welke richting ook, de rechte verbindingslijn samen met de afbeelding van de grote cirkels, zie IV.3."b. IV.5. Omdat de projectie conform is, is de äfstandsvervorming in een punt van de kaart in alle richtingen gelijk, maar ze is in verschillende punten verschillendOnder af- standsvervorming of de lineaire vergroting in een punt verstaat men de verhouding van een elementaire lijn op de kaart en haar overeenkomstige grootte op de bol. De ver- grotingsfactor (m) is het getal, waardoor een kaartaf- stand moet worden gedeeld om de bolafstand te vindenDe meetkundige plaatsen van punten met gelijke vergroting in de stereografische projectie zijn concentrische cirkels 7 - 6a

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kaartbulletin | 1965 | | pagina 14