neer de Symbolen een st.uk groter zijn, dan dat zi j bij de gegeven schaal
eigenlijk .zouden moeten zijn. Op een topografische kaart 1:50.000 wordt
een weg van tien meter breedte vaak aangegeven als een dubbele lijn, die
50 meter beslaatDesondanks hebben kartografen niet veel moeite met het
probleem van de technische generalisatie. Een vergelijking tussen topo-
grafische kaarten op verschillende schalen laat dit duiaelijk zien.
De moeilijkheden groeien met de vervaardiging van kaarten op kleinere
schalen, 1:250.000 en kleiner.
Op een kleinschalige kaart, zoals b.v. een kaart 1:5 mill. van Europa
is de technische generalisatie van de verbindingen weer eenvoudig, als
de kaart tot doel heeft om de gebruiker te laten zieh, of de plaatsen al
of niet aan de hoofdverbindingswegen gelegen zijn.
Technische generalisatie van thematische kaarten is iets heel anders.
Laten we daarom eens .een paar gewone thematische spoorwegkaarten bekijken
Fig. 1. Deze kaart dient als instructiekaart voor nieuwe employe's van
de Zweedse Staatsspoorwegen: de bedoeling ervan is de namen en de posi-
ties van de stations aan te geven.
De lijnen zijn een weinig gegeneraliseerdmaar de Symbolen nemen na-
■tuurlijk een enorme ruimte in. Daarom zijn de weinige geografische gege-
vens-vaak alleen de meren in lichtblauwe kleur- sterk vereenvoudigd
Fig. 2. Dit is een typische dienstregelingkaartmet als hoofddoel de
nummers van de dienstregeling aan te geven. In dit geval zijn de lijnen
zeer eenvoudig van vorm, waardoor de kaart in een kartogram verändert.
3* Doze kaart heeft tot doel de intensiteit van het verkeer op de
verschillende lijnen aan te gaven. Grijs geeft de hoeveelheid vracht aan
en zwart het aantal passagiers. Zelfs in dit geval moeten we spreken van
een kartogram in plaats van een kaart en de technische generalisatie
moet op een speciale manier worden gemaakt.
Fig. 4. Het laatste voorbeeld van een thematische spoorwegenkaart laat
de technische Staat van de verschillende spoorwegen in de V.S. zien. De
zwaarste lijnen symboliseren de spoorlijnen met 3>4 of meer sporen, de
volgende lijnen de twee-sporen en de dunste lijnen de enkele sporen met
als toevoeging een symbool om de diverse signaal-systemen aan te geven.
Overeenkomstige thematische kaarten, die zowel de intensiteit als de
capaci.teit van wegen tonen zullen we later laten zien.
In de groep van thematische kaarten mögen we de typische "wegenkaar-
ten" en "autokaarten" plaatsen. Deze vormen tegenwoordig een belangrijk
dael van de kaarten, die voor het grote pübliek gemaakt worden. Zij wor
den speciaal voor de Chauffeur gemaakt om hem over de weg te informeren,
het soort, de kwaliteit ervan enz.; 00k moet zij het hem gemakkelijk ma-
ken zijn weg te vindentot op de kleinste wegen toe Andere Symbolen
op de kaart moeten slechts een doel hebben, nlbelangrijke informaties
aa,n de Chauffeur geven, bvtoeristische bezienswaardigheden, hotels enz..
De nauwkeurigheid van de gegevens die voor de chauf.feur belangrijk zijn,
bepalen de uiteindelijke waarde van de kaart.
Hier zijn een paar voorbeeldenj iedere Chauffeur weet hoe verwarnend
het is om bij een kruising te ontdekken, dat de weg geen vervolg heeft,
hoewel de kaart er wel een aangeeft (zie fig. 5)*
De oorzaak is natuurlijk een foutiove generalisatie. Alleen, wanneer
■de schaal zo klein is dat de agglomeratie door een cirkel moet worden
voorgesteld, is het geoorloofd om, zoals hier te zien is, de wog te te-
kenen. fear, dan is deze kaart op een te kleine schaal om een ideale
wegenkaart te zijn.
11-23
