stabilene o .dfotografisch een twoede oxomplaar gewenst wordt zal de foto--
graaf deze tekening in de donkere kamer op een onbelichte fiümleggen, liefst
raet de betekende zijde tegen de gelatinelaag van de film. Op enige afstand
boven de tekening ontsteekt hij nu een lamp, terwijl de tekening door een
glazen plaat volkomen tegen de film geperst wordt. Na het ontwikkelen en
fixeren is er een negatief beeld ontstaan van de tekening.
Het proces wordt hiermee van vorenaf herhaald zodat er weer een positief
beeld ontstaat dat dan het gevraagde tweede exemplaar isVoor dit contact-
werk bestaan speciale "contactkasten"compleet met vacuuminstallatietijd
schakelaarrood en wit licht enz., doch het formaat is beperkt tot ca
80 x 80 cm.
Vermenigvuldigenstrippingfilm
Van het negatief van een tekening kunnen natuurlijk vela afdrukken ge-
maakt worden die, mits ze gelijk belicht en vooral gelijk ontwikkeld worden,
volkomen aan elkaar gelijk zullen zijn. Dit wordt o.a. to^epast bij Symbolen
die hierdoor maar een keer getekend behoeven te worden. Het aantal belich-
tingen kan zelfs nog aanzienlijk verminderd worden door al meteen meerdere
riegatieven te maken en deze gelijktijdig weer vele malen af te drukken. Bijv.s
een negatief 20x afdrukken geeft slechts 20 exemplaren bij 2ix belichten,
doch vier negatieven 5x afdrukken geeft ook'20 exemplaren met slechts 9*
belichten!
Deze afdrukken kunnen 00k op zgn. stripping-film geleverd worden; een nor
male filmbasis met daarop een vliesdun laagje dat de gelatinelaag draagt.
Het bovenste dünne laagje met het beeld kan met een mesje los gesneden en
opgelicht worden en is goed op astrafoil te plakken met een dünne cellulOoQ
lijm (bijv. Collall met amylacetaat)Een kleine tips als de Stripping
goed loslaat kan het zijn dat zij te snel gedroogd werddit raoet namelijk
zeer gelijkmatig gebeuren en zonder verwarming.
Omkeren
We zagen reeds dat door het contact leggen tijdens de belichting de beeid
stand tegengesteld werd aan die van het origineel. We kregen daardoor van de
positieve leesbare tekening, een negatieve spiegelbeeldige film en hiervan
weer een positieve leesbare film. Wanneer we deze laatste film echter spiege
beeidig willen hebben kan de fotograaf het negatief "verkeerd" loggen^tijdens
het belichten. Veel kwaliteitsverlies geeft dat niet als er maar met een
lamp belicht wordt. Zou hij met meerdere lichtbronnen tegelijk werken dan
straalt het licht onder de lijnen door en geeft daardoor een afwijking in ae
lijndikto. -
Het is echter 00k mogelijk om speciale omkeerfilm te gebruiken zoals U bij
het maken van kleurendia's doet. Er is dan geen negatief nodig, maar de con-
tactdruk wordt meteen ontwikkeld tot een positief beeld en staat dan spiegel-
beeldig t.o.v. het origineel. Omkeerfilms vereisen echter een afwijkende be
werfe in g en worden daarom minder vaak gebruikt in de kaartreproduktie
Maskeren
Op het door contacten verkregen negatief kan naar behoefte een deel wor
den weggedekt met speciale afdekverf. Zo kunnen er van e'en tekening 00k twee
of meer negatieven gemaakt worden die verschillend worden afgedokt en dan
als afzonderlijk (negatief) origineel vorder bohandeld worden. Als voorbeeld
alle kleuren tekst tezamen geplakt op een origineel om over elkaar vallen te
12 - 23
