des te noodzakelijker is het, dat wij de ondoorgrondelijkheid an het aparte
van de enkeling naar waarde schatten en zo een geschikt tegenwicht scheppen.
Wanneer wij.vandaag nog zeggen; de intellectueel staat links, dan heeft
het geen zin meer om daarmede de zwakke piek in het socialistisch'utopia aan
- t8 wijzen. Beter is daarom nu te gebruiken: de geest is eerst dan geheel bij
de tijd indien hij niet alleen uitdenken kan en construeren, maar ook weer
dürft twijfelen aan zijn zekerhedon. En hoeveel valt hier nog te leren!
De gedaanteverandering van de wereld door middel van~de techniek is'een
opdrächt aan de mens. Dat vraagt van ons een heel nieuwe instelling. Wij komen
er slechts galeidelijk too, die te ontwikkelen. Vroeger hadden leeftijd en
ervaring het laatste woord. Vandaag valt de klemtoon niet meer op ervaring,
maar op de grotere kracht tot vormgeving en grotere zakelijkheidGezag is'
niet meer te vereenzolvig^n met leeftijd en grijze hären, maar met hat be-
zit van meer wetenschap. Als een geheel nieuwe taak komt ..daarbij naar voren
die vorm van leven^ eorbiedig te behar.dolen, welke niet mee kan komen. In de
opmars van de ontwikkeling, ook aandacht te schenken aan het tere en het
zwakko
Dit is de werkelijke opdracht in de eeuw van de techniek, te leren omgaan
met de overvloed en de uitgebreide mogelijkhedenZo lang man arm en beperkt
is in middelen, is het in alle opzichten geoorloofd naar onafhankelijkheid
en bezit te streven. Nu echter-is voor het merendeel onder ons de tijd aan-
gebroken, waarin de regel geldt de omgang met de rijkdom en overvloed te leren.
Wij moeten ophouden met jammeren over en scheiden op de welgestelden en Hä
ver ook reeds in de opvoeding, ons oefenen in het maat houden an leren een
keus te maken en ook neen te kunnen zeggen.
Niet de veelheid van goederen op zichzelf is siecht, maar onzo gehechtheid
daaraan. Uiteindelijk gaat het alleen hierom, dat wij leren boven de dingen
te staan.
Dat wij manieren hebben uitgevonden alles te berekenen en het zo voor ons
bruikbaar te maken, brengt ons in de verleiding alles voor beschikbaar te
houden en te kunnen opgebruiken, voor consumptiegoederen aan te zien. We er-
varen daarbij dat we meer afhankalijk worden en meer gehecht raken aan het
stoffelijke
Van de drie vrouwen Schuld, Zorg en Gebrek uit Goethe's Faust, kan alleen
Zorg zieh aan Faust vastklampen. Zij verbündt hem:
en komt om in de overvloed.
Dit komt hierop neers hoe meer techniek we bedrijven, des te vaster bin
den we ons aan de stof. We betalen voor ons heersen over de natuurkrachten een
dura prijs.
Slechts schijnbaar wordt de natuur Overwonnen. Willen wij de natuur be-
heersen dan moeten wo ons aan haar en haar wetten onderwerpen.
Hoe intensiever we ons gaan bezighouden met de krachten van de stoffelijke
wereld, alles kunnen berekenen en planmatig behandolen, des te meer hebben wij
behoefte aan de Liefde, die ons draagt met al ons denken en onze toekomstplan-
nen
Zo meen ik, kunnen wij ons eerst goed bewust worden van onze toestand.
»anneer wij de wereld om ons hc-en met behulp van de techniek een andere
gedaante geven en nieuwe plannen uitdenken, die tot in de puntjes zijn afge
werkt en een schitterende toekomst beloven, dan kunnen wij dat alles doen
als boven-de-stof-staanden, wanneer wij staan in Hem, die Heer van alles is
Ongetwijfeld kent U de veelbetekenende uitspraak aan het einde van de godde-
lijke komedie. Daarin ligt een soort oer-oorkonde voor de geödeten. Daarin
wordt de wens van de geödeten beschreven, de kwadratuur van de cirkel te
vinden, d.w.z. door middel van maten en pianologische arbeid de volmaaktheid
te bereiken. Nooit zal de mens die bereiken. Maar de goddelijke liefde kan
alles doordringon an het onvolmaakto en rusteloze zoeken tot de volmaaktheid
brengen.
9-10
