plaatsan te bepalen of da juiste afmeting van grondbazit vast te stellen.
3- Vandaag vindan we hat vanzalfsprekenddat de mens niet kon blijven
stilstaan bij hat zieh aanpassen aan het milieu of zieh met de kracht
van de geest daarboven te verhaften. Alles schijnt in een richting gedrongen
te worden, waarin hij door middel van zijn uitvindingen zieh niet alleen in-
past in zijn milieu of zieh het dagelijks leven gemakkalijker maakt, maar de
wereld omvormt naar zijn model.
Maar toch heeft het lang geduurd aleer d.oor de mens de techniek als het
wezenlijke Instrument tot beheersing van zijn milieu werd ontdekt en 00k
consequent toegepast en zo het mensdom na het organische en culturele tijd-
perk de eeuw van de techniek kon binnentroden
Eerst langzamerhand gaan we de oorsprong van deze omwenteling inzien:
het ehristelijk geloof wordt ged.ragen door beloften dat God'het gelaat van
de wereld zal vernieuwen-.
In de 12e en 13e eeuw dook voor het eerst in de theologie - weliswaar als
ketterij verdacht - de idee op, dat de. mens krachtens zijn door Gods Geest
aangevuurde geest in Staat was en oök daartöo geroopen'do wereld te verande
ren en zo naar haar bestemming te voeren. En daar de kerk in haar wezen vast-
hield aan de oude Aristotelische tweeheid, kwam de bevrijde geest van de
mens ertoe met zijn verstandelijk vermögen door middel van getalwaarden de
bestaande dingen om zieh heen te gaan bepalen en zo de mogelijkheid te ver-
krijgen de hem omringende wereld juist längs de weg van de ontdekte natuur-
wetten te veranderen, nieuwe vorm te geven en er over te heersen. Niet zieh
voegen in het geheel der natuurkrachtenniet zieh daarboven verheff.en met
de geest, maar omvormen van die natuur met al haar energiebronnen is nu de
leus
De mens kan zieh losmaken van de afhankelijkheid van de natuur, haar gril
len en bindingen. Hij st'aat boven de natuurkrachten en kan die produktief ma-
ken
De omringende wereld is niet meer de grote moeder en levensschenkstermaar
slechts materiaal in de hand van de mens
Hiermede komt 00k Uw vak in een ander licht te staan. U moet niet alleen
maar percelen meten om tot een juiste bezitstoewijzing te komen en afstanden
bepalen in dienst van verkeer en oorlogvoeringHet gaat erom de aarde een
ander aanzien te geven.
Ernst Jünger spreekt ovör "een landschap voorbereid in het atelier"On-
misbaar bij het uitzetten van trace's en het ontwerpen van autosnelwegen, de
planologie voor stedebouw en verkeer is het meten.
En 00k de vlucht van de mens naar maan en sterren is slechts te verwerke-
lijken als eerst afstanden bekend zijn geworden. Op deze manier neemt 00k Uw
conservatief aandoende bezigheid haar aandeel in de revolutionaire verandering
van de ons omringende wereld.
Dit alles heeft zieh natuurlijk niet in een kort tijdsverloop voltrokken;
00k voor Uw werk heeft dat een lange voorbereiding geeist.
Graag hangen wij in onze kamer oude kaarten op of kopergravures van Merian,
waarop alleen maar de werkelijkheid in beeld is gebracht. Nu vangen we het
landschap binnen een abstract net van lijnen en juiste maten.
De gedurfde ontwerpen van Uw landmeetkundige en planologische ateliers
fascineren ons en zij laten zien hoe de mens met behulp van autosnelwegen en
andere verkeersaders,, met Steden, dorpen en andere ruimtelijke projecten het
gelaat van het aardrijk verändert en daarop het prachtige lijnenspel trekt
van krommenwaarbinnen besloten de velden van de menselijke krachtsontplooi-
ingDit beantwoordt d'an precies aan d.e omzetting van de oude beeidende kunst
naar'de abstracte uitingen.
Uit dit körte overzicht ismeen ik wel, naar voren gekomen hoe wij van-
9 - 8