Verder noemen we de boven reeds aangehaalde Dieptestaat ende wekelijkse uitgave Berichten aan
13)
Zeevarenden (B.a.Z.) welke gegevens bevatten omtrent de veranderingen in verlichting en betonning
enz. als gevolg van nieuwe metingen, nieuwe gevaren als gezonken schepen of nieuw gevonden wrakken. Deze
berichten dienen op de aan boord van elk schip aanwezige kaarten te worden ingetekend.
De Afdeling Hydrografie werkt met allerlei instanties samen, zowel op civiel als op militair terrein; natio
naal (Afdeling Loodswezen, betonning, bebakening en verlichting, Topografische Dienst, Koninkl ijk Neder-
lands Meteorologisch Instituut, Rijkswaterstaat, Commissie voor zeeonderzoek, Commissie van de Konink-
lijke Akademie van Wetenschappen voor Antarctisch onderzoek); bilateraal (NAVO); en algemeen internatio-
naal (I.H.B. Monaco; hydrografische diensten van de voomaamste maritieme landen, zie aantekening (3)).
V.5.k. Formaat van de Nederlandse zeekaart en de ve rk r ij gb aar s teil ing
De Nederlandse zeekaarten verschijnen in twee formaten: standaard, 104 x 71 cm en halfstandaard, 52 x 71cm.
Voor enkele kaarten is het noodzakelijk de afmeting 104 cm te overschrijden als gevolg van plaatselijke om-
standigheden, tot maximaal 122 cm; de vouwlijnen zijn dan op de rugzijde van dit formaat gedrukt. Het opberg-
formaat in de kaartenladen is 52 x 71 cm.
De kaarten voor zeil- en motorjachten hebben het kwart-standaard formaat 52 x 35, 5 cm.
Particulieren kunnen de uitgaven van de Afdeling Hydrografie verkrijgen bij de agenten:
L.J. Harri, Amsterdam, Prins Hendrikkade 90, tel. 020 - 24 80 52
Fa. Datema, Delfzijl, Waterstraat 1, tel. 05961 - 38 10
J. Datema, Groningen, Nautisch en Technisch Bureau 'Atlas', Gedempte Zuiderdiep 15, tel. 05900 - 20 709
N.V. Observator, Rotterdam, Vasteland 30, tel. 010 - 11 15 20
Zeil- en Motor jachtkaarten zijn ook te verkrijgen bij Shell Nederland Verkoop Mij N.V. Wassenaarseweg 80,
's-Gravenhage, via bepaalde benzinestations in de watersportgebieden en bij de Kon. Ned. Toeristenbond
(A.N.W. B.) Wassenaarseweg 220, 's-Gravenhage, tel. 070 - 81 43 81.
De Berichten aan Zeevarenden (B.a.Z.) welke sedert 1 januari 1967 wekelijks verschijnen worden tegen
vooruitbetaling van de abonnementsprijs, vijf gülden per kalenderjaar franco toegezonden door de Staatsuit-
geverij, Christoffel Plantijnstraat, 's-Gravenhage, postrekening 42 53 00, tel. 070 - 81 45 11.
Alvorens een zeekaart de Afdeling Hydrografie verlaat, wordt deze bijgewerkt aan de hand van de Berichten
aan Zeevarenden, die tot de dag van afgifte van de kaart zijn versehenen.
Dedatum van afgifte wordt op de zeekaart aangegeven door middel van een ovaal datumstempel. Verder
moet de gebruiker de kaart bijhouden, eveneens met behulp van de B. a. Z.
Voor een eerste kennismaking met wat er in de Nederlandse kaartenverzamelingen aanwezig is, zie men
naast de Geschiedenis der Kartografie van Nederland door S.J. Fockema Andreae met medewerking
van B van 't Hoff, 1947, Koeman's Collection of Maps and Atlasses in the Netherlands, their
History and present state, 1961, en zijn handleiding voor de Studie van de Topografische kaarten van Neder
land 1750-1850, 1963, de soms zeer fraai geillustreerde catalogi van kaarten, uitgegeven bij gelegenheid
van een tentoonstelling; zie de lit.nummers 12 en 20.
Een goede inleiding tot de studie van oude kaarten, van haar vervaardiging, van de oude instrumenten, van
de kartografen en graveurs is; Landmarks of Mapmaking, an Illustrated Survey of Maps and Mapmakers.
Maps chosen and displeyed by R V Tooly. Text written by C h a r 1 e s Bricker. Preface by Ge r al d
Roe Crone 29 x 42 cm, met een zeer groot aantal, meer dan 350 afbeeldingen, waaronder vele kaarten
in zwart/wit en 10 stuks uitslaande kaarten en facsimile. Elsevier - Sequoia - Amsterdam - Brüssel - Lau
sanne-Paris. 1968, en Leo Bagrow, Geschichte der Kartographie. Berlin 1951, of L Bagrow und
RA. Skelton, Meister der Kartographie. Berlin 1963. Men leze de bespreking van dit laatste werk door
C.K. (oeman) in Kartografie Mededelingen no. 23, 1964, blz. 263.
KB 23 i s
