een zekere continuiteit in hat kaartschrif'tde waarde van het te benoemen object als orientatie-punt of de historische betekenis van een bepaalde naam. Bij de verwerking van de gekozen namen in het namenmodel resteert nog de keuze van het soort schrift (recht of cursief), de lettergroottede kleur an de gewenste spatiering. San uniforme kaartbeschrifting is alleen gewaar- borgd, als deze keuze gebonden is aan van te voran opgestelde regels. Daar- toe zijn in hat z.g. namenboekje de meeste topografische objecten in alfabe- tische volgorde opgenomen met in een aantal kolommen aanwijzingen voor de gewenste kleur (blauw voor waternamen, zwart voor het overige schrift), het soort schrift (recht of cursief), de grootte van ha% schrift (naar belang- rijkheid of grootte van het object) en de spatiering. Met gebruikmaking van een letterfilm, waarop alle letters van het type Boioni in de verschillende groottes, soften en spaties voorkomen, worden op' een diapositiaf van de basiskaarteringverkleind naar de schaal 1;25-000, alle namen en getallen met inkt getekend. Namen, die op water betrekking heb- ben, worden met blauwe inkt getekend, alle ovarige namen met rode inkt om voldoende contrast te krijgen met het zwarte diapositiefDe hoogtegetallen afkomstig uit de Hoogtekaart van Nederland worden met violet op het namenmo del aangebracht. Tegelijk mat het namenmodel wordt een namenlijst gemaaktwaarin de namen op overzichtelijke vijze volgens soort, grootte, kleur en spatiering gerang- schikt worden. De afkortingen van veel voorkomende, topografische soortnamen (PK, RK, S1Br, enz.) worden niet in deze lijst opgenomen. Om te voorkomen dat deze afkortingen steeds opnieuw moeten worden gezet, is hiervan een hoe- veelheid gezette tekst in voorraad aanwezig. Van montage tot drukplaat De tekst wordt aan de hand van de namenlijst gezet met de Hadego Fotogra fische LetterzetmachineHet zetsel, bestaande uit negatieve matrijzen (wit- te letters op een donkere nnaergrond), wordt na instelling van de gewenste vergroting of verkleining opgenomen op Kodalith Stripping F.ilm. Na het ont-^ wikkelen wordt deze zeer dünne film van haar basis losgemaakt en met behulp van een speciaal apparaat (Potdevin Coating Machine) van een klevende was- laag voorzien. Tot het moment van gebruik wordt de waslaag tagen stof afge- schermd met een vel transparant materiaal (pargamin). Deze stripfilm met namen vormt tezamen met het namenmodel het uitgangs- punt voor de schriftmontage, die door speciaal daarvoor opgeleide, vrouwe- lijke krachten wordt uitgevoerd. Voor iedere kleur schrift wordt een aparte montage gemaakt op een blank vel montagefilm (Cronar), waarondsr een lijnen- velals hulpmiddel voor het horizontaal plaatsen van het schrift, gelegd is Verder ligt onder hat montage-vel een film met het ruitennet en een gecom- bineerd diapositief op schaal 1;25«000 van de deel-tekenstukken zwart, blauw en rood. De namen worden een voor een met een scherp mesje losgesneden en spiegelbeeidig gemonteerd op ae plaatsdie op het namenmodel is aangegeven. De voordelen van het gebruik van een te voren aangebrachte waslaag als kleefmiddel uiten zieh in de snelheid en de eenvoud van het monteren. Sr behoeft immers geen aparte handeling te worden verricht voor het aanbrengen van kleefstof (met een kwastje). Bovendien blijft het mogelijk om de naam na het monteren weer los te maken en te verplaatsen, wat bij de uitvoering van latere schriftcorrecties baslist een voordeel is. De kleefkracht van de was is na stevig aanwrijven van de opgeplakte naam ruimschoots voldoende. 3en groot gedeelte van het randschrift van de kaarten (legenda, enz.) is van blad tot blad hetzelfde. Dit "vaste" schrift, dat in de vorm van een 15 - 37

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kaartbulletin | 1967 | | pagina 39