in de kaart vragen naar goed afgewogan an afgestemde onde-rlinge varhoudingan
an aen eevoelige harmonische opbouw.
Mat dit alias doat de kartograaf zuiver seheppend werkwaarbij zx,jn ar-
tistieke begaafdheden wederom bepalend zijn voor de juxste composxtxe en
harmonie in de kaart. Markwaardig in dit verband is, dat hxj dxa xn mxnaere
mate over bedoelde eigenschappen beschikt, deveilige weg van lichte vaas.
weinig sprekar.de pasteltinten zal kiezen. Er xs aen zekere dosxs moed voor
nodig om sommige karaktervolle kleuren te durven toepassen doch wanneer dit
mat succes gebeurt, ontstaat aen waarlijk fraax resultaat, dat beantwooxo
aan waarachtiga schoonheid an de gebruiker zal verrassen. Hxerbxj zxj aango-
takand dat schone, ongemengda kl'euren in grotara vlakken tegenover e .aar
gezet aen schraauwand affact vertan, hetgaen sommxga ontwerpers aen voor-
oordeel tot hat gabruik van daza .«.euren geeft. Docn aen felgekleurd via je
tussen aen rüstig klaurengamma zal ,oor aen prettig accent zorgen, terwij-
omringenda kleuren hierdoor worden verlavendigd an geaccentueerd
De ontwerpar zal over hat algameon zo weinig mogelxjk basxskleuren zoveel
mogelijk mat elkaar vermengen ora aen gesloten an avenwxchtxg totaalb e
varkrijo-en. Hij dient over aen goad ontwikkeld grafisch gevoel te beschxkken.
Bovendien een ruimtelijk voorstellingsvermogenaangazxen de kleuren op apart
drukplatan koman an da drukinkt steads iete zal afwxjkan van zxjn oorspron-
kalijke ontwarp in water- of plakkaatte rfook xndxen hxj kan beschxkken
een voorgadrukt kleurenschamaj±
Bij hat werken mat kleurenschema'shetgaen verschxllande voordelan bxed,,
doat zieh de moeilijkheid voor dat slechts over kleinere kleurvlakjes wordt
beschikt. Daza vlakjes dankt zieh da kartograaf xn hun uxtaxndelxjka vorm
afmating in de kaart, hetgeanvaol van het voorstellingsvermogen eist.
De schoonheid van het totale kleurbeeld komt wederom tot uxtdrukkxng xn
harmonie, compositie an klaarheid: vQQr.+-
harmonie: de kleurvlakken an lijnen zijn zuiver gecoordxneerdover de^kaart,
in hun onderlinge varwantschap geven de kleurverhoudxngan een
gen rythme
compositie: da kleuraccenten gevan de vereiste kontrastwarkxng
klaarheid: de kleuren zijn onderling gemakkelijk te onderschexden an z j
logisch gekozen.
De kleur is een middel bij uitstek om in de kaart op overzxchtelxjke wyza
een grote gedifferentieerdheid aan te brengen. De kleurkeuze xs voor een e-
langrijk deel een gevoelsbezigheiddit kleurgevoel is nxet aan te leren,
doch indien aanwezig wel verder te ontwikkelen, een ontwikkelxng met voor de
kartografie zijn speciale eigenaardigheden
i" Ü^Slt geen betodg, dat de lay-out in belangrijke mate
is voor het totaalbeeld van de kaart. Het plaats bepalen van de legenda, het
kiezen van kader enwitrand, het situeren van de titel «n ^erschrxften het
plaatsen van eventuele inzetten en dergelxjke verexsen behalve een j g
voel voor compositie en evenwicht, een zekere speelse geest om een boexend
totaalbeeld te verkrijgen. Juist in de lay-out kan de kartograaf vaak een ele-
ment van nieuw lijn, ^an verrassing brengen. Het in lay-out brengen van som-
mig-e kaarten kan een grafisch experimenteren zijn. Nog te vaak geeit ae ^ar
toeraaf zieh onvoldoende rekenschap van de mogelijkheden dxe schuxlen xn een
g°oS doord^h" lay-outAlt yoorboeld ya„ e8„ geslaagde an boexende ay-out
noem ik de Atlas of Britain waar veel bladen volledxg op hun lay J
tgebuit s„ 9e„ elament van, ik tou haaat teggen «getallighsid- bszattan
De lay-out is eigenlijk het begin van het kaartontwerp en maakt op de ge-
hrniker de indruk van een verzorgde finishing-touch.
Ook het bepalen van d e uitsnede en de noordrichting van het va
len onder de lay-out. De noord-zuidrichting geeft xn veel gevallen nx
10 - 14
