Contac trasters
De contactrasters hebben een zg. opgebouwde rasterpunt, waarbij de pun-
ten een verlopende zwarting vertonen, namelijk een kern met de meeste dek-
king, terwijl deze naar de kanten van de punt toe steeds minder wordt. Dit
in tegenstelling tot de optische rasterswaarbij de lijnen volkomen gedekt
en scherp begrensd zijn. Contactrasters worden tegenwoordig veel toegepast,
vooral voor offset. Voor negatief en positief hebben zij niet dezelfde op-
bouw. Door het toonverloop van de rasterpunten zelf is hat mogelijk, de
grootte daarvan te bei'nvloeden door de hoeveelheid licht. Bij gebruik van
een contactraster dient dit met de beeldzijde in contact te worden gelegd
met de emulsielaag van de lichtgevoelige film. Dit contact moet zuiver zijn
om onderstraling en daardoor verbreding van de lijnen of de punten te voor-
komen
Contactrasters kunnen ook worden gebruikt in de camera of de vergrotings-
apparatuir mits zij in contact worden gelegd met de lichtgevoelige film. Bij
normaal gebruik van de camera staat het beeld voor offset verkeerd. Men zal
dan tdvens gebruik moeten maken van aen optisch omkearsysteem. Veel-al wordt
mede daarom de indirecte methode gevolgd, waarbij men de met de camera opge-
nomen negatieven na correctie rastert bij terugcontacten naar diapositief.
V/anneer men het contactraster gebruikt voor rechtstreeks contactwerk,
dient men puntlicht te gebruiken, omdat dit vrijwel geen lichtverstrooiing
geeft. Wanneer men rastert van negatief naar positief zal, doordat het ras-
ter in contact moet liggen, het beeld niet contact liggen. Beter gaat dit
bij het rasteren, uitgaande vanuit positief naar negatief omdat men nu twee-
maal na elkaar kan belichten.
Men onderscheidt verschillende soorten contactrasters:
Het magentaraster heeft rasterpunten in de kleur magenta. Bij gebruik van
een rose filter ontstaat een snellere sluiting van de punten. Deze methode
is geschikt voor offset. Geel licht geeft minder snelle sluiting, evenals
toepassing zonder filter. Deze methode is geschikt voor boekdruk.
Het patraraster is dorr het I.G.T. ontwikkeld in samenwerking met het Sngel-
se Patra Institute. Het is geschikt voor rasternegatieven voor offset en
voor boekdruk, mits wat dit laatste betraft de cliche's volgens het eenfase-
procede worden geetst.
Het paworaster is bestemd voor negatieven en maakt ook nog verschil in basis-
contrastdwzhet raster is bestemd voor negatieven met kleine of grote
toonomvang.
Het kettingraster vertoont in de middentonen elliptische punten. De raster
punten hebben een grijze kleur. Ter voorkoming van moire-figuren bij combi-
natiedruk wordt voor magenta het raster 90 gedraaid op de normale richting
van het magentarasterMen verkrijgt met dit raster strakkere middentonen,
omdat de sluiting van de rasterpunten in twee fasen geschiedt, eerst aan de
uiteinden van de lange assen en later aan de uiteinden van de körte assen
van de elliptische punten. Er blijven dus nog twee plaatsen over waar een
geringe afbreking van de toonwaarden kan plaatshebbendoch hiervan is wei
nig te bemerken.
De aut nscreenfilm heeft een ingebouwd contactraster. Lichte toonwaarden van
het model dringen dieper door in de film en door het raster en vormen over-
lappende punten. De donkere toonwaarden van het model raken nauwelijks de
rasterpunten. De scherpte is zo goed, dat tekst en beeld gelijktijdig kun
nen worden gereproduceerdzonder veel tekeningverlies
Plakrasters
Bij de plakrasters zijn de lijnen, punten of andere Symbolen die de half
tonen moeten geven volkomen scherp en dekkend aangegeven. De rasters zijn
14-22
