Gedeeltelijke kopie
Wanneer dit nodig mocht zijn kan een gedeelte van da takening tijdens het
kopieren weggelaten worden. Daarvoor bestaan eigenlijk twee manieren. De
eerste is om het niet gewenste doel nog eens na te belichten en zo te harden
en onoplosbaar te maken. Men kan dit b'ereiken door de andere partijen met
zwart papier o.d. te beschermen. De tweede manier is om alles normaal te ont-
wikkelen en dan de niet gewenste delen weer af te dekken met vloeibare huidj
ze zijn dan beschermd bij het daarna volgende inkten (fig.5). Bij gecompli-
ceerde situaties is dit de beste oplossing.
Kombinatie-kopie
Moet er aan de eerste kopie (fig.5) nog een tekening (fig.6) toegevoegd
worden dan moet daarvoor de hele bewerking worden herhaald. Zo kunnen er nog
meer tekeningen of Schrift toegevoegd worden (fig-7 toont de kopie van de
kust, waarop een nieuwe huid werd aangebracht. Na belichten met tekening 6
werd zij .ontwikkelaFig.8 toont dan het resultaat na het inzwarten en reini
gen).
Twee tekeningen tegelijkertijd belichten is meestal niet mogelijk omdat
de bovonste dan niet met het tekenwerk tegen de huid aanligt» Het licht krijgt
daardoor kans om onder de lijnen te komen en deze zullen dunner of helemaal
niet worden weargegeven. Alleen bij heel grote kleurvlakken zal dit nog wel
meevallen, vooral als er maar met een lichtbron gewerkt wordt.
Gidsen en klatsen
Wanneer een kaart opgebouwd i-s uit verschillende kleurvlakken is het zaak
om al die kleuren nauwkeurig te laten sluiten, zonder onnodig over elkaar
heen te vallen. Om te voorkomen dat de tekenaar steeds weer al die kleurteke-
ningen op elkaar moet leggon, moet passen en bevestigen voor hij over zijn
lichttafel gebogen weer een stukje kan tekenen, maakt men liever gebruik van
gekopieerde gidsen.
Eerst wordt daartoe een tekening of kopie gemaakt die alle kleurscheidings-
lijnen bevat (fig.8). Hiervan maakt de kopiist het gewenste aantal kopieen
die hij nu echter niat zwart, maar blauw aankleurt. Blauwe lijnen houden het
licht namelijk niet tegen en zijn dus verder niet maar kopiearbaar, zij dienen
alleen als hulplijnen voor de tekenaar» Zulke blauwkopieen noemt men ook wel
giiELgn.
~~Elk van deze gidsen wordt nu als deeltekening kleurmal of klatsinge-
kleurd voor een der kleurpartijen (fig.9). Men tekent hierbij tot halverwege
de scheidingslijn, zodat er nooit 2 kleuren op elkaar zullen vallen of er
een witrandje kan ontstaan. Worden deze kleurvlakken later als aparte kleu
ren gedrukt dan is het handiger om ze meteen. spiegelbeeldig te tekenenj di-
rect gereed voor kopie op de drukplaat. Worden ze daarentegen later nog ge-
kombineerd met schrift, of uitgevoerd in raster en tezamen met een donkerder
element gedrukt dan kunnen deze deeltekeningon beter leesbaar uitgevoerd wor
den. De latere kombinatie van deze rasterpartij met de tekening wordt dan
immers spiegelbeeldig en is de eindkopie voor de drukplaat.
Kleurkopie
Het inkleuren na het ontwikkelen wordt met zwarte inkt gedaan als de kopie
lichtdicht en blauw als hat een gids moet worden. Men kan echter ook andere
kleuren inkt gebruiken, maar dan wordt de kopie ook niet verder kopieerbaar
(rood maakt hierop een uitzondering)Door alle deeltekeningon van een kaart
samen te kopieren, ieder in zijn eigen kleur, krijgt men een totaalbeeld van
de nieuwe kaart, dat zelfs de proefdruk kan vervangen (fig.10). Talrijke te-
ken-, sluit- en montagefouten kunnen nu immers goad opgemerkt worden.
10 - 33