gevaar af de woede van onze Amsterdammers op de hals te halen, zou ik als mijn mening willen
uitspreken dat het van werkelijkheidszin zou getuigen indlen de minister van Binnenlandse Zaken,
vanzelfsprekend na het benoemen van de vereiste commissies van onderzoek e.d. we gaan niet
over 66n nacht ijs nietwaar, een Grondwetsherziening zou indienen, waardoor s-Gravenhage de
Hoofdstad des Lands zou worden. De huidige Grondwet belet dit niet.
Hoewel de praktische bezwaren onoverkomelijk zouden zijn, is het theoretisch mogelijk dat de
regering zou verhuizen naar Amsterdam. Ook hier zijn geen grondwettelijke beletselen voor aan te
voeren. Evenals over de hoofdstad, zwijgt de Grondwet over de gemeente waar de regering zetelt.
Een dergelijke verhuizing van de regering is natuurlijk voor Amsterdammers veel eleganter en zou
de historisch gegroeide hoofdstedelijke aanspraken van Amsterdam beter recht doen weder-
varen, maar gezien het nu al bestaande ruimtegebrek en de heersende woningnood aldaar, moeten
we deze theoretische oplossing als onuitvoerbaar terzijde schuiven.
KART OG RAF IS C H ALT ERNATIEF
De kaartmaker kan zeer vele zaken in zijn kaarten gestalte geven, maar er is 66n belangrijke uit-
zondering, een gegeven waar twijfel over bestaat, dus wanneer er sprake is van meer dan ään moge-
lijke situatie, in dat geval kan hij die situatie onmogelijk exact in kaart brengen
Welnu, aangezien uit het voorgaande is gebleken dat het begrip hoofdstad vatbaar is voor tweeer-
lei uitleg, moeten we als kartograaf concluderen dat er met dit begrip geen exacte situatie is aan te
duiden. Ik zou er daarom voor willen pleiten om voortaan in plaats van te spreken over hoofdstad,
in de legenda de aanduiding REGERINGSZETEL in te voeren. Dit woord duidt een feitelijke situatie
aan en levert voor de kartograaf geen enkel probleem meer op
Gevreesd moet worden dat de kwestie over onze Hoofdstad zoveel tere kantjes heeft en doorgaans
zo emotioneel wordt benaderd, dat we tot in lengte van dagen met een dualistische situatie zullen
blijven opgescheept. We moeten het onze buitenlandse atlasmakers dan ook maar niet al te euvel
duiden, wanneer zijeveneens tot in lengte van dagen, onze hoofdstedelijke situatie zo nu en dan
foutief hebben beoordeeld.
Het is 6ns Heilige Huisje, niet het hunne
Aa ntekeningen
1) Prof. E. Imhof geeft in zijn Schweizerischer
Mittelschul Atlas zowel Amsterdam als Den
Haag als hoofdstad.
2) Op pag. 53 e.v. van zijn boek Amsterdam
Hoofdstad zet prof. Gerretson uitvoerig uiteen,
dat na de bevrijding de toestand geheel op-
nieuw werd bekeken.
3) Het is de stellige overtuiging van prof.
Gerretson dat Willem de Eerste aan Amsterdam
de eretitel Hoofdstad gaf als beloning voor het
moedige gedrag der Amsterdammers (o.a. het
verbranden van de franse douanehuisjes)
maar de Vorst schijnt dit echter nooit duidelijk
te hebben gezegd.
De heer H.J. v. Hoboken (zie Amstelodamum
42e jaargang, mei 1955) meent echter, dat er
een zekere engelse aandrang zou hebben be-
staan (hij noemt Lord Castlereagh) om de
lastige stad Amsterdam "nauw aan zieh te
binden"In hoeverre een stad als Amsterdam
zieh zou laten binden aan de Vorst met behulp
van de eretitel Hoofdstad is mij niet geheel
duidelijk
4) Voorlopig verslag der Tweede Kamer over
Hoofdstuk V der Rijksbegroting 1954, blz9.
5) Memorie van antwoord aan de Tweede Kamer
over Hoofdstuk V der Rijksbegroting 19 54,
blz. 17.
6) Amsterdam Hoofdstad, blz. 121.
7) Er zijn nog enkele andere landen, die met het
gebruik van de term hoofdstad niet helemaal in
de pas lopen. Stateman's Year Book 1965-'66:
BOLIVIA: - La Paz is the actual capital and
seat of the Government, but Sucre is the legal
capital and the seat of the judiciary.- p. 82 5.
ZUID-AFRIKA: - Pretoria is the seat of
government, and Cape Town is the seat of
legislature - (parlement) p. 1383.
SAUDI ARABI6: - The dual character of the
Kingdom, weeded together from Hejaz and
Nejd, is maintained provisionnallyand there
are still two capitals, Mecca and Riyadh.-
p. 1375.
FILIPPIJNEN: - The population of Manila, the
capital, in 1960, was 1.138.611. The new
capital, Quezon City. - p. 1331.
LIBYE: - Tripoli and Benghazi form the dual
capital, but it is planned to establish a Single
capital at Beida.-p1222.
Bij NEDERLAND werd noch "capital", noch
"seat of government" vermeld.
Literatuur:
Dr. C. Gerretson: Amsterdam Hoofdstad; Amster
dam, 1955.
Amstelodamum, 41e jaargang, april 1954 (artikel
van H.J. v. Hoboken).
Amstelodamum, 42e jaargang, mei 1955 (artikel
van H.J. v. Hoboken).
Nieuwe Rotterdamse Courant, 25 juli 1955.
Mr. P.J. Mijksenaar: Amsterdam Hoofdstad,
Amsterdam, 1954.
Het Parool, 4 april 1955, artikel van dr. E. v.
Raalte
KB 19
19
