De coördinaten van genoemde snijpunten of knooppunten
worden door berekening verkregen en deze punten kunnen
dan door rechte lijnen met elkaar verbonden worden tot
parallellen en meridianen.
Het geografisch net van parallellen en meridianen op de
kaart ls symmetrisch ten opzichte van de meridiaan van
Amersfoort. Het patroon van meridianen met een vast in-
terval vanaf de meridiaan van Greenwich echter niet, om-
dat die meridianen op de kaart niet symmetrisch ten op
zichte van de meridiaan van Amersfoort liggen. Dit heeft
tengevolge, dat de coördinaten van de knooppunten van het
net over het gehele landbenevens die van de hoekpunten
van de kaartbladen en van de sni^punten van de parallel
len en de meridianen met de kaärtrand moeten worden bere-
kend
IV.7. Het vierkantennet op de Nederlandse Topografisehe kaart.
De onderlinge ligging van pünten in een vlak is bepaald,
wanneer de afstand van ieder van die punten tot twee in dat
vlak gelegen, elkander loodrecht snijdender-lijnen-of assen
bekend is- - 7
In II.1.5 kwam de transformatiede omrekening van de geo-
grafische in de rechthoekige vlakke. coördinaten d.m.v.
de formules van de stereografische projectie, ter sprake.
De coördinaten, X en Y, worden berekend t.o.v. twee in
het platte vlak gelegen elkaar loodrecht snijdende lijnen.
Het eenvoudigste is, wanneer men voor genoemde lijnen - de
assen van het coördinatenstelsel - richtingen neemt, welke
aan de natuur zijn ontleend. Het centrale punt van het op
te meten gebied, in ons geval het punt Amersfoort, is het
snijpunt van de beide assen; men noemt het de oorsprong
van het assenstelselDe ene as laat men samenvallen
met de afbeelding van de meridiaan over het centrale punt;
zij wordt de Y-as genoemd. De as loodrecht hierop heet de
X-as; zij- valt niet samen met de parallel door dit punt.
Het ten noorden van de oorsprong gelegen deel van de Y-as
en' dat ten oosten ervan gelegen deel van de X-as zijn po-
sitiefde delen van de assen ten zuiden en ten westen
hebben negatieve waarden. Door de Y-as heeft. het kaart-
vlak een vaste stand gekregen, is het georienteerdDe
plaats van een punt is bepaald door de afstand evenwijdig
aan de X-as tot de Y-as: de X-coördinaat en door de af
stand evenwijdig aan de Y-as tot de X-as: de Y-coördinaat
Ook noemt men wel de X-coördinaat de abeis en de Y-coÖrdi-
de ordinaat von het punt.
Door het assenstelsel wordt Nederland in vier .vakken ver-
deeld,- zie plaat 2 fig. c: het eerste, tweede, derde en
Vierde kwadrantzoals men in de landmeetkunde zegt.
Uit de onderscheiding van de assen in een positief en
een negatief gedeelte volgt dat de coördinaten van punten
positief en/of negatief kunnen zijn, welke waarden als zo-
danig bij alle landmeetkundige diensten gebruikt worden.
Om deze negatieve waarden te vermieden en een aanduiding
7 - 7a
