kleur, lijn of symboolSoms wordt er eon lichtdruk van de inmiddels gereed-
gekomen kaarttakening gemaakt waarop dan da naman van landen, streken. wate-
ren of (bij een plattagrond) wijken e.d. worden geschetst.
San enkala kaer wordt er een volledig uitgewerkt kartografisch schriftmo-
del gemaakt met alle namen op hun juiste plaats, in hun juiste grootte, kleur
an vorm.
In laatste instantia bepaalt de tekenaar echter waar de namen. k'ompn te
staan. Bij kleine objecten, zoals plaatsstippen, gabouwen e.d. weat hij wel
hoe de naman daarbij of daarin moeten staan. Een goed modal met de juiste
ligging van het object is daarbij natuurlijk altijd nodig. Hat is de taak van
de redacteur om daarvoor te zorgen.
Bij c orractie van een bestaande kaart snijdt de redacteur een druk van die
kaart in delen an voorziet ze stuk voor stuk van een brede witta marge waar
op dan de corracties beschraven kunnen worden. Nieuwe of te wijzigen namen
worden daarin rood onaerstreept teneinde het maken van da tekstlijst te vor-
gemakkelijkanOp een doorzichtige overlay over het kaartfragment wordt de
juiste plaats van de nieuwe namen aangegeven.
Tekstlijsten
Tekstlijsten worden bij het CIB steeds in duplo gemaakt; een voor de zet
ter en een als schaduwexemplaarlater te gebruiken door de tekenaar. Er
wordt altijd slechts aan een zijde geschreven of getypt en de namen worden
onder elkaar geplaatst, in een of hoogstens in twee kolommen.
Tekstlijsten worden door ons vrijvel nooit opgesteld naar lettertype om-
dat dit meestal op dat moment nog niet bekend is. Tel worden in iedere groep
de grootste naman eerst opgenomen. Do volgorde van de verschillende groepon
(landen, streken, wateren, plaatsen e.d.) ligt niet vast, maar de redacteur
begint vaak met de grootste groep namen. Om de tekenaar ten d'ionste te zijn
worden de namen opgenomen in dezelfde volgorde waarin hij ze zal gaan plak--
ken, namelijk van links naar rechts en van boven naar beneden volgens het
graadnet of ruitennet.
"'/anneer we daarover beschikken wordt ook wel een bestaand register be
werkt tot tekstlijst voor de nieuwe kaart. Het nadeel hiervan is echter dat
alle namen voor de tekenaar door elkaar staan (alfabetisch) an er later bij
het plakken veel zoekwerk te verrichten is. Het grote voordeel schuilt dus
alleen bij de redacteur, die sneller klaar is en minder kans op schrijffou
ten heeft.
De kopij voor een kaartregister wordt door ons eerst gemaakt nadat alle
namen door de tekenaar geplakt zijn. ledere naam wordt daartoe op een klein
kaartje geschreven met de vakaanduiding erbij. Deze kaartjes worden dan al-
fabetisch gelogd en daarna soms overgenomen op een lijst. Meestal worden de
kaartjes echter direct aan de zetterij overhandigdondanks het grote gevaar
van door elkaar raken.
Zetaanwi j zingen
Voor aen nieuwe kaart wordt in oyerleg met de ontwerper een schriftkeuze
gemaakt. Bij herdruk van een bestaande kaart wordt de aanvullende tekst zo
mogelijk uit hetzelfde lettertype gezet als de oorspronkelijke tekst. Soms
is dit niet mogelijk; omdat bijvoorbeeld het betreffende lettertype niet meer
voorhanden isof wanneer dit teveel tijd zou vergen, of bijzonder kostbaar
zou worden. Dan wordt een ander lettertype gebruikt dat het oorspronkelijke
zoveol mogelijk banadert.
15 - 18
