(8) Raal ls het Fr. rayon, het Lat. radlus
(straal); het middelnederlands 'rayen' be-
tekent o.a. "in een rechte lijn aanlopen op"
bijv. van een rooilijn.
(9) Het gedeelte van de rivierbedding waar,
doorgaandede grootste diepte is en het
water het snelst stroomt, noemt men de
stroom-ofvaargeul. Debaan van een
waterdeeltje in het midden van die geul heet
stroomdraad Onder de a s van de rivier
wordt tegenwoordig verstaan de lijn, welke
in het midden tussen de normaallijnen (zie
V.4.4.) ligt.
(10) Van deze zes reeksen kaartbladen, o.a. ge-
noemd in het opstel van Hoornenburg op blz
99, zijn in de bibliotheek van het Geografisch
Instituut te Utrecht in atlasvorm (maar niet
genummerdl) de nummers 1 t/m 5 aanwezig.
De nummers of letters, welke de zes reeksen
kaartbladen in verschillende publicaties
dragen zijn blijkbaar van de auteurs afkom-
stig.De nummers 1 t/m 6 in het opstel van
Hoornenburg komen ongeveer overeen met de
letters C, B, D, A, F en E van de opgave
van Netscher in Koeman's Handleiding op
blz. 79, 80 en 81. (zie beneden (11))
(11) De oorspronkelij ke uitgave van
de rivierkaartdie van Goudriaan
en Van der Kun 1830 - 1864, op de
schaal 1 10.000, bestaat uit de volgende
bladen:
(De verdeling in series van de verschillende
uitgaven van de Rivierkaart en de nummering
ervan (aantekening 11, 12, 13 en 15) zijn
verstrekt door de Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat)
le Serie: De Rijn, Waal en Merwede, Oude
en Nieuwe Maas, van Lobith tot
Brielle, en Dordtsche Kil. Opge-
nomen in 1830-1835. 22 bladen.
2e Serie: De Nederrijn, Lek, Nieuwe Maas,
van Lobith tot Brielle, en Noord.
Opgenomen in 1830-1939. 22
bladen.
3e Serie: De Geldersche IJssel van Wester-
voort tot KampenOpgenomen in
1840-1846. 22 bladen.
4e Serie: De Boven-Maas van Visd tot
WoudrichemOpgenomen in
1847-1855. 34 bladen.
5e Serie: De Oude- en Nieuwe Merwede
en de Killen in het Bergsche Veld
met de kaart van de Nieuwe
Merwede en het Hollandsch Diep
van de Tongplaat tot de Noord-
schans (2 bladen zonder nummer)
Opgenomen 1857-1858. 11 bladen,
gekleurd
6e Serie: De Hollandsche IJssel van Gouda
tot IJsselmonde. Opgenomen in
1859-1860. 3 bladen, gekleurd,
Vijf bladen werden zowel in de eerste als in
de tweede serie opgenomen. Totaal aantal
verschillende bladen 114-5 109 bladen.
De bladen dragen een bladnummer, doch
geen s er ie num m er (zie boven (10))
(12) De Herziene Rivierkaart, 1871-1908,
op de schaal 1 10.000, uitgezonderd de
bladen van de 7de serie, telt in totaal
KB 19
125 bladen:
le Serie: Boven-Rijn, Waal, Merwede,
Noord, Dordtsche Kil, Oude Maas
en Nieuwe Maas, van Schenken-
schans tot Hoek van Holland, en
hetSpui. Opgenomen 1873-1906.
28 bladen. Van 10 bladen uit deze
serie verscheen een tweede uit
gave in 1884-1914
2e Serie: Boven-Rijn, Neder-Rijn, Lek,
Nieuwe Maas, Scheur en Nieuwe
Waterweg van Schenkenschans tot
Hoek van Holland. Opgenomen
1873-1906. 16 bladen. (7 bladen
niet meegeteld aangezien deze ook
in de eerste serie voorkomen)
Van 2 bladen verscheen een twee
de uitgave in 1904-1907.
3e Serie: IJssel en Zwartewater, van Wester-
voort tot mond Keteldiep en van
Zwolle naar Kraggenburg. Opge
nomen in 1877-1908. 18 bladen.
4e Serie: De Maas van Lanaye tot Gorinchem.
Opgenomen in 1893-1908. 31 bla
den. (4 bladen niet meegeteld,
aangezien deze ook voorkomen in
de eerste serie) Van 1 blad ver
scheen een tweede uitgave in
1908.
5e Serie: Oude Maasje, Amer, Hollandsch
Diep en Haringvliet, van Waal-
wijk tot Den Bommel. Opgenomen
in 1880-1886. 12 bladen.
6e Serie: Bergsche Maas, van Ammerzoden
tot 's-Gravendeel. Opgenomen in
1908-1914. 10 bladen.
7e Serie: Hollandsche IJssel, van Gouda tot
Stormpolder. Opgenomen in 1902-
1907. 10 bladen. Schaal 1 2.500.
(13) Tweede Herziening 1909-1961, op
de schaal 1 10.000, uitgezonderd de bladen
van de serie 2A en enige bladen van de 2de
serie, omvat 128 bladen:
le Serie: Boven-Rijn, Waal, Boven- en
Beneden Merwede, Noord,
Dordtsche Kil, Oude Maas, Spui,
Brielsche Nieuwe Maas, c.a. 2 5
bladen
2e Serie: Neder-Rijn, Lek, Rotterdamse
Waterweg c.a.29 bladen; de
bladen 15 t/m 29 op de schaal
1 5.000.
Serie 2A: Hollandsche IJssel. 6 bladen; op
de schaal 1:5.000
3e Serie: Maas, Afgedamde Maas, Bergsche
Maas, Amer, Nieuwe Merwede,
Hollandsch Diep, Haringvliet
c.a. 50 bladen.
4e Serie: IJssel en Zwartewater c.a. 18
bladen.
Van vele bladen in de tweede herziening ver
sehenen verscheiden uitgaven. (Serie 2A
bestaat eigenlijk uit 7 bladen, maar een er
van is reeds opgenomen in Serie 2; Serie 3
bestaat uit 54 bladen, waarvan er echter
vier reeds in Serie 1 zijn meegeteld.)
(14) Zie fig. 5, kaartfragment van het blad
Geysteren van 1953 bij het opstel van
Hoornenburg, tegenover blz. 102 en hetzelfde
kaartfragment maar nu met een luchtfoto, op-
name 1945, van hetzelfde gebied bij het
21