T_E_N T 0 0 N S T S L L I N_G
D_E
Fi R E L D
Ö_P
p'apie.r
Marijke de Vrij schreaf voor ons een toe-
lichting bij de beiangwokkehce tentoon-
stelling "da wereld op papier".
(De Amsterdamse kartografie in de zeven-
tiende eeuw)
Van 17 april tot half juli in hat Waag-
gebouw - Nieuwmarkt - Amsterdam
In het Historisch Museum te Amsterdam (iiifaaggebouwNieuwmarkt) zal van 17
april tot medio juli een tentoonstellinggetiteld "de wereld op papier" ge-
houden worden. Deze tentoonstelling beoogt een beeld te geven van omvang en
kwaliteit van de Amsterdamse kartografie in de 17e eSuw. De Nederlandse kar
tografie maakte in die tijd een bloeiperiode door. Nergens ter wereld werden
de prestaties van de Amsterdamse kartografen-uitgevers ooit overtroffen, zo-
dat hierin, mede vanwege de dit jaar in Amsterdam te houden "Third Interna
tional Conference on Cartography" de aanleiding werd-gevonden tot de tentoon
stelling.
Een toelichting op de inhoud kan als volgt weergegeven worden: In 1570
kwam van de hand van Abraham Ortelius 's werelds oudste atlas, "Theatrum
Orbis Terrarum" te Antwerpen van de pers. Eveneens in deze tijd maakte diens
landgenoot Gerard Mercator zieh zeer verdienstelijk voor de kartografie (de
eerste vollediga uitgave van zijn atlas dateert uit 1595)-
Vervolgens gaat de geschiedenis van de atlas-produktie zieh geheel in
Amsterdam afspeien. Deze snelgroeiende stad, waar omstreeks 1600 een uitbrei-
ding van activiteiten op velerlei gebied was waar te nemen bood, mede door
de vestiging van Vlaamse immigranten (onder hen bevond zieh de gr.ote geograaf
en kartograaf Petrus Planciusl de kaartenhandelals onderdeel van de handel
in boeken, goedelevenskansenTegen de achtergrond van deze stedelijke ont-
wikkeling moet dan 00k de groei en bloei van de Amsterdamse kartografie ge-
zien worden.
De bovengenoemde wereldatlas van Mercator werd vanaf 1606 door de Amster
damse uitgeversfirma Hondius ontwikkeld tot een uit twee banden bestaande
folio-editie 1638D oor Janssonius, die het bedrijf voortzette, werd dit
werk verder uitgebreid tot een uit tien banden bestaande atlas (1658). Hun
concurrent Willem Jansz.Blaeu gaf in 1630 zijn "Appendix Atlantis" en in
13 - 13