middel van een bundel evenwijdige stralen, te projecteren op een horizontaal vlak. Het resulterende kaart-
beeld is gelijkvormig met het patroon van de punten van het terrein.
Een meer algemene definitie ontlenen we aan ECKERT: "die Karte ist das Planbild eines grösseren oder
kleineren Teiles der Erdoberfläche, dass neben den Lageverhältnissen, auch Flächen- und Raumverhältnisse
und sodann geophysische, kultur- und naturhistorische Tatsachen graphisch Ubersichtlich so zur Verant-
schaulichung bringt, dass das Ablesen und Ausmessen der dargestellten Objekte ermöglicht wirdt".
Deze definities, waaraan nog vele andere kunnen worden toegevoegd, geven toch wel enig inzicht in de taak
van een kaart nl. het verstrekken van kwalitatieve en kwantitatieve informatie over het aardoppervlak.
Voor de geograaf, die het onderzoek van het aardoppervlak tot zijn taak rekent, is deze informatie, en dus
de kaart, onontbeerlijk.
De behoefte aan kaarten
Indien we het begrip kaart op eenvoudige wijze omschrijven als een verkleinde afbeelding van het aardopper
vlak of delen daarvan op een plat vlak, dan zal de belangrijke rol, die kaarten in het bestaan van de mens
speien, ieder duidelijk worden. De mens die bij alles wat hij doet, direct bij de aarde en het aardoppervlak
is betrokken, zal immers een afbeelding hiervan in deze vorm nauwelijks kunnen missen.
Door de Sterke toeneming van de bevolking en de daarmee gepaard gaande, steeds intensievere gebruikma-
king van het aardoppervlak voor velerlei doeleinden, is de kaart als oriöntatiemiddelals informatiebron en
als communicatiemedium, meer en meer tot een onmisbaar gebruiksvoorwexp geworden.
Kaarten geven ons de mogelijkheid onze plaats op aarde te bepalen en onze weg te vinden.
Kaarten verschaffen ons een overvloed aan gedetailleerde informatie betreffende verschijnselen en objecten
in hun samenhang en verspreiding over de aarde (vormen van het relief, bodembegroeiing, drainagepatronen
wegen, spoorlijnen, nederzettingen)
Kaarten vormen tenslotte een bruikbaar middel om onze gespecialiseerde kennis van de verschijnselen van
het aardoppervlak aan anderen over te dragen (geologische en bodemkundige gesteldheid, klimaatsomstandig-
hedenspreiding der bevolking)
We zullen ons in het onderstaande vooral bezighouden met de kaart als bron van informatie betreffende het
aardoppervlak. Deze informatie wordt vooral geboden door de algemene, topografische kaarten. Om te kun
nen voorzien in een groot aantal uiteenlopende behoeften dienen kaarten op verschillende schalen beschikbaar
te zijn: (1) kaarten op schaal 1:100.000 of kleiner voor algemeen overzicht en orientatie; (2) kaarten op
schaal 1:10.000 t/m 1:100.000 voor algemene topografische informatie en (3) kaarten op schaal 1:10.000 en
groter voor civieltechnische werkzaamheden, registratie van eigendomsrechten (kadaster), e.d.
In de westerse, sterk geindustrialiseerde landen kan in het algemeen voldaan worden aan de vraag naar
nauwkeurige en gedetailleerde topografische kaarten.
Door de snelle ontwikkeling die zieh vooral manifesteert in de aanleg van nieuwe wegenindustrieterreinen
en woonwijken raken de kaarten echter snel verouderd en is een voortdurende herziening met körte tijdsin-
tervallen gewenst.
Van een andere orde is de behoefte aan kaarten in de ontwikkelingslanden, die wat hun kaartering betreft
veelal nog in een primitief Stadium verkeren. Binnen het kader van economische en sociale ontwikkelings-
projecten is een ongekende vraag naar topografische basiskaarten gegroeid. Topografische informatie is im
mers onmisbaar in alle fasen van onderzoek, planning en exploitatie van hulpbronnen.
20
KB 23
